ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือเทคโนโลยีชาวบ้าน

http://info.matichon.co.th/techno/techno.php?srctag=05073150259&srcday=2016-02-15&search=no

หมอเกษตร ทองกวาว

ไปภูเรือ สัมผัสอากาศหนาว ชมดอกไม้สวย ชิมผลไม้แปลก ไวน์รสดี แล้วแวะไปกราบพระธาตุศรีสองรัก ที่ด่านซ้าย

เมื่อตอนวัยเด็ก ผมมีโอกาสติดตามญาติผู้ใหญ่ไปขายพลูที่ใช้กิน หรือเคี้ยวกับหมากที่ฝั่งลาว เนื่องจาก ปี พ.ศ. 2502 ประเทศลาว ประสบปัญหาอากาศหนาวจัด ทำให้ต้นพลูที่ปลูกไว้ได้รับความเสียหายเกือบทั้งประเทศ พลูจากฝั่งไทยจึงขายดิบขายดีต่อเนื่องกันมาอีกหลายปี

การเดินทางจาก เมืองหล่ม หมายถึง อำเภอหล่มเก่า กับ อำเภอหล่มสัก ไปยังจังหวัดเลย ระยะทางเพียง 130 กิโลเมตร ต้องใช้เวลาทั้งวัน และต้องผ่านบ้านภูเรือ การเดินทางแสนลำบาก ถนนหนทางยังไม่มี มีเพียงทางเกวียนกับทางลำคลองของรถลากซุงเท่านั้น ยิ่งการเดินทางในช่วงฤดูฝน รถทุกคันต้องใช้โซ่เหล็กขนาดใหญ่ผูกติดกับล้อรถ แปลงโฉมเป็นรถตีนตะขาบในทันที

มาจนถึงช่วงการสู้รบ ระหว่าง ตำรวจและทหารไทย กับผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ในขั้นรุนแรง ในปี พ.ศ. 2511-2518 รัฐบาลไทยจึงสร้างถนนที่ได้มาตรฐาน เชื่อมต่อถนนสายสระบุรี-หล่มสัก ไปยังจังหวัดเลย เพื่อส่งกำลังบำรุง หลังเหตุสู้รบสงบลง ภูเรือได้กลายเป็นแดนสวรรค์ของผู้คนเพียงชั่วไม่กี่ปี

ภูเรือ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเลย มีระยะทางห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 520 กิโลเมตร สภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสลับซับซ้อน มีความสูง ตั้งแต่ 600 เมตร ไปจน 1,000 เมตรเศษ จากระดับน้ำทะเลปานกลาง สถิติ ปี พ.ศ. 2517 ภูเรือมีอุณหภูมิต่ำสุดของประเทศ ที่ -0.3 องศาเซลเซียส จนทำให้มีเกร็ดน้ำแข็งจับตัวกันเป็นแผ่นบางๆ ตามยอดหญ้าในตอนเช้า แหล่งที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวมากที่สุดแห่งหนึ่งคือ ที่อุทยานแห่งชาติภูเรือ บริเวณโดยรอบเป็นลานหินปูนธรรมชาติ แซมด้วยทุ่งหญ้าสลับกับป่าสน สามารถมองเห็นทัศนียภาพได้รอบทิศทาง ยิ่งในฤดูหนาวจะมีนักท่องเที่ยวจากทั่วสารทิศ มาเฝ้าติดตามชมความสวยงามของพระอาทิตย์โผล่ขึ้นจากขอบฟ้าในตอนเช้ามืดอย่างเนืองแน่นเกือบตลอดฤดู

อาซาเลีย เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงไม่เกิน 2 เมตร ให้ดอกสีแดงและขาวสดใส อาซาเลียเป็นไม้ในสกุลเดียวกับกุหลาบพันปี แต่อาซาเลียออกดอกเป็นดอกเดี่ยว ชอบอากาศเย็นและความชื้นสูง ถ้าอยู่ในร่มรำไรจะให้ดอกสีสวยงาม ส่วนกุหลาบพันปี เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 4-12 เมตร ออกดอกเป็นช่ออัดกันแน่น ต้นที่ขึ้นอยู่ระดับสูง 1,500 เมตร ส่วนใหญ่เป็นชนิดให้ดอกสีแดงสดใส แต่ชนิดที่ขึ้นอยู่ระดับสูง 3,500 เมตร ขึ้นไป จะให้ดอกสีขาวและชมพู ในประเทศไทยพบชนิดดอกสีแดง แหล่งใหญ่อยู่ที่ดอยอินทนนท์ ปัจจุบัน อาซาเลียมีการนำพันธุ์มาจากเนเธอร์แลนด์ ข้อดี ปลูกง่าย ออกดอกเก่ง

มะคาเดเมีย หรือ มะคาเดเมียนัท เป็นพันธุ์ไม้มีถิ่นกำเนิดในออสเตรเลีย แต่นำไปพัฒนาที่ฮาวาย สหรัฐอเมริกา นำเข้ามาทดลองที่ประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2496 ชื่อจริงๆ เขาออกเสียง แม็คคาเดเมียนัท แต่เนื่องจากเมืองไทยเรียกชื่อผลไม้ ต้องมีคำว่า มะ นำหน้า อาจารย์ดำเกิง ชาลีจันทร์ นักวิชาการไม้ผล กรมวิชาการเกษตร จึงเสนอให้เรียก มะคาเดเมีย แทน ปัจจุบัน อาจารย์ดำเกิง ชาลีจันทร์ ท่านได้สละทางโลก เดินทางเข้าสู่ใต้ร่มกาสาวพัสตร์มานานกว่า 20 ปีแล้ว ปัจจุบัน กรมวิชาการเกษตรได้พัฒนาพันธุ์มะคาเดเมียที่ปรับตัวได้ดีในประเทศไทย และรับรองเป็นพันธุ์แนะนำให้เกษตรกรปลูกไปแล้ว 3 พันธุ์ คือ พันธุ์เชียงใหม่ 400 พันธุ์เชียงใหม่ 700 และ พันธุ์เชียงใหม่ 1000 ทั้งนี้ ตัวเลขของแต่ละพันธุ์นั้นหมายถึงมีความเหมาะสมที่จะปลูกในระดับสูง จากระดับน้ำทะเลปานกลาง ตามตัวเลขกำกับมา มีหน่วยเป็นเมตร

ภูเรือ เป็นแหล่งปลูกมะคาเดเมียได้ผลดีอีกแห่งหนึ่ง เนื่องจากมีสภาพภูมิอากาศและภูมิประเทศเป็นที่ต้องการของต้นมะคาเดเมีย คือมีหน้าดินลึก ระบายน้ำได้ดี มีปริมาณน้ำฝนไม่น้อยกว่า 1,000 มิลลิเมตร ต่อปี ในฤดูหนาวมีอุณหภูมิต่ำกว่า 18 องศาเซลเซียส อย่างน้อยเป็นเวลา 1 เดือน ช่วยกระตุ้นให้เกิดการสร้างตาดอก ส่วนในช่วงอากาศร้อนไม่ควรมีอุณหภูมิสูงเกิน 35 องศาเซลเซียส เพราะจะทำให้กะลาแข็งเร็ว ส่งผลให้ผลมีขนาดเล็ก และที่สำคัญในช่วงออกดอกควรมีความชื้นสัมพัทธ์ในบรรยากาศไม่น้อยกว่า 75 เปอร์เซ็นต์

ไวน์ เป็นนวัตกรรมที่พบโดยบังเอิญ เล่ากันว่า ครั้งหนึ่งในยุโรป น่าจะเป็นฝรั่งเศสเจ้าตำรับ มีกระทาชายนายหนึ่ง นอนเล่นเพลินๆ อยู่ใต้ต้นไม้ต้นหนึ่ง ก่อนจะเคลิ้มหลับไป กลับได้ยินเสียงนกส่งเสียงร้องจ๊อกจ๊อก จอแจเป็นจ้าละหวั่น ผิดกว่าทุกวัน ชายหนุ่มเกิดความสงสัย จึงปีนขึ้นไปดูบนคบไม้ ทันใดนั้นเหลือบไปเห็นโพรงไม้ และพบว่าในนั้นมีน้ำสีเข้ม พร้อมกับมีผลไม้นอนสงบนิ่งอยู่ก้นโพรงไม้นั้น ชายหนุ่มอดไม่ได้จึงใช้นิ้วมือจุ่มลงในน้ำ แล้วนำมาแตะที่ลิ้น ทำซ้ำอยู่หลายครั้ง รู้สึกว่ามีกลิ่นและรสชาติดี เพื่อให้สะใจจึงม้วนใบไม้ตักขึ้นมาดื่มไปหลายอึก ผลปรากฏว่าร้อนวูบวาบขึ้นที่ใบหน้า จึงนำข่าวไปเล่าให้เพื่อนบ้านฟัง ไวน์จึงกำเนิดตั้งครั้งนั้นเป็นต้นมา หลัก ไวน์ ไม่ซับซ้อน นำน้ำผลไม้ที่มีน้ำตาลเป็นองค์ประกอบ เติมยีสต์ลงไปให้ทำหน้าที่เปลี่ยนน้ำตาลเป็นแอลกอฮอล์ หมักจนได้ที่ไม่ต้องนำไปกลั่นแต่อย่างใด ก็นำไปดื่มได้ แต่รสชาติและกลิ่นจะดีหรือไม่ย่อมขึ้นอยู่กับเทคนิคของผู้ผลิตแต่ละรายไป

ก่อนเดินทางกลับ แวะนมัสการ พระธาตุศรีสองรัก ที่อำเภอด่านซ้าย อยู่ไม่ไกลจากอำเภอภูเรือ พระธาตุศรีสองรักเป็นอนุสรณ์สถาน ทำขึ้นระหว่าง พระมหาจักรพรรดิ์ แห่งกรุงศรีอยุธยา กับพระเจ้าไชยเชษฐา แห่งล้านช้าง ร่วมกันสร้างขึ้นเพื่อเป็นสักขีพยานว่า 2 อาณาจักรจะร่วมมือกันป้องกันการบุกรุกของพม่า ที่มีกองทัพที่แข็งแกร่ง โดยมี บุเรงนอง เป็นผู้นำในขณะนั้น พระธาตุนี้สร้างขึ้น ณ จุดกึ่งกลาง ระหว่าง แม่น่านกับแม่น้ำโขง เริ่มก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2103 และไปเสร็จสิ้นในปี พ.ศ. 2106 เป็นเจดีย์ชนิดก่ออิฐถือปูน สูง 19.19 เมตร กว้าง 10.89 เมตร รูปทรงคล้ายพระธาตุพนม พระธาตุศรีสองรักยังเป็นที่เคารพบูชาของประชาชนทั้ง 2 อาณาจักร มาจนถึงปัจจุบัน สิ่งสำคัญที่ควรทราบ มีข้อห้ามไม่ให้สวมเสื้อผ้าสีแดงขึ้นไปกราบไหว้องค์พระธาตุ เพราะสีแดงหมายถึงเลือด เป็นการแสดงออกถึงความรุนแรง

ประเทศไทยเรา แม้มีพื้นที่ไม่กว้างใหญ่ไพศาล แต่เรามีความหลากหลายของภูมิประเทศ ตั้งแต่ทะเลไปจนถึงภูเขาสูง โปรดให้ความรักกับแผ่นดินผืนนี้เถิดครับ อย่าอยากได้สมบัติของชาติมาเป็นของส่วนตัวเลย อย่าให้ลูกหลานออกมาด่าไล่หลังเลยครับ

สวัสดี