ศาลปกครองกลาง…มีคำสั่งให้ขยายระยะเวลาคุ้มครองผู้ใช้บริการ 2G คลื่น 900 MHz ของเอไอเอส ไปถึงวันที่ 14 เมษายน เวลา 24.00 น.

“ซิมยังไม่ดับ”…จากเดิมที่มีกำหนดเส้นตายเที่ยงคืนวันที่ 15 มี.ค. ที่ผ่านมา

เงื่อนประเด็นสี่เรื่องใหญ่ๆที่เป็นข่าวที่เป็นมูลเหตุในเรื่องนี้นับจาก… ทำไม? ซิม 2G คลื่น 900 MHz ถึงจ่อจะต้องดับ…ทำไม? ทรูที่เสนอให้ใช้คลื่นฟรี แล้วเอไอเอสจึงเล่นตัวไม่ยอมรับเงื่อนไข

จริงหรือไม่? ที่ กสทช.อ้างว่า ไม่มีอำนาจแก้ไข ไม่มีอำนาจขยายมาตรการ และสุดท้ายหากเกิดปัญหา “ซิมดับ”…ขึ้นมาจริงๆ ผลงานชิ้นโบดำที่เกิดขึ้น กสทช.จะลอยตัวอยู่เหนือปัญหาได้หรืออย่างไร?

นี่…อาจเป็นปฐมบท “สงคราม 4G…กับ…อวสาน 900 (2G)”

ย้อนรอยวันวานเมื่อไม่นานมานี้ เมื่อบริษัท ทรูมูฟ เอช ยูนิเวอร์แซล คอมมิวนิเคชั่น จำกัด ในเครือทรูคอร์ปอเรชั่น หนึ่งในบริษัทสื่อสารที่ชนะการประมูลคลื่นความถี่ดังกล่าว มาจ่ายเงินค่าธรรมเนียมประมูลก้อนแรก 8,040 ล้าน พร้อมวางหนังสือค้ำประกันทางการเงินส่วนที่เหลือตามเงื่อนไขแนบท้ายใบอนุญาต

และเมื่อ กสทช.ได้ออกใบอนุญาตประกอบกิจการแก่ผู้ประกอบการรายใหม่แล้ว บรรดามาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการจึงต้องสิ้นสุดลง

วันที่ 8 มีนาคม 59 คณะกรรมการกิจการโทรคมนาคม (กทค.) ใน กสทช.มีมติให้มาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการมือถือระบบดังกล่าวสิ้นสุดลงในทันที นั่นหมายถึงว่า…ผู้ใช้บริการมือถือระบบ 2 จีบนคลื่น 900 เมกะเฮิรตซ์ ในมือเอไอเอส กว่า 8.8 ล้านเลขหมาย จ่อจะต้องเผชิญปัญหา “ซิมดับ”

แม้ว่า นายศุภชัย เจียรวนนท์ ซีอีโอใหญ่กลุ่มทรูจะมีข้อเสนอให้ใช้คลื่น 900 ในส่วนที่บริษัทเพิ่งได้รับใบอนุญาตฟรี 3 เดือน เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของผู้ใช้บริการรายเดิมไม่ให้เกิดปัญหาซิมดับ จนอาจทำให้ทรูงานเข้าถูกมองว่าเป็นผู้ร้ายเอาได้…

สอดรับกับบอร์ด กทค. และ กสทช. ก็ออกมารับลูกทันควันว่า ข้อเสนอของ “ทรูใจดี”…ที่ว่านี้น่าจะเป็นหนทางออกเดียวที่เหลืออยู่ในเวลานี้ เพราะการจะให้ กสทช.ขยายมาตรการคุ้มครองชั่วคราวออกไปตามข้อเรียกร้องของเอไอเอสนั้น…ไม่สามารถทำได้ เพราะเป็นไปตามเงื่อนไขประมูล 4G

และประกาศ กสทช.ที่กำหนดให้มาตรการคุ้มครองชั่วคราวต้องสิ้นสุดลง เมื่อผู้ประมูลรายหนึ่งรายใดได้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรคมนาคมจาก กสทช.ไปแล้ว

จะว่าไป ข้อเสนอของกลุ่มทรูที่ยอมให้ใช้คลื่นความถี่ 900 ฟรี โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย…(จากเดิมที่ตั้งเงื่อนไขจะคิดเดือนละ 450 ล้านบาท) ขนาดนี้ ก็ไม่น่าจะมีเหตุผลอะไรที่ผู้ให้บริการรายเดิม…เอไอเอสจะเล่นตัวเกี่ยงงอนได้อีก ยังไงเสียก็ควรคิดถึงลูกค้าใต้ชายคาที่ต้องเจอปัญหาเอาไว้ก่อน

เพราะแม้เอไอเอสจะเตรียมทางหนีทีไล่ด้วยการโยกลูกค้า 3G กว่า 8 ล้านรายที่ยังคงใช้เครือข่ายโรมมิ่งอยู่บนคลื่น 900 MHz โดยหันไปทำสัญญาเชื่อมต่อโครงข่ายหรือโรมมิ่งกับดีแทคแทน แต่ก็อาจมีผู้ใช้บริการบางส่วนตกสำรวจ หรือใช้งานไม่ได้เต็มที่…หากเครือข่ายดีแทคไม่ครอบคลุมการใช้งานได้เพียงพอ

ทว่า…ข้อเสนอของทรูใจดีดังกล่าวก็ยังคงได้รับการปฏิเสธจากฟากฝั่งเอไอเอส ที่ยืนยันว่าไม่สามารถทำได้และยังคงยืนยันที่จะให้ กสทช.ได้ทบทวนขยายมาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการออกไป

ท่ามกลางความงวยงงระคนกังขาของผู้คนโดยทั่วไป ด้วยคำถามสำคัญเหตุใด “เอไอเอส” ถึงยังกล้าปฏิเสธข้อเสนอนี้ แถมยังจับเอาผู้ใช้บริการเป็นตัวประกันเพื่อต่อรองให้ กสทช.ได้ทบทวนและขยายมาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการ 2G คลื่น 900 MHz ออกไปอีก?

“ฉากหน้าที่เห็นอาจไม่สวยอย่างที่คิด” กูรู…ผู้รู้ในวงการโทรคมนาคมท่านหนึ่งบอก

หากทุกฝ่ายจะได้ย้อนรอยกลับไปพิจารณาเบื้องหน้า เบื้องหลังข้อเสนอผ่าทางตันปัญหา “ซิมดับ” ที่ว่านี้ ก็จะพบคำตอบได้เองว่า “There’s no free Lunch…โลกนี้ไม่มีอะไรได้มาฟรี”

ไอ้ที่ว่ายกคลื่นให้ใช้ฟรีๆนั้นไม่มีในโลกแน่…

“เมื่อย้อนไปดูมติบอร์ด กทค.ที่เสนอให้เอไอเอสยอมรับข้อเสนอ (ที่ไม่อาจปฏิเสธได้) จากทรูให้ใช้คลื่นความถี่เป็นการชั่วคราวระหว่างเปลี่ยนผ่าน ที่แต่เดิมต้องจ่ายค่าตอบแทนแก่ทรูเดือนละ 450 ล้านบาท…ก่อนจะทิ้งไพ่ตายมาให้ใช้ฟรีเลยนั้น…ต้องตั้งคำถามกลับไปยัง กสทช.ว่า กสทช.มีอำนาจทำได้หรือ?

เพราะเป็นการดำเนินการที่ขัดมาตรา 46 ของ พ.ร.บ.องค์กรจัดสรรคลื่นความถี่ฯ พ.ศ.2553 ที่กำหนดเอาไว้ว่า…“ใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่เพื่อกิจการโทรคมนาคมเป็นสิทธิเฉพาะตัวของผู้ได้รับใบอนุญาต จะโอนแก่กันมิได้ ผู้ได้รับใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่เพื่อกิจการโทรคมนาคมต้องประกอบกิจการด้วยตนเอง จะมอบการบริหารจัดการทั้งหมดหรือบางส่วน หรือยินยอมให้บุคคลอื่นเป็นผู้มีอำนาจประกอบกิจการแทนมิได้”

ครั้นจะอ้างว่า…เป็นมาตรการแก้ไขปัญหาที่แค่ให้เอไอเอสไปใช้บริการโรมมิ่งกับทรูที่เป็นเจ้าของคลื่นและโครงข่ายผ่านบริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) ก็ยังมีปัญหาตามมาอีก

“บริษัททรูที่เพิ่งได้รับใบอนุญาตไปวันวาน มีโครงข่ายที่จะให้โรมมิ่ง หรือในเมื่อบริษัทเองยังต้องไปขอเช่าเครือข่ายจากบริษัททีโอทีมาให้บริการอีกทอด ซึ่งก็คือโครงข่ายที่เอไอเอสจัดสร้างและส่งมอบให้แก่ทีโอทีเอง และยังคงมีข้อตกลงที่ทั้งสองฝ่ายจะใช้เครือข่ายร่วมกันอยู่”

กับข้ออ้างของ กสทช.ที่ยืนยันว่า ไม่มีอำนาจขยายมาตรการคุ้มครองฯออกไป และไม่มีอำนาจอนุมัติให้นำเอาคลื่นความถี่ในมือออกไปให้ใครใช้ได้หากไม่มีการประมูลนั้น

ทำให้เกิดคำถามว่า…แล้วในช่วงก่อนหน้านี้ที่ กสทช.ประกาศใช้มาตรการเยียวยาผู้ใช้บริการมือถือในระบบ 1800 MHz ของ กสท.-ทรูมูฟ และมือถือ 2G บนคลื่น 900 MHz นี้…“คลื่นความถี่เหล่านี้อยู่ในมือใครกันหรือ?”

กูรู้คนเดิมให้ทัศนะต่อไปอีกว่า เพราะสัญญาสัมปทานสิ้นสุดไปตั้งแต่ปีมะโว้ คลื่นจึงกลับมาอยู่ในมือของรัฐคือ กสทช.ก่อนที่จะออกมาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการเป็นการชั่วคราว เพื่อไม่ให้ผู้ใช้บริการได้รับผลกระทบจากปัญหาซิมดับ อันเป็นไปตามคำสั่งหัวหน้า คสช.ที่ 94/2557 ที่มีคำสั่งให้ กสทช.จะต้องให้ความคุ้มครองผู้ใช้บริการเดิมไม่ให้เกิดปัญหาซิมดับ จนกว่าจะดำเนินการโอนย้ายเลขหมายไปยังเครือข่ายผู้ให้บริการรายอื่น หรือจนกว่าจะได้ผู้ประกอบการรายใหม่

ซึ่งก่อนหน้า…เมื่อเกิดปัญหากับกรณีมือถือระบบ 1800 MHz กสทช.ก็รายงานสภาพปัญหาพร้อมขอรับนโยบายจากหัวหน้า คสช.ก่อนจะออกมาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการในระบบ 1800 และขยายมาตรการดังกล่าว มาครั้งแล้วครั้งเล่า ก่อนจะยุติมาตรการดังกล่าวไปเมื่อปลายปี 2558 รวมระยะเวลากว่า 2 ปี

แล้วเหตุใด? เมื่อเกิดปัญหาซิมดับ 2G บนคลื่น 900 MHz กสทช.กลับไม่คิดจะรายงานสภาพปัญหาที่เกิดขึ้น เพื่อขอรับนโยบายการแก้ไขปัญหาจากหัวหน้า คสช.เช่นที่เคยทำมาก่อนหน้า…ยังหันไปแสวงหาทางออกด้วยการบีบให้ผู้ให้บริการไปเช่าใช้คลื่นจากบริษัทสื่อสารที่ได้รับใบอนุญาต ยิ่งแก้…ก็ยิ่งยุ่งเหมือนยุงตีกัน

คะเนกันว่ายังมีผู้ใช้บริการค้างอีกราวๆ 4-5 แสนเลขหมายที่ต้องเจอปัญหา “ซิมดับ” กสทช.จะลอยตัวเหนือปัญหาไม่ต้องรับผิดชอบได้หรือ? จะนับเป็นผลงานชิ้น “โบแดง” หรือ “โบดำ”.