กล้วยไม้ชนิดนี้ พบขึ้นตามธรรมชาติในป่าดิบเขาทางภาคเหนือ ภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ของประเทศไทย มีเขตกระจายพันธุ์ทั่วไปในประเทศอินเดีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่ง “จุหลัน” มีชื่อวิทยาศาสตร์ คือ CYMBIDIUM ENSIFOLIUM (L.) SW. ชื่อพ้อง EPIDENDRUM ENSIEFOLIUM L. มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เป็นกล้วยไม้ดินที่มีการเจริญทางด้านข้าง ได้แก่ กล้วยไม้มีเหง้า ส่วนทอดเลื้อยหรือไหล เมื่อต้นเจริญเต็มที่แล้วสามารถแตกต้นใหม่หรือหน่อใหม่จากโคนกอหรือตามลำข้อได้ มีด้วยกันหลากหลายสายพันธุ์

ลำต้น หรือลำลูกกล้วยของ “จุหลัน” เป็นรูปกระเปาะค่อนข้างกลม สูงได้ประมาณ 1.5-3 ซม. ใบเป็นรูปเข็มขัด ออกเรียงสลับปลายใบตัดหรือแหลม โคนใบเป็นกาบหุ้มลำต้น ใบกว้าง 2.5-3 ซม. ยาว 30-60 ซม. เนื้อใบค่อนข้างหนา สีเขียวเป็นมัน

ดอก ออกเป็นช่อตั้งขึ้นจากโคนกอ ช่อยาวประมาณ 20-30 ซม. แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อย 10-15 ดอก ลักษณะดอก มีกลีบเลี้ยงและกลีบดอกเป็นสีเขียวอมเหลือง มีขีดตามยาวเป็นสีนํ้าตาลแดง 5-7 เส้น กลีบปากเป็นสีเหลืองอ่อน มีแต้มและประสีแดง ดอกบานเต็มที่กว้างประมาณ 3-4 ซม. ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ ใช้จมูกดมจะได้กลิ่นดังกล่าว ดอกออกช่วงระหว่างเดือนตุลาคมต่อเนื่องไปจนถึงเดือนมกราคมของปีถัดไป ขยายพันธุ์ด้วยการแยกต้น

ปัจจุบัน “จุหลัน” มีต้นขายที่ ตลาดนัดไม้ดอกไม้ประดับ สวนจตุจักร ทุกวันพุธ พฤหัสฯ บริเวณโครงการ 24 แผง “คุณหล้า-คุณโอม” ราคาสอบถามกันเอง นิยมปลูกลงกระถางกล้วยไม้ทำทางระบายนํ้าก้นกระถางให้ดีอย่าให้มีนํ้าท่วมขัง ใช้เครื่องปลูกอิฐมอญทุบรองก้นกระถาง จากนั้นนำต้นลงปลูกแล้วปิดทับส่วนที่เหลือด้วยกาบมะพร้าวแห้งหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ มีวางขายทั่วไปให้แน่นนำกระถางไปตั้งในที่แจ้งมีลมพัดโกรกดีทั้งวัน รดนํ้าวันละครั้งพร้อมบำรุงปุ๋ยสิบวันครั้งจะทำให้ต้นแข็งแรงมีดอกสวยงามตามฤดูกาลครับ.

“นายเกษตร”