ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือเทคโนโลยีชาวบ้าน

http://info.matichon.co.th/techno/techno.php?srctag=05036010559&srcday=2016-01-15&search=no

เทคโนฯ การเกษตร

พิงค์บุ๊ก

“ลิ้นจี่ นพ.1” ไม้ผลทำเงิน ของ “ลุงสวัสดิ์ ภาษา”

“ลิ้นจี่ นพ.1” นับเป็นไม้ผลเศรษฐกิจสำคัญที่สร้างรายได้สะพัดไม่ต่ำกว่าปีละ 30 ล้านบาท ให้แก่ชาวบ้าน 150 ครัวเรือน ที่พักอาศัยอยู่ติดริมฝั่งแม่น้ำโขง ในเขตพื้นที่บ้านนาโดน หมู่ที่ 4 หมู่ที่ 11 และบ้านขามเฒ่า หมู่ที่ 1 หมู่ที่ 2 ตำบลขามเฒ่า อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม ลิ้นจี่ พันธุ์ นพ.1 ที่ปลูกในตำบลนี้มีคุณลักษณะเด่นคือ รสชาติอร่อย ผลใหญ่ น้ำไม่เยอะ ไม่ฉ่ำ จึงเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศโดยเฉพาะจีน ผลผลิตคุณภาพดีเหล่านี้ ตลาดจีนประกาศรับซื้อไม่อั้น

“ลุงสวัสดิ์ ภาษา” นับเป็นผู้บุกเบิกในการนำ ลิ้นจี่ พันธุ์ นพ.1 มาปลูกในท้องถิ่นแห่งนี้ ปัจจุบัน ลุงสวัสดิ์ อาศัยอยู่บ้าน หมู่ที่ 2 ตำบลขามเฒ่า อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม ในอดีตลุงสวัสดิ์มีอาชีพทำนาปลูกข้าว ทำไร่ยาสูบ สลับกับปลูกพืชหมุนเวียนหลายชนิด เช่น ข้าวโพด หอมแดง ฯลฯ บนเนื้อที่ทำกิน 20 ไร่ มาโดยตลอด

ปี 2535 ชีวิตของลุงสวัสดิ์เดินมาถึงจุดเปลี่ยน เมื่อลุงสวัสดิ์ได้เจอ ต้นลิ้นจี่ “นครพนม 1 (นพ.1)” ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครพนม ก็รู้สึกประทับใจกับผลผลิตของลิ้นจี่พันธุ์นี้ ที่มีลักษณะผลใหญ่ สีเด่นสะดุดตา รูปทรงสวยงาม น่ารับประทาน จังหวะนั้น ทางศูนย์ได้เปิดโอกาสให้เกษตรกรผู้สนใจเข้ามีส่วนร่วมในการทดสอบเทคโนโลยีการผลิต ลิ้นจี่ นพ.1 ลุงสวัสดิ์ จึงติดต่อขอซื้อกิ่งพันธุ์ลิ้นจี่ นพ.1 มาทดลองปลูกที่บ้าน จำวน 50 ต้น

จุดเริ่มต้นของลิ้นจี่พันธุ์นี้เกิดขึ้นเมื่อเกือบ 30 ปีก่อน เมื่อญาติโยมรายหนึ่งได้นำลิ้นจี่พันธุ์ดีมาถวาย หลวงปู่จันทร์ เขมิโย วัดศรีเทพประดิษฐาราม จังหวัดนครพนม หลวงปู่ได้ฉันลิ้นจี่แล้วก็เกิดความประทับใจรสชาติความอร่อยของลิ้นจี่ จึงมอบเมล็ดพันธุ์ลิ้นจี่ให้ญาติโยมในพื้นที่บ้านนาโดน ตำบลขามเฒ่า อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม ได้นำไปปลูก

ต่อมาเจ้าหน้าที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครพนม ไปพบลิ้นจี่พันธุ์ดังกล่าวปลูกในบ้านเรือนเกษตรกร ในพื้นที่บ้านนาโดน พบว่า ลิ้นจี่พันธุ์นี้มีลักษณะพิเศษที่โดดเด่นไม่เหมือนใคร ทั้งด้านคุณภาพและรสชาติ สามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพดินพื้นที่ภาคอีสาน จึงนำมาปลูกขยายพันธุ์ และคัดเลือกพันธุ์ที่เหมาะสม จนกลายเป็น “ลิ้นจี่นครพนม 1 (นพ.1)” จึงประกาศให้ลิ้นจี่ชนิดนี้ เป็นพันธุ์แนะนำสำหรับปลูกในแหล่งจังหวัดแถบริมฝั่งแม่น้ำโขง

ต้นลิ้นจี่ นพ.1 ที่ลุงสวัสดิ์นำมาปลูกล้วนให้ผลผลิตคุณภาพดี เป็นที่นิยมของผู้บริโภคทั่วไป ลุงสวัสดิ์จึงตัดสินใจหันมาลงทุนทำสวนลิ้นจี่ นพ.1 อย่างจริงจัง กลายเป็นอาชีพหลักสำหรับเลี้ยงดูครอบครัวได้อย่างมั่นคงในเวลาต่อมา เรียกว่า ลุงสวัสดิ์เลือกอาชีพได้ถูกโฉลก ทำให้เส้นทางชีวิตก้าวสู่ความเจริญรุ่งเรือง ร่ำรวย และสร้างชื่อเสียงให้สวนลุงสวัสดิ์ตลอดระยะเวลา 20 กว่าปีที่ผ่านมา ความสำเร็จในเส้นทางอาชีพของลุงสวัสดิ์ สร้างแรงจูงใจให้เพื่อนเกษตรกรในท้องถิ่นหันมาปลูกลิ้นจี่ตามลุงสวัสดิ์กันอย่างกว้างขวาง

การปลูกดูแล

ปัจจุบัน ต้นลิ้นจี่ที่ปลูกในสวนลุงสวัสดิ์มีอายุเกือบ 20 ปีแล้ว แต่ยังให้ผลผลิตที่ดีอย่างต่อเนื่อง เพราะลุงสวัสดิ์จะทำ “สาวต้นลิ้นจี่” โดยตัดแต่งกิ่งและทรงพุ่มต้นลิ้นจี่ทุกครั้งหลังการเก็บเกี่ยว พร้อมบำรุงอาหารให้ต้นลิ้นจี่เจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์ ทำให้มีผลผลิตคุณภาพดีจำนวนมาก ทุกวันนี้ ลิ้นจี่ นพ.1 เป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศตลอดทั้งปี ลุงสวัสดิ์จึงวางแผนปลูกลิ้นจี่ให้ได้ปีละ 3 รุ่น โดยวางแผนให้ผลผลิตรุ่นแรกเข้าสู่ตลาดช่วงปลายเดือนธันวาคม-ต้นเดือนมกราคม รุ่นที่ 2 มีผลผลิตเข้าตลาดช่วงกลางเดือนมกราคม-ต้นเดือนกุมภาพันธ์ โดยทั่วไป ต้นลิ้นจี่ นพ.1 มักมีผลผลิตจำนวนมาก ในรุ่นที่ 3 ตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์-เดือนมีนาคม ของทุกปี

ลุงสวัสดิ์ บอกว่า ต้นลิ้นจี่ นพ.1 ปลูกดูแลง่าย ควรปลูกในระยะห่าง 8×8 เมตร ดูแลให้น้ำทุกๆ 7 วัน เมื่อต้นลิ้นจี่ติดดอกได้ 40-50 เปอร์เซ็นต์ จึงค่อยเพิ่มปริมาณน้ำให้มากขึ้น หลังให้น้ำครั้งแรก ควรพักการให้น้ำระยะหนึ่งก่อน รอจนกิ่งที่ติดผลคล้อยลงต่ำ จึงเริ่มให้น้ำอีกครั้ง พร้อมให้ปุ๋ย สูตร 8-24-24 หรือ ปุ๋ยสูตร 13-21-21 สำหรับบำรุงต้น ครั้งละ 1 กำมือ หว่านรอบต้นลิ้นจี่ ในรัศมี 1 เมตร

ลิ้นจี่ นพ.1 เป็นที่ต้องการของ

ตลาดในประเทศ-ส่งออก

ทุกวันนี้ ลุงสวัสดิ์ มีพื้นที่ปลูกลิ้นจี่ พันธุ์ นพ.1 มากถึง 100 ไร่ เก็บผลผลิตออกขายได้ประมาณปีละ 200 ตัน ผลผลิตส่วนใหญ่จะวางขายในห้างสรรพสินค้าท็อปส์ แม็คโคร ในราคากิโลกรัมละ 100 บาท และส่งขายตลาดจีน ส่วนสินค้าตกเกรด จำหน่ายในตลาดท้องถิ่น

“ลิ้นจี่ พันธุ์ นพ.1 เป็นลิ้นจี่สายพันธุ์เบา เก็บผลผลิตออกขายได้ตั้งแต่เดือนมีนาคมถึงเมษายน ทำให้ผลผลิตไม่ชนกับลิ้นจี่ภาคเหนือ ที่สำคัญลิ้นจี่พันธุ์นี้ติดผลง่าย ไม่ต้องรอให้มีอากาศหนาว ลิ้นจี่พันธุ์นี้มีผลผลิตเข้าตลาดเร็วกว่าพันธุ์ฮงฮวยและพันธุ์จักรพรรดิ แถมมีจุดเด่นสำคัญในเรื่องรสชาติหวานอร่อย เนื้อแห้ง ผลใหญ่ ประมาณ 22-26 ผล ต่อกิโลกรัม มีรสชาติหวานอมเปรี้ยวนิดๆ ทำให้ ลิ้นจี่ นพ.1 ขายดีมาก ผลผลิตมีมากเท่าไหร่ก็ไม่พอขาย” ลุงสวัสดิ์ กล่าว

แห่ปลูก “ลิ้นจี่ นพ.1” ทดแทน

สวนยาง ในภาคเหนือ-อีสาน

ครอบครัวลุงสวัสดิ์นอกจากจำหน่ายผลลิ้นจี่ให้แก่ผู้สนใจแล้ว ยังมีรายได้เสริมจากการจำหน่ายกิ่งตอนคุณภาพดี ในราคา ต้นละ 100-200 บาท ลุงสวัสดิ์ตั้งข้อสังเกตว่า ในช่วง 1-2 ปีนี้ เกษตรกรในพื้นที่ภาคเหนือและภาคอีสานแห่มาสนใจปลูก ลิ้นจี่ นพ.1 กันอย่างแพร่หลายมากขึ้น ส่วนใหญ่ต้องการซื้อกิ่งพันธุ์ ลิ้นจี่ นพ.1 ไปปลูกทดแทนสวนยางพาราที่ถูกโค่นทิ้งในช่วงที่ภาวะราคายางตกต่ำ

กิ่งพันธุ์ต้นลิ้นจี่ที่ซื้อขายในท้องตลาดทั่วไป มักเป็นกิ่งตอนขนาดเล็ก หากเกษตรกรซื้อไปปลูก ต้นลิ้นจี่จะให้ผลผลิตค่อนข้างช้า ต้องรอถึงปีที่ 4 จึงจะเก็บผลผลิตออกขายได้ แต่ลุงสวัสดิ์ได้นำเทคนิคใหม่มาใช้ในการขยายกิ่งพันธุ์ เพื่อให้ได้กิ่งตอนขนาดใหญ่ เมื่อนำไปปลูก ต้นลิ้นจี่จะติดผลได้เร็วขึ้น สามารถเก็บผลลิ้นจี่ไปขายได้ หลังจากลงปลูกเพียง 2 ปีเท่านั้น

เคล็ดลับการตอนกิ่งของลุงสวัสดิ์ อยู่ที่การเลือกกิ่งที่มีขนาดใหญ่เท่าลำแขน หรือเป็นกิ่งกระโดง ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 นิ้วครึ่ง ควั่นกิ่งโดยรอบให้แผลด้านบนและด้านล่างห่างกัน เท่ากับเส้นรอบวงของกิ่ง ใช้มีดถากเปลือกออก หลังจากนั้น ต้องขูดเยื่อเจริญออกให้หมด ระวังไม่ให้แผลช้ำแล้วหุ้มด้วยถุงพลาสติกที่บรรจุขุ่ยมะพร้าว ที่แช่น้ำจนชุ่ม มัดให้แน่น หากขุยมะพร้าวในถุงแห้งก็ให้รดน้ำบ้าง

หลังจากตอนกิ่งไปได้ประมาณ 45 วัน กิ่งที่ตอนจะออกรากและสมบูรณ์พอที่จะตัดไปชำลงถุง การตอนอย่างถูกวิธี ช่วยให้ได้ผลเกือบ 100 เปอร์เซ็นต์ จากนั้นเลี้ยงไว้อีก 1 เดือน นำไปลงปลูกในแปลงได้ ในระยะแรก ควรใช้ไม้ค้ำเป็นแนวทแยงเพื่อป้องกันต้นล้ม เมื่อต้นลิ้นจี่อายุ 2 ปี ก็จะเริ่มให้ผล ครั้งแรกเฉลี่ย ต้นละ 5 กิโลกรัม และเพิ่มเป็น 20 กิโลกรัม เมื่อต้นลิ้นจี่มีอายุมากขึ้น ผลผลิตก็จะมากขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี

หากใครสนใจอยากได้กิ่งพันธุ์ลิ้นจี่ นพ. 1 ไปทดลองปลูก สามารถติดต่อสั่งซื้อกับ ลุงสวัสดิ์ ภาษา ได้ที่เบอร์โทร. (081) 320-6447 หรือติดต่อกับลูกสาวลุงสวัสดิ์ ชื่อ คุณต่าย ได้ที่เบอร์โทร. (081) 058-9664 หรือติดต่อทางเฟซบุ๊ก “ต่ายลิ้นจี่นครพนม” ได้ทุกวัน รับรองไม่ผิดหวังแน่นอน