จากกรณีที่นพ.วินัย สวัสดิวร เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.)คนเดิม หมดวาระเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2559 และคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(บอร์ดสปสช.)ได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการสรรหาเลขาธิการฯคนใหม่ โดยมีผู้สมัครทั้งสิ้น จำนวน 8 คน และคณะกรรมการสรรหาได้คัดเลือกผู้ที่เหมาะสมที่สุดจำนวน 2 ท่าน คือ นพ.ประทีป ธนกิจเจริญ รองเลขาธิการสปสช. และนพ.วันชัย สัตยาวุฒิพงศ์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) แต่เนื่องจากมีข้อท้วงติงในเรื่องคุณสมบัติของนพ.วันชัยว่าเป็นผู้บริหารในองค์กรคู่สัญญากับสปสช. ทำให้ขาดคุณสมบัติตามพรบ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2545 จึงได้มีการยื่นเรื่องขอให้คณะกรรมกฤษฎีกาตีความเรื่องคุณสมบัติผู้สมัคร ว่าขัดต่อมาตรา 32 พรบ.หลักประกันสุขภาพฯ หรือไม่ โดยให้ตีความผู้สมัคร 3 ท่าน ได้แก่ นพ.วันชัย นพ.ประภัสสร เจียมบุญศรี ผู้ตรวจสธ. และนพ.ทรงพล ชวาลตันพิพัทธ์ ผอ.รพ.ราชบุรี

ล่าสุด เมื่อวันที่ 16 มิ.ย. ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร  รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข  กล่าวว่า คณะกรรมการกฤษฎีกาได้ตีความแล้วเสร็จและส่งเรื่องกลับมายัง สปสช. และสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขแล้ว โดยระบุว่า  ผู้สมัครทั้ง 3 ท่านที่มีการยื่นให้คณะกรรมการกฤษฎีกาตีความเรื่องคุณสมบัตินั้น  มีผ่านคุณสมบัติที่จะสามารถสมัครเป็นเลขาฯสปสช.ได้เพียงหนึ่งท่าน โดนไม่ขัดต่อพรบ.หลักประกันสุขภาพฯ คือ นพ.ทรงพล ทั้งนี้ ในวันที่ 4 กรกฎาคม 2559 บอร์ดสปสช.จะมีการพิจารณาในเรื่องนี้ว่าจะรับรองให้นพ.ประทีปเป็นเลขาธิการสปสช.คนใหม่หรือไม่ ตามมติบอร์ดเมื่อวันที่ 6 มิ.ย.ที่ผ่านมา

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาได้ส่งบันทึกเรื่องที่781/2559 ตีความลักษณะต้องห้ามของผู้สมัครเลขาธิการ สปสช.สรุปว่า ปัญหาข้อกฏหมายดังกล่าวเป็นประเด็นสำคัญ สมควรต้องพิจารณาด้วยความรอบคอบ เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา จึงให้มีการประชุมร่วมระหว่างคณะกรรมการกฤษฎีกา คณะที่ 10 เป็นกรณีพิเศษ มาตรา 32 (12) พ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2545 ได้กำหนดลักษณะต้องห้ามของการดำรงตำแหน่งเลขาธิการ สปสช.ว่า ต้องไม่เป็นหรือภายใน 1 ปีต้องไม่เป็นกรรมการ ผู้บริหาร ผู้มีอำนาจในการจัดการ หรือมีส่วนได้เสียในนิติบุคคลที่เป็นคู่สัญญากับ สปสช.

ทั้งนี้ กรณี นพ.วันชัย สัตยาวุฒิพงศ์ ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็นผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งตามข้อ 3 (2) (ญ) แห่งกฏ ก.พ.ว่าด้วยหลักเกณฑ์การจัดประเภทตำแหน่งและระดับตำแหน่ง พ.ศ. 2551 กำหนดให้ผู้ตรวจราชการของส่วนราชการที่มีฐานะเป็นกระทรวงเป็นตำแหน่งประเภทบริหารระดับสูง ประกอบกับสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขได้ทำข้อตกลงโครงการพัฒนาระบบจัดการข้อร้องเรียนฟ้องร้องทางการแพทย์และสาธารณสุข กับสปสช.ซึ่งจะเริ่มดำเนินการตั้งแต่วันที่ 18 ธันวาคม 2558 สิ้นสุดในวันที่ 31 พฤษภาคม 2559 (ยังไม่เกิน 1 ปี) ซึ่งข้อตกลงดังกล่าวมีเนื้อหาผูกพันเป็นนิติสัมพันธ์ ในลักษณะเป็นคู่สัญญาดังนั้น นพ.วันชัย สัตยาวุฒิพงศ์ จึงเป็นผู้มีลักษณะต้องห้ามในการคัดเลือกเป็นเลขาธิการสปสช. ตามมาตรา 32 (12)

ที่ประชุมร่วมคณะที่ 1 และคณะที่ 10 มีข้อสังเกตว่า หากกระทรวงสาธารณสุขและสปสช.ประสงค์จะเปิดโอกาสให้มีความหลากหลายของบุคคลซึ่งจะสมัครเลขาธิการ สปสช.ก็ควรดำเนินการแก้ไขเพิ่มเติมมาตรา 32 (12) ให้สอดคล้องกับความประสงค์ดังกล่าว

ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า เมื่อคณะกรรมการกฤษฎีกาตีความเช่นนี้ จึงเท่ากับว่าจากที่คณะกรรมการสรรหาได้คัดเลือกแคนดิเดตมา 2 ท่าน คือ นพ.ประทีปและนพ.วันชัย แต่นพ.วันชัยขาดคุณสมบัติการเป็นผู้สมัครแล้ว จึงเหลือนพ.ประทีปเพียงคนเดียวที่จะมีสิทธิ์ลุ้นเป็นเลขาฯสปสช.คนใหม่ หากบอร์ดสปสช.ให้การรับรองในการประชุมวันที่ 4 ก.ค. 2559 เว้นแต่บอร์ดจะไม่รับรองเท่านั้น นพ.ประทีปจึงจะไม่ได้รับการสรรหาเป็นเลขาธิการสปสช.คนใหม่