“อีเอฟ เป็นกระบวนการในการคิด เพื่อกำกับควบคุมตนเองให้ไปสู่เป้าหมายที่ต้องการ ช่วยให้บุคคลสามารถวางแผน ดำเนินการ และติดตามประเมินพฤติกรรมของตนเองให้เหมาะสม ยับยั้งพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมต่างๆ เช่น ความหุนหันพลันแล่น การใช้อารมณ์เกินเหตุ การไม่รู้จักอดทน ไม่มีสมาธิ วอกแวก เป็นต้น

             การมีทักษะอีเอฟในเด็กเล็กเป็นสิ่งบ่งชี้ความสำเร็จได้หลายอย่าง ทั้งความพร้อมในการเข้าเรียนระดับประถม ทำนายความสำเร็จในการเรียนช่วงมัธยม (ได้ดีกว่าไอคิว) ทำนายความสำเร็จในการเข้าสังคม การเคารพกติกาสังคม ไม่ทำผิดกฎหมาย รวมถึงการมีสุขภาพดีในช่วงวัยผู้ใหญ่ด้วย” รศ. ดร.ยูซูเกะ โมริกูจิ นักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาสมองจากมหาวิทยาลัยการศึกษาโจเอ็ทสึ ประเทศญี่ปุ่น กล่าว

             รศ.ดร.ยูซูเกะ ได้เข้าร่วมบรรยายในงานประชุมวิชาการ RLG Symposium 2015 ขับเคลื่อน ให้ EF : Executive Functions หรือทักษะสมอง 9 ด้าน ช่วยให้เด็กสามารถประสบความสำเร็จในชีวิต เป็นที่รู้จักและนำไปใช้พัฒนาศักยภาพทางสมองของเด็ก โดยรวมนักวิชาการด้านทักษะสมอง นักการศึกษา และผู้ที่ทำงานเกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็กกว่า 500 คน นำเสนอแนวคิดและแลกเปลี่ยนเรียนรู้งานวิชาการด้านทักษะสมอง อีเอฟ ณ ห้องบอลรูม ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ จัดโดยกลุ่มบริษัท อาร์แอลจี (รักลูก เลิร์นนิ่ง กรุ๊ป) ร่วมกับศูนย์ประสาทวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

             ดร.ยูซูเกะ ชี้ว่า ในการศึกษาวัยรุ่น ซึ่งเป็นวัยที่มักติดยาเสพติดได้ง่าย และมักมีคำถามว่า ทั้งที่เด็กวัยรุ่นมีความสามารถในการคิดดีกว่าสมัยเป็นเด็ก แต่ทำไมวัยรุ่นจึงมีความเสี่ยงในเรื่องยาเสพติดสูงกว่าวัยเด็กนั้น “ส่วนหนึ่งเนื่องมาจากการพัฒนาของสมองในวัยรุ่นยังไม่สมดุล ส่วนที่ยับยั้งพฤติกรรมในสมองส่วนหน้ากำลังอยู่ระหว่างพัฒนา แต่ส่วนที่เร่งเร้าพฤติกรรมกลับมีปฏิกิริยาสูงมาก นอกจากนี้ระบบการให้ความพึงพอใจ (reward system) ในสมองวัยรุ่นก็ทำงานมากกว่าปกติ สภาพเช่นนี้จึงทำให้วัยรุ่นตกอยู่ในพฤติกรรมเสี่ยงสูง เช่น เสี่ยงต่อการติดยา ดังนั้น หากเด็กไม่ได้รับการฝึกฝนทักษะยับยั้งใจมาก่อนเข้าสู่วัยรุ่น ก็มีโอกาสที่จะถลำเข้าสู่การติดยาง่ายกว่า

             ดังนั้นพ่อแม่มีบทบาทสูงต่อการพัฒนาทักษะสมองอีเอฟของลูก โดยการดูแลประคับประคองให้ลูกได้ทำสิ่งต่างๆ ด้วยตนเอง ให้การยอมรับ และให้ลูกมีส่วนตัดสินใจ ทั้งนี้การควบคุมแบบเข้มงวด ลงโทษอาจจะขัดขวางการพัฒนาอีเอฟด้วย นอกจากนี้หลักสูตรการเรียนการสอนในโรงเรียนและการมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นๆ ในสังคมก็เป็นสิ่งที่ช่วยให้อีเอฟพัฒนาดีขึ้นด้วย ซึ่งจากการศึกษาอีเอฟในญี่ปุ่นพบว่า เมื่อให้เด็กเล็กลองสอนตุ๊กตาหรือสอนคนอื่นๆ พบว่าทักษะอีเอฟของเด็กดีขึ้น เพราะการสอนเป็นการสะท้อนสิ่งที่ได้เรียนรู้ ไปถ่ายทอดต่อให้คนอื่นนั่นเอง

             นพ.ยงยุทธ วงศ์ภิรมย์ศานติ์ ผู้ทรงคุณวุฒิจากกรมสุขภาพจิต เป็นอีกหนึ่งนักวิชาการในวงการพัฒนาเด็กของไทยที่ร่วมแลกเปลี่ยนความรู้ในเรื่องการพัฒนาทักษะสมองอีเอฟ กล่าวว่า “ความรู้เรื่องอีเอฟเป็นความรู้ที่มาต่อยอด ทำให้เห็นว่า จากฐานความรู้เรื่องการพัฒนาเด็กแบบรอบด้าน ทั้งร่างกาย อารมณ์จิตใจ สังคม และสติปัญญาที่เป็นพื้นฐานสำคัญที่พ่อแม่และครูต้องยึดให้มั่นนั้น เราจำเป็นต้องเน้นพัฒนาทักษะสำคัญของสมองเพิ่มเติม เช่น ทักษะการยับยั้งชั่งใจ การยืดหยุ่นความคิด และการควบคุมอารมณ์ ซึ่งจะส่งผลต่อความสำเร็จในการจัดการชีวิตของเด็กในภายภาคหน้า ผู้ใหญ่จึงต้องเลี้ยงดูแลโ ดยส่งเสริมให้เด็กได้ใช้สมองส่วนคิด มีเหตุมีผล มากกว่าปล่อยให้เด็กให้สมองส่วนอยาก ที่จะทำสิ่งต่างๆ ตามอารมณ์ปรารถนาเท่านั้น”

             นอกจากนี้ ดร.วรนาท รักสกุลไทย นักวิชาการด้านการอนุบาลศึกษา ชี้ว่า “การเรียนในระดับปฐมวัยจะต้องให้ความสำคัญกับการเล่นอย่างเป็นอิสระ ที่เด็กได้คิดวางแผนด้วยตนเอง ทั้งได้เล่นกับเพื่อนและเล่นตามลำพัง ทั้งเล่นในห้องและออกไปเล่นกลางแจ้ง ให้เด็กได้ลงมือทำด้วยตนเอง ที่สำคัญให้เด็กได้มีประสบการณ์ที่หลากหลาย เหล่านี้จะช่วยพัฒนาทักษะสมองอีเอฟที่จะช่วยให้เด็กมีการจดจำ มีคลังข้อมูลสะสมในสมองและสามารถหยิบมาใช้เมื่อจำเป็นได้ นอกจากนี้เด็กจะได้ฝึกทักษะสำคัญของการดำรงชีวิตในอนาคตที่จะทำให้อยู่กับคนอื่นได้และทำงานจนบรรลุผล” นางสุภาวดี หาญเมธี ประธานสถาบันอาร์แอลจี กล่าวว่า สังคมไทยควรส่งเสริมเรื่อง อีเอฟ – ทักษะเพื่อจัดการชีวิตให้สำเร็จ อย่างจริงจัง มีสื่อและช่องทางที่หลากหลายในการร่วมเผยแพร่อีเอฟ เพื่อให้ไปถึงยังกลุ่มเป้าหมาย โดยเฉพาะเว็บไซต์ที่รวบรวมข้อมูลอีเอฟ รวมถึงเรื่องราวที่น่าสนใจอื่นๆ ของทักษะอีเอฟ เช่น http://www.rlg-ef.com เพื่อให้เด็กไทยเติบโตขึ้นมาอย่างมีคุณภาพและสามารถใช้ชีวิตได้อย่างเข้มแข็งและมีความสุขในโลกยุคใหม่