ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือเทคโนโลยีชาวบ้าน

http://info.matichon.co.th/techno/techno.php?srctag=05121010958&srcday=2015-09-01&search=no

บัญชีชาวบ้าน

วิโรจน์ เฉลิมรัตนา virojch@yahoo.com

ไม่ใช่แค่บัญชีวัด

เคยชวนคุยเรื่องการทำบัญชีวัดว่าจะเป็นเครื่องมือสำคัญในการทำให้วัดเป็นองค์กรที่ตรวจสอบได้ มีการบริหารการเงินการคลังที่ทำให้ชาวบ้านที่เลื่อมใสศรัทธาบริจาค ทำนุบำรุงวัดอย่างไม่เกิดความเคลือบแคลงสงสัย เกิดบุญกุศลอย่างถูกต้องยั่งยืน และวัดสามารถทำหน้าที่สืบทอดจรรโลงสังคมไปในทางที่ดีงาม

อันที่จริงการทำบัญชีวัดเป็นเพียงส่วนหนึ่งของกระบวนการดังกล่าวเท่านั้น การทำให้วัดเป็นวัดอย่างแท้จริงนั้นควรเริ่มต้นจากการที่วัดต้องมีการดำเนินกิจกรรมที่ส่งเสริมทั้งในด้านศีล สมาธิ ปัญญา แก่พุทธศาสนิกชน วัดในยุคนี้ต้องมีทิศทาง แผนงาน และแผนปฏิบัติงาน เพื่อทำให้ประชาชนในท้องถิ่นสามารถเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ของวัดในแต่ละช่วงของชีวิต เป็นแหล่งข้อมูลความรู้ด้านศีลธรรมแก่ผู้คน เป็นโรงเรียนแห่งที่สองของเยาวชน เป็นที่พึ่งทางจิตวิญญาณแก่สาธุชนทั้งหลาย มีทุกข์ร้อนก็สามารถอาศัยวัดเป็นสถานที่สงบจิตใจ ขบคิดทบทวน เพื่อหาหนทางแก้ไขปัญหาชีวิตที่เกิดขึ้นได้ เป็นจุดเชื่อมโยงสำหรับผู้คนในชุมชนให้ร่วมแรงร่วมใจกันทำกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ เป็นที่พึ่งแก่ผู้ที่ขาดแคลนและไร้หนทางเพื่อตั้งหลักชีวิตให้เดินหน้าต่อไปอย่างสุจริต เป็นสถานที่ที่ประชาชนในท้องถิ่นแวะเวียนสัญจรไปมาได้อย่างสบายใจ

วัดที่เป็นวัดอย่างแท้จริง น่าจะเป็นวัดที่ลดละกิจกรรมทางพิธีกรรมและไสยศาสตร์ เครื่องรางของขลัง การเรี่ยไรต่างๆ อย่างไร้ทิศทาง วัดควรมีเป้าหมายเชิงบวกที่จะดำเนินการต่างๆ โดยหวังผลที่จะเกิดแก่สังคม วัดควรจะมีสถานที่สะอาดสะอ้าน เข้าออกได้สะดวก มีระเบียบเป็นที่เป็นทาง ไม่มีมิจฉาชีพหรือภัยที่อาจเกิดขึ้นกับผู้เข้าออก เป็นสถานที่ที่คนทั่วไปสบายใจที่จะเดินเข้าออกและเอื้อต่อการเกิดสติปัญญาของผู้คน

เรื่องเหล่านี้คือ จุดเริ่มต้นที่เราจะทำวัดให้เป็นวัด การดำเนินกิจกรรมต่างๆ ควรจะเกิดขึ้นอย่างมีแบบแผน วัดควรเลือกสรรและออกแบบกิจกรรมต่างๆ ให้เหมาะสมสอดคล้องตามกาละ เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมสำนึกด้านดีในจิตใจของมนุษย์ หล่อหลอมขัดเกลาผู้คนให้เจริญในทางธรรม ในทางที่ดีงาม วัดต้องเป็นที่ที่ให้ความรู้แก่ผู้คนอย่างเข้าใจง่าย ชัดเจน เลือกใช้สื่อที่เหมาะสม และสร้างฐานความรู้และภูมิคุ้มกันทางจิตวิญญาณแก่ผู้คน

หากมองดูแล้ว การบริหารวัดจำเป็นต้องใช้หลักการบริหารมาประยุกต์ใช้ รวมถึงการจัดการด้านทรัพยากรต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่วัด ผู้ดำเนินการกิจกรรมในวัด หน่วยงานที่กำกับดูแลวัดก็ควรสอดส่องดูแล และมีกลไกในการจัดการวัดที่ออกนอกลู่นอกทางได้จริง

มีวัดหลายแห่งที่ออกแบบการประกอบพิธีทางศาสนา เช่น พิธีสวดพระอภิธรรมศพ เพื่อให้ชาวพุทธที่มาร่วมงานได้เรียนรู้และเข้าใจความหมายของพิธีกรรมต่างๆ มากกว่าแค่พิธีกรรม มีการแปลบทสวดเป็นภาษาไทย มีการเทศนาให้ความรู้และข้อคิดแก่ผู้ร่วมงาน จนแม้กระทั่งให้ญาติผู้เสียชีวิตมีส่วนร่วมในการทำพิธีฌาปนกิจเพื่อเป็นอุทาหรณ์แก่ผู้ยังมีชีวิตอยู่ถึงความไม่เที่ยงของกายสังขาร เป็นต้น อย่างไรก็ตาม วัดจำนวนมากยังประนีประนอมกับความคาดหวังของผู้มาวัด โดยยอมให้มีการสอดแทรกพิธีกรรมความเชื่อทางไสยศาสตร์ให้กลืนไปกับพิธีทางพุทธ แต่วัดบางแห่งกลับใช้พิธีกรรมความเชื่อเหล่านี้มาเป็นหลักเพื่อจูงใจให้คนเข้าวัดและบริจาคเงินก็มี

การจะดำรงพระพุทธศาสนาให้สืบต่อไปยังคนรุ่นหลังนั้น หากเราปล่อยให้สิ่งเหล่านี้เข้ามาครอบงำวิถีการประกอบกิจกรรมในวัด พร้อมๆ กับการไม่สนใจการตรวจสอบวัดให้มีความโปร่งใส หรือไปคิดว่าการเข้าไปยุ่งกับพระในเรื่องเหล่านี้เป็นการไม่เคารพท่าน เหมือนไม่เชื่อถือในความบริสุทธิ์ของพระแล้ว วัดจะกลายเป็นแหล่งที่มีคนเข้าไปหาประโยชน์ ใช้พระและความเชื่อถือของผู้คนเป็นเครื่องมือในการหาผลประโยชน์เงินทอง กลไกการตรวจสอบไม่สามารถเข้าไปจัดการให้การดำเนินการของวัดเป็นไปอย่างถูกต้อง ตรงตามเป้าหมายของผู้บริจาคเงินอย่างแท้จริงแล้ว ก็เป็นการยากที่จะทำให้วัดเป็นวัดอย่างที่เราต้องการ

ในอีกมุมหนึ่ง การเริ่มต้นคิดทำบัญชีวัดอาจเป็นจุดเริ่มต้นให้มีการถอดรื้อโครงสร้างและวิธีการบริหารจัดการวัด ให้โปร่งใสขึ้นได้เช่นเดียวกัน เนื่องจากการทำบัญชีจะเกี่ยวข้องกับกิจกรรมแทบทุกเรื่องในองค์กรหนึ่งๆ เสมอ การเริ่มต้นทำบัญชีวัดจึงถือเป็นเครื่องมือที่ลัดสั้นที่ทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนวิธีการในเรื่องต่างๆ เพื่อให้โครงสร้างการทำงานตอบสนองการเก็บรวบรวมข้อมูลทางการเงิน ในลักษณะเดียวกันกับการทำบัญชีครัวเรือน สามารถตอบสนองการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของบุคคลในครอบครัวได้

การปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเรื่องหนึ่งเรื่องใดที่เคยคุ้นกันมานานนั้น เป็นสิ่งที่ทำได้ยาก คนเราจึงต้องการ “ตัวช่วย” เพื่อให้การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเป็นไปได้ง่ายขึ้น การทำบัญชีทำหน้าที่ดังกล่าวในระดับบุคคล ระดับกิจการ และระดับองค์กรที่ใหญ่ขึ้น เนื่องจากการทำบัญชีเป็นเหมือนระบบระเบียบวิธีการที่มนุษย์คิดค้นขึ้นมาเพื่อรวบรวมข้อมูลและสะท้อนออกมาเป็นตัวเลขในงบการเงิน ซึ่งเป็นข้อสรุปรวบยอดถึงสิ่งที่เกิดขึ้น การบัญชีจึงน่าจะเป็นเครื่องมือสำคัญที่เราสามารถนำมาใช้เพื่อประโยชน์ในการควบคุมดูแลกิจการหรือองค์กรสาธารณกุศลและองค์กรที่ไม่แสวงหากำไร

การยกระดับวัดโดยนำเครื่องมือทางการบริหารทางโลกมาใช้นั้น อาจจะยังเป็นเรื่องที่เราไม่คุ้นชิน แต่หากเราทดลองนำแนวคิดการบริหารสมัยใหม่มาปรับใช้กับการบริหารวัด ผมเชื่อว่าจะช่วยให้คุณภาพของวัดที่มีอยู่หลายหมื่นวัดในประเทศไทยดีกว่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน เป็นวัดที่เราตรวจสอบและไว้เนื้อเชื่อใจได้

นายกฯ นายายอาม ปลุกชีวิตชาวสวนยาง

ใช้ออร์แกนิกเพิ่มราคา

นายธานินทร์ สมบูรณ์ นายกเทศมนตรีเทศบาล อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี เปิดเผยว่า ในพื้นที่ตำบลนายายอามต่อเนื่องถึงอำเภอแก่งหางแมวมีพื้นที่ปลูกยางและเปิดกรีดแล้วไม่ต่ำกว่า 100,000 ไร่ ผู้ประกอบการอาชีพชาวสวนยางส่วนใหญ่ผลิตขี้ยางหรือยางก้อนถ้วยมีจำนวนมากพอๆ กับการผลิตยางแผ่น โดยในปัจจุบันชาวสวนยางในพื้นที่ 2 อำเภอ ดังกล่าว มักจะประสบปัญหาเช่นเดียวกันกับชาวสวนยางทั่วไปคือ ราคายางตกต่ำเป็นอย่างมาก เมื่อแบ่งกับแรงงานที่รับจ้างกรีดแล้ว รายได้ที่ได้รับไม่คุ้มกับการลงทุน นอกจากนี้ ยังมีปัญหาใหญ่ตามมาอีกคือ หน้ายางตาย น้ำยางไหลน้อย กลิ่นยางเหม็นทำลายสุขภาพ ทำลายชุมชมและแหล่งท่องเที่ยว อีกทั้งยังได้เปอร์เซ็นต์ยางไม่ดีนัก

เพื่อเป็นการแก้ปัญหาให้ชาวสวนยางในพื้นที่แก่งหางแมว นายายอาม รวมถึงเมืองจันทบุรีทั้งจังหวัดได้หลุดพ้น จึงได้หารือกับกลุ่มแกนนำชาวสวนยาง ซึ่งร่วมลงชื่อนับร้อยคน ทั้งตัวแทน สกย. โดยการแนะนำของ นายเชาว์ ทรงอาวุธ รองผู้อำนวยการ สำนักงานกองทุนสวนยาง เพื่อหาทางออกคลี่คลายปัญหาดังกล่าว ซึ่งได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจาก บริษัท เกษตรไทยไชโย จำกัด ผู้ผลิตกรดหยอดยางออร์แกนิกตราแรด ได้นำวิทยากรและฝ่ายวิชาการ ร่วมกับชาวสวนยางในพื้นที่ สาธิตการใช้กรดออร์แกนิกแท้ ในการผลิตยางก้อนถ้วยคุณภาพ ได้ค่า DRC มากกว่า 70% ยางสวยไม่มีฟองอากาศ ไม่มีกลิ่นเหม็น และไม่มีไอระเหยที่เป็นความร้อนมาทำลายหน้ายาง ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ที่ทำให้น้ำยางไหลน้อย และที่สำคัญจะเป็นการส่งผลให้บริษัทผู้รับซื้อยางก้อนถ้วยให้ราคาสูงขึ้นจากราคาที่ประกาศรับซื้อในแต่ละวัน โดยผลการสาธิตในวันดังกล่าวประสบความสำเร็จเป็นอย่างสูง

นายกฯ เทศมนตรีนายายอาม กล่าวต่อไปว่า สำหรับยางแผ่นก็ได้มีการสาธิตในลำดับถัดมา โดยมุ่งเน้นการทำยางแผ่นเปอร์เซ็นต์สูง ไร้กลิ่น ปราศจากเชื้อรา และไม่มีฟองอากาศ ไม่เกิดน้ำเสีย อันจะส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมและคุณภาพดินของชุมชนนั้นๆ และที่สำคัญการใช้กรดออร์แกนิกทำยางแผ่นซึ่งที่เห็นชัดอีกประการคือ ได้น้ำหนักยางเพิ่ม แผ่นละ 2-3 ขีด สนใจสามารถติดต่อได้ที่ โทร. (081) 782-0533