ฝายนาไพร ต.ฟากท่า อ.ฟากท่า จ.อุตรดิตถ์ แห้งขอด ไม่เหลือสภาพลำน้ำ…เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในปีนี้ แต่ไม่ใช่ครั้งแรก

ปี 2536 เกิดปรากฏการณ์เอลนินโญให้คนไทยได้คุ้นชื่อนี้เป็นครั้งแรก ฝายที่สร้างมาตั้งแต่ปี 2517 เลยมีสภาพเหมือนปีนี้ ทั้งที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ป่าต้นน้ำของแม่น้ำปาด ลุ่มน้ำสาขาของลุ่มน้ำน่าน

คงไม่ต้องบรรยายว่า เกษตรกรทุกข์แค่ไหน ไม่มีน้ำ ไม่มีอาชีพ ไม่มีรายได้…ปี 2537 จึงได้ร้องเรียนต่อรัฐบาลในยุคนั้น ขอให้สร้างอ่างเก็บน้ำ เพื่อจะได้เก็บสำรองใช้ในหน้าแล้ง และรัฐบาลได้อนุมัติให้กรมชลประทาน ศึกษาความเป็นไปได้ในการสร้างอ่างเก็บน้ำน้ำปาด

แต่ด้วยขณะนั้น ประเทศไทยเพิ่งมีการใช้กฎหมายเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม มีการปรับแก้กฎหมายให้เหมาะสมกันตลอดเวลา ตามกระแสเรียกร้องของเอ็นจีโอและนักวิชาการ ผู้มีรายได้หลักจากการรับจ้างศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อม…การศึกษาของกรมชลประทาน ที่เริ่มต้นทำมาในปี 2544 จึงเป็นไปอย่างเรือเกลือ เพราะต้องทำตามกฎหมายใหม่ที่เปลี่ยนไปเรื่อย

ผลการศึกษาของกรมชลประทานสำเร็จ แต่พอจะเอามาใช้กลับต้องแห้ว ด้วยกฎกติกาใหม่ การศึกษาที่ทำมากว่า 5 ปี ใช้ไม่ได้ เป็น ข้อมูลเก่าที่ไม่ตรงกับข้อเท็จจริงในปัจจุบัน…ศึกษาไปเสียเงินฟรี

ปี 2557 มีการประชุม ครม.สัญจร ที่อุตรดิตถ์ มีการอนุมัติให้กรม ชลประทานทำการศึกษาทบทวนความเหมาะสมและผลกระทบสิ่งแวดล้อมอีกครั้ง จะสร้างอ่างเก็บน้ำเหนือฝายนาไพรขึ้นไปประมาณ 2-3 กม. เก็บกักน้ำได้ 85 ล้าน ลบ.ม. โดยมีพื้นที่ถูกน้ำท่วมประมาณ 3 พันไร่…ที่สำคัญราษฎรที่ได้รับผลกระทบถูกน้ำท่วมที่ทำกินและบ้านเรือน ทุกคนต่างยินดีให้สร้างอ่างเก็บน้ำ ไม่มีใครคัดค้าน เพราะรู้ฤทธิ์พิษสงของความแห้งแล้งเป็นอย่างดี

ทุกอย่างดูเหมือนจะไปได้เร็ว…แต่ก็นั่นแหละ พื้นที่ก่อสร้างฯอยู่ในพื้นที่ป่าสงวนเสื่อมโทรมของกรมป่าไม้ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช

ต้องรอให้เจ้าของพื้นที่อนุมัติให้เข้าไปศึกษาในพื้นที่ได้เสียก่อน… ช่วยคิดทำอะไรไวๆหน่อย อย่าให้ชาวบ้านต้องรอเก้อกันอีกเลย…รู้ใช่ไหม ประเทศชาติเกิดวิกฤติขาดแคลนน้ำ.

สะ–เล–เต