คำถามที่ได้ทิ้งท้ายไว้เมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า “AEC ซึ่งเป็นเขตการค้าเสรี (FTA) ที่มีความใกล้เคียงกับ EU จะเจอเหตุการณ์ Brexit แบบเดียวกับ EU หรือไม่” และ “AEC มีความเสี่ยงต่อการลาออกของสมาชิกหรือการล่มสลายเหมือน EU หรือไม่” ยังเป็นคำถามคาใจคนไทยหลายคน ณ ขณะนี้ เรามาหาคำตอบกันดีกว่าครับ

ก่อนอื่นต้องมาทำความเข้าใจความหมายและเงื่อนไขของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจกันครับ การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจหมายถึง การที่ประเทศตั้งแต่สองประเทศขึ้นไปตกลงร่วมมือกันเพื่อประโยชน์ทางการค้าและทางเศรษฐกิจเพื่อลดหรือยกเลิกข้อจำกัดทางด้านการค้าระหว่างกัน ทั้งด้านภาษีและไม่ใช่ภาษีศุลกากร โดยสามารถแบ่งระดับของความร่วมมือตามลำดับจากน้อยไปหามากถึง 5 ระดับ ซึ่งแบ่งตามระดับของการลดอุปสรรคทางการค้าลงเป็นลำดับหรือขยายระดับความร่วมมือกันให้กว้างขวางมากขึ้น

การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในระดับแรกคือ เขตการค้าเสรี (Free Trade Area) เป็นการรวมกลุ่มเพื่อพยายามลดภาษีนำเข้าสินค้าระหว่างประเทศสมาชิก รวมถึงการตกลงจะยกเลิกมาตรการต่างๆ ที่เป็นอุปสรรคทางการค้าระหว่างกัน อีกทั้งมีความเป็นไปได้ในการเปิดตลาดด้านการค้าบริการการลงทุนและความร่วมมือต่างๆ แต่ยังมีอิสระในการตั้งอัตราภาษีและมาตรการจำกัดทางการค้ากับประเทศนอกกลุ่มแตกต่างกันได้ในแต่ละประเทศสมาชิก

สมาชิกในอาเซียน 10 ประเทศที่รวมตัวกันเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน หรือ AEC จัดเป็นการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในระดับแรกเท่านั้น และถ้านับรวมถึง ASEAN+3 ซึ่งประกอบด้วย AEC บวกกับจีน ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ หรือ ASEAN+6 ซึ่งประกอบด้วย ASEAN+3 บวกกับอินเดีย ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ จัดเป็นความร่วมมือทางเศรษฐกิจที่จัดอยู่ในระดับแรกคือ FTA เท่านั้น

ขณะที่สหภาพยุโรป หรือ European Union หรือที่เราคุ้นเคยกับคำย่อว่า EU จัดเป็นการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในระดับที่สูงขึ้นไปครับ นี่คือสิ่งที่แตกต่างกันระหว่าง AEC กับ EU เรามาคุยเรื่อง Brexit ให้จบในสัปดาห์หน้านะครับ.

ผศ.ดร.ธนวรรธน์ พลวิชัย ผอ.ศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจ