ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือพิมพ์โพสต์ทูเดย์

13 ธันวาคม 2559 เวลา 17:17 น…. อ่านต่อได้ที่ : http://www.posttoday.com/life/life/470102

โดย…วราภรณ์

รากเหง้าของปัญหาของโรคอ้วนในเด็กไทย คือ การมีสุขนิสัยต่างๆ ที่ไม่เหมาะสม เช่น การกินอาหารไม่มีประโยชน์ เป็นสาเหตุต้นๆ ด้วยการคำนึงถึงปัญหานี้ ภาคเอกชนและภาครัฐบาลนำโดย บริษัท เนสท์เล่ (ไทย) แม่งานใหญ่ในการผนึกกำลังกับ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล และกลุ่มรักลูก (บริษัท อาร์แอลจี) จัดทำโครงการ “รวมพลังเพื่อเด็กสุขภาพดี” (United for Healthier Kids) เพื่อจุดประกายให้พ่อแม่ และผู้มีส่วนร่วมในการดูแลเด็ก เพื่อช่วยกันสร้างเยาวชนรุ่นใหม่วัย 3-12 ปีที่แข็งแรง โดยการปลูกฝัง 3 สุขนิสัยสำคัญ ได้แก่ การกินอาหารให้หลากหลายเพิ่มผักผลไม้ เลือกดื่มน้ำเปล่า และขยันขยับ เคลื่อนไหวร่างกายให้มากขึ้น

เด็กไทยกินอาหารให้พลังงานสูงแต่คุณภาพต่ำ

ปีนี้ถือเป็นปีแรกของการทำโครงการรวมพลังเพื่อเด็กสุขภาพดี โดยมีผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการและพฤติกรรมเด็กชั้นนำของไทย มาร่วมช่วยกันขับเคลื่อนการปลูกฝัง 3 สุขนิสัยที่ถูกต้องแก่เยาวชน อาทิ ศ.เกียรติคุณ ไกรสิทธิ์ ตันติศิรินทร์ ที่ปรึกษาอาวุโส สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการอาหารแห่งชาติ กล่าวว่า ปัจจุบันยังมีเด็กไทยจำนวนมากรับประทานอาหารที่ให้พลังงานสูง แต่มีคุณค่าทางโภชนาการต่ำ รับประทานผักผลไม้น้อย ดื่มน้ำเปล่าน้อยเกินไปต่อวัน และทำกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหวร่างกายเพียงวันละไม่เกิน 45-60 นาทีเท่านั้น

“การแก้ไขปัญหาเด็กที่มีภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วนนี้ เป็นเรื่องที่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต้องให้ความสำคัญ เพราะเป็นปัญหาระดับชาติ การจัดการกับปัญหานี้เป็นเรื่องเร่งด่วนที่ต้องการความร่วมมือจากทุกฝ่าย   ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐหรือเอกชน พ่อแม่ หรือผู้ดูแลเด็กทุกคนต้องช่วยกัน พวกเราทุกคนต้องร่วมผนึกกำลังเพื่อส่งเสริมการปลูกฝัง 3 สุขนิสัยที่ดีให้เด็กตั้งแต่วัยเยาว์ เริ่มจากการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ในสัดส่วนที่เหมาะสม ดื่มน้ำเปล่าให้มากขึ้น ดื่มเครื่องดื่มที่มีรสหวานให้น้อยลง และทำกิจกรรมเคลื่อนไหวร่างกายให้มากขึ้น” ศ.นพ.ไกรสิทธิ์ กล่าว

 

 

สร้างพฤติกรรมที่ดีตั้งแต่วัยเยาว์กลายเป็นนิสัยที่ยั่งยืน

ออดรีย์ เลียว ประธานกรรมการและประธานคณะผู้บริหาร เนสท์เล่ อินโดไชน่า กล่าวว่า สถานการณ์สุขภาพของเด็กไทยที่เราเผชิญอยู่นี้คล้ายกับสิ่งที่เกิดขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก และเธอเชื่อว่าการสร้างพฤติกรรมสุขภาพที่ดีตั้งแต่วัยเยาว์เพื่อปลูกฝังสุขนิสัยที่ดีอย่างยั่งยืนไปตลอดชีวิตเป็นเรื่องสำคัญ ดังนั้น ในปีแรกของการดำเนินโครงการ “รวมพลังเพื่อเด็กสุขภาพดี” จึงเน้นที่การปลูกฝังสุขนิสัยที่ดีในเด็กตั้งแต่อายุ 3-5 ขวบ

“เราเชื่อว่าโครงการนี้จะจุดประกายการขับเคลื่อนสังคมให้ร่วมกันดูแลเยาวชนไทยซึ่งเป็นอนาคตของชาติให้แข็งแรง  สุขภาพของเด็กไทยอยู่ในมือของพวกเรา ขอเชิญชวนทุกท่านมารวมพลังกันเพื่อเด็กสุขภาพดี เพื่ออนาคตที่ดีของสังคมไทย”

ด้าน กนกทิพย์ ปริญญานุสสรณ์  ผู้จัดการฝ่ายสื่อสารองค์กรและโภชนาการ บริษัท เนสท์เล่ (ไทย) กล่าวว่า การศึกษาปัญหาและระบุ 3 สุขนิสัยที่เราต้องปลูกฝังให้เด็กทุกวันเพื่อสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน ได้แก่ เลือกรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ มีความหลากหลาย และเพิ่มปริมาณผักผลไม้ การเลือกดื่มน้ำเปล่าที่สะอาดให้มากขึ้น และเลือกที่จะขยันขยับ ทำกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหวร่างกายมากขึ้น เพื่อพัฒนาการทั้งทางร่างกายและจิตใจ

มื้ออาหารของฮีโร่

กลวิธีที่จะดึงดูดให้เด็กๆ มีพฤติกรรมการกินที่ดีซึ่งจะติดตัวเขาไปตอนโต หนึ่งก็คือการหาเครื่องมือที่สร้างสรรค์ “มื้ออาหารของฮีโร่” (Hero Meal) เครื่องมือที่ช่วยกระตุ้นการปรับเปลี่ยนและปลูกฝังพฤติกรรมที่พึงประสงค์เหล่านี้ เพื่อสร้างคนรุ่นใหม่ที่มีสุขภาพแข็งแรงอย่างยั่งยืน กนกทิพย์ กล่าวว่า การสร้างสรรค์เครื่องมือ “มื้ออาหารของฮีโร่ (Hero Meal)” จะช่วยทำให้เด็กๆ รู้สึกสนุกและกระตุ้นให้เด็กๆ อยากใช้ อยากร่วมมือ ประกอบด้วย ถาดฮีโร่ ถ้วยฮีโร่ เมนูฮีโร่ สมุดฮีโร่พร้อมสติ๊กเกอร์ และข้อมูลสร้างฮีโร่ เพื่อช่วยให้พ่อแม่และผู้ดูแลเด็กสร้างบรรยากาศในการเรียนรู้ที่ดี กระตุ้นการปรับเปลี่ยนและปลูกฝังพฤติกรรมที่ถูกต้อง อันจะนำไปสู่การมีสุขภาพดีของเด็กได้ง่ายๆ  ขณะเดียวกันก็ช่วยให้พ่อแม่และผู้ดูแลเด็กสามารถกำหนดอาหารที่หลากหลายในปริมาณที่เหมาะสมแก่เด็กในทุกมื้อ

 

“เมนูฮีโร่เป็นเมนูที่เชฟชั้นนำของไทยหลายท่าน อาทิ เชฟดวงพร ทรงวิศวะ เชฟอภินันท์ เศวตวรรณกุล และอีกหลายๆ ท่านมาร่วมกันสร้างสรรค์ขึ้นให้เป็นเมนูที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ปรุงง่ายจากวัตถุดิบหรือเครื่องปรุงที่หาได้ไม่ยาก ราคาไม่แพง และเด็กๆ ชอบ ส่วนสมุดและสติ๊กเกอร์ฮีโร่ เป็นเครื่องมือในการให้รางวัลแก่เด็ก พร้อมทั้งเป็นเครื่องมือสำหรับพ่อแม่และผู้ดูแลเด็กในการติดตามการสร้างพฤติกรรมสุขภาพของเด็ก และเรายังมีข้อมูลสร้างฮีโร่เป็นข้อมูลอิงหลักวิชาการที่พัฒนาขึ้นร่วมกับผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการและพัฒนาการเด็ก เพื่อสร้างแรงบันดาลใจ ให้ความรู้และเทคนิคแก่พ่อแม่ในการปลูกฝังพฤติกรรมและการใช้ชีวิตที่มีสุขภาพดีให้กับเด็กๆ ในรูปแบบที่สนุก และประยุกต์ใช้ได้ง่าย โดยครอบคลุม 3 เรื่องหลักคือ เมนูสร้างสรรค์ การพัฒนาพฤติกรรมเด็ก และโภชนาการ ซึ่งเผยแพร่ทาง Facebook.com/U4HKThailand”

ปัญหาหลักเด็กไทยกินอาหารไม่หลากหลาย

นพ.พงษ์ศักดิ์ น้อยพยัคฆ์ กุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการและพฤติกรรม คณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล กล่าวถึงโครงการว่า โครงการรวมพลังเพื่อเด็กสุขภาพดี (United for Healthier Kids) เป็นความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน โดยมีบริษัท เนสท์เล่ (ไทย) ระดมพลังจากหน่วยงานต่างๆ ของภาครัฐ และองค์กรเอกชน เพื่อร่วมกันส่งเสริมให้เด็กมีสุขภาพอนามัยที่ดีผ่านกระบวนการ
รับประทานอาหารที่ถูกต้องตามหลักโภชนาการ รวมถึงการออกกำลังกายอย่างเหมาะสม ซึ่งจะช่วยป้องกันโรคต่างๆ ที่อาจเกิดตามมาจากการบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสมของเด็กๆ

“ส่วนตัวแล้วผมคิดว่าโครงการนี้มีประโยชน์ทั้งกับเด็ก ครอบครัว รวมถึงประเทศชาติของเรา เพราะพฤติกรรมการบริโภคอาหารไม่ได้ส่งผลด้านสุขภาพเพียงอย่างเดียว แต่เป็นพื้นฐานที่สำคัญของวินัยอื่นๆ ในอนาคตอีกด้วย”

ด้าน ดร.ชนิศา ตันติเฉลิม ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการและพฤติกรรมเด็ก จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวถึงพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่เป็นปัญหาของเด็กไทยว่า หลักๆ เลยคือเด็กไทยมัก
รับประทานอาหารไม่หลากหลาย ทำให้ขาดสารอาหาร และที่สำคัญคือดื่มน้ำน้อย โครงการนี้จึงเป็นการปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารให้เหมาะสม ถูกสุขลักษณะ ให้เป็นไปในเชิงบวก รวมทั้งเรื่องของการส่งเสริมให้พ่อแม่และครูอาจารย์มีส่วนร่วมในการส่งเสริมให้เด็กรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ครบถ้วนตามหลักสุขอนามัยอย่างต่อเนื่อง โดยมีแนวคิด “มื้ออาหารของฮีโร่” เป็นตัวแทนของผู้ที่มีพลัง มาเติมพลังและจูงใจเด็กๆ ให้กินอาหารอย่างถูกสุขลักษณะ ซึ่งจะทำให้เขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีได้ในอนาคต

 

‘กินดี’ ช่วยให้เด็กประสบความสำเร็จในชีวิต

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ฉัตรภา หัตถโกศล ภาควิชาโภชนวิทยา คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า การสร้างวินัยในการรับประทานอาหารให้เด็กๆ นั้นเป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะอาหารที่ดีเปรียบเหมือนเวลาเราปลูกต้นไม้แล้วใส่ปุ๋ยดี ใช้ดินดี ทำให้ต้นไม้นั้นเติบโตแข็งแรง เด็กก็เช่นกัน หากเขาได้รับอาหารที่ดีถูกต้องตามหลักโภชนาการตั้งแต่เด็ก จะทำให้เขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่แข็งแรง มีพฤติกรรมการบริโภคที่เหมาะสม ซึ่งจะเสริมส่งให้เขาประสบความสำเร็จใน
ชีวิตได้

ด้าน ผศ.ดร.กิตติ สรณเจริญพงศ์ จากสถาบันโภชนาการมหาวิทยาลัยมหิดล ให้ทัศนะว่า โครงการนี้เป็นมากกว่าการลงทุนที่จะหวังผลกำไร เพราะเด็กคืออนาคตของชาติ

“จากการที่ผมเดินทางมาเกือบรอบโลกในฐานะนักวิจัยด้านโภชนาการ ทำให้เห็นทั้งสิ่งที่ดีและไม่ดีที่อยู่รอบๆ ตัวเรื่องอาหาร แต่สิ่งหนึ่งที่ประทับใจคือระบบอาหารกลางวันของประเทศญี่ปุ่น ที่ฝันว่าสักวันหนึ่งจะเห็นว่าอาหารกลางวันเด็กไทยมีระบบการจัดการที่ดีใกล้เคียงกัน บ้านเราอุดมสมบูรณ์กว่าหลายประเทศ เงินไม่ใช่ตัวหลักแต่ใจต้องมาก่อน ตอนนี้เริ่มเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ทีละน้อย
หลังจากเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของโครงการรวมพลังเพื่อเด็กสุขภาพดี (United for Healthier Kids) ที่จะช่วยกันผลักดันทำสิ่งดีๆ ให้กับเด็กๆ เพราะอยากเห็นเด็กไทยมีสุขภาพดีและเป็นคนดีที่จะเป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศชาติของเราต่อไป”

‘ลูก’ จะเป็นอย่างไรขึ้นอยู่กับการเลี้ยงดูของพ่อแม่

ช่วงเวลาที่แม่ได้เข้าครัวและทำอาหารที่ดีและมีประโยชน์กับลูกตัวน้อยนั้น ถือเป็นช่วงเวลาที่วิเศษสำหรับลูกน้อย เชฟดวงพร ทรงวิศวะ เจ้าของรางวัลเชฟหญิงที่ดีที่สุดในเอเชียปี 2012 คือหนึ่งในเชฟที่ร่วมสร้างสรรค์เมนูฮีโร่สำหรับโครงการ กล่าวว่า สุขภาพของลูกนั้นสำคัญทั้งกายและใจ เมื่อลูกโตขึ้นจะเป็นอย่างไรก็เพราะฝีมือของพ่อแม่ในวันนี้ ถ้าอยากให้ลูกของเราโตไปแล้วมีความสุข เราต้องดูแลเขาทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจตั้งแต่วันนี้ ถือเป็นรากฐานในการใช้ชีวิตของลูกต่อไปในอนาคต ซึ่งการดูแลด้านสุขภาพของลูก ทำได้โดยการเตรียมอาหารที่ดีและมีประโยชน์ให้แก่เด็ก เช่น การสร้างสรรค์เมนูสำหรับลูกน้อยที่รวมเอาสารอาหารจากผักและผลไม้ที่หลากหลายมาคิดเป็นมื้ออาหารให้ลูกได้กิน ซึ่งถือเป็นเคล็ดลับในการสร้างสรรค์เมนูให้ลูกเลยทีเดียว เพราะในอนาคตหากลูกไปเจออาหารที่แปลกๆ เขาจะได้กินได้

“การให้ลูกได้ลองกินผักชนิดต่างๆ ให้หลากหลายที่สุดเพื่อเป็นตัวเลือกให้ลูกได้ลองกิน แล้วจะเป็นผู้เลือกเองว่าจะชอบหรือไม่ชอบ การเอาเด็กเข้าครัวแล้วเด็กจะมีความใกล้ชิดกับอาหาร เขาจะมีส่วนร่วมกับอาหาร สุดท้ายเขาจะยอมกิน การเข้าครัวด้วยกันพ่อแม่จะได้สอนว่าผักอันนี้ดีอย่างไร เด็กจะได้จดจำ เช่น การใช้ดอกไม้มาปรุงอาหารเด็กจะรู้สึกตื่นเต้น เขาจะได้รู้ว่าดอกไม้ก็กินได้นะ เมนูที่พ่อแม่ควรครีเอทให้ลูกกินควรมีความสมดุล เช่น มีทั้งหมู ปลา ไข่ ผักครบ อย่างหมูต้องใส่กระดูกลงไปบ้าง เด็กจะได้รู้ว่าหมูมาจากไหน ปลาก็ต้องมีก้างด้วย เป็นต้น”

ในปีแรก โครงการ “รวมพลังเพื่อเด็กสุขภาพดี” (United for Healthier Kids) ได้ระดมความร่วมมือจากหลายภาคส่วน โดยเริ่มต้นที่ 4 โรงเรียนนำร่อง คือโรงเรียนอรรถวิทย์ โรงเรียนโสมาภานุสสรณ์ โรงเรียนวัดหนัง และโรงเรียนวัดปทุมวนาราม โดยมีการนำเครื่องมือต่างๆ ไปทดลองใช้กับนักเรียนอนุบาลอายุระหว่าง 3-5 ขวบที่เข้าร่วมโครงการราว 800 คน เป็นระยะเวลา 3 เดือน ในระหว่างนั้นผู้เชี่ยวชาญของสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจะติดตามผลและประเมินปัจจัยความสำเร็จ ตลอดจนสรุปข้อเสนอแนะ เพื่อนำมาพัฒนาและขยายผลโครงการในปีต่อไป ซึ่งผลออกมาเป็นที่น่าพอใจเพราะเด็กๆ หันมากินอาหารที่หลากหลายขึ้น