ทดลองเลี้ยงในกระชังเพื่อศึกษาการเติบโต

นับเป็นข่าวดีสำหรับเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำบริเวณชายฝั่ง เมื่อกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประสบความสำเร็จในการหาวิธี ให้เกษตรกรสามารถเพาะเลี้ยงหอยลายได้แล้วในระดับหนึ่ง…หอยลายเติบโตได้ดีและเร็วกว่าเพาะเลี้ยงในโรงเรือน

“เดิมทีเราไม่สามารถเพาะเลี้ยงหอยลายได้ ต้องใช้วิธีลากคราดจับในทะเลเท่านั้น และเมื่อความนิยมบริโภคมีมากขึ้น ถึงขั้นนำมาใช้ในอุตสาหกรรมส่งออก จนกลายเป็นสินค้าเศรษฐกิจสำคัญ การจับจากธรรมชาติเลยมีมากขึ้น จนธรรมชาติผลิตได้ไม่ทันความต้องการ ปี 2545 กรมประมงจึงได้ทำการเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์หอยลาย เพื่อนำลูกพันธุ์หอยลายไปปล่อยในแหล่งธรรมชาติ เพิ่มปริมาณทรัพยากรสัตว์น้ำในท้องทะเล

แต่ในช่วง 2-3 ปีให้หลังมานี่ ความต้องการหอยลายเพิ่มขึ้นไม่หยุด ประกอบกับแหล่งที่อยู่อาศัยของหอยลาย จะอยู่ในเขตรอยต่อระหว่างประมงชายฝั่งและประมงพาณิชย์ ทำให้เกิดการกระทบกระทั่งกันมากขึ้น ปี 2558 สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (สวก.) จึงได้ให้เราศึกษาวิจัยหาวิธีให้เกษตรกรสามารถเลี้ยงหอยลายได้โดยไม่ต้องไปจับจากธรรมชาติ”

นายธเนศ พุ่มทอง ผอ.ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงชายฝั่ง ประจวบคีรีขันธ์ เล่าถึงที่มาของการทดลองให้เกษตรกรเพาะเลี้ยงหอยลายในบ่อดิน เริ่มมาจากเอาน้ำในบ่อดินภายในศูนย์ วิจัยฯมาทดลองเลี้ยงลูกพันธุ์หอยลาย ปรากฏว่า ได้ผลดี ลูกหอยลายเติบโตได้…กุมภาพันธ์ 59 นำลูกพันธุ์หอยลาย อายุ 3 เดือน ขนาด 1 ซม.มาทดลองเลี้ยงแบบปฏิบัติจริงในบ่อดินของเกษตรกร ในพื้นที่ชายฝั่งทะเล เขตบางขุนเทียน กทม.

การทดลองเลี้ยงในกระชัง ผ่านไป 3 เดือน ปรากฏว่า หอยขนาด 1 ซม.ที่อาศัยเพียงการไขน้ำทะเลเข้ายามน้ำขึ้น เพื่อชักพาแพลงก์ตอนมาเป็นอาหารลูกหอยลาย สามารถเติบโตเพิ่มขนาดขึ้นมาเป็น 3 ซม. และถ้าเลี้ยงต่อไปอีกประมาณ 2 เดือน จะได้ขนาดที่ตลาดต้องการ

“หอยลายโตเร็วกว่าที่คิดไว้ น่าจะเป็นทางเลือกอาชีพใหม่ในการเลี้ยงหอย เพราะก่อนหน้านี้เคยเลี้ยงหอยแครงมาก่อน แต่มีปัญหาหอยตายมากเสียหายไปครึ่งบ่อ ถ้าเลี้ยงหอยลายได้ก็จะดี ใช้เวลาเลี้ยงน้อยกว่าหอยแครง ที่ใช้เวลาเป็นปี” นายสุรินทร์ หมอกยา 1 ใน 10 เกษตรกรเครือข่ายสำนักงานประมงพื้นที่กรุงเทพมหานครที่ร่วมทดลองเลี้ยงหอยลายในบ่อดิน เผยถึงความรู้สึก

แต่กระนั้น นี่ยังเป็นเพียงแค่การทดลองเบื้องต้นเพื่อดูอัตราการเจริญเติบเท่านั้น… การทดลองขั้นต่อไป กรมประมงจะต้องศึกษาอัตราการรอด และนำลูกพันธุ์หอยแรกเกิด อายุ 15 วัน ขนาด 190 ไมครอน (0.002 ซม.) มาทดลองเลี้ยง เพราะเป็นขนาดที่ขนส่งได้สะดวก ปริมาณลูกหอยมาก…บรรจุในภาชนะขนาดเท่าลูกปิงปอง มีลูกพันธุ์หอยมากถึง 1 ล้านตัว เป็นขนาดที่การเลี้ยงในระยะแรก ต้องระวังไม่ให้พื้นที่เลี้ยงมีสัตว์น้ำอย่างอื่นมาจับกินลูกหอยเป็นอาหาร

และหากการทดลองสำเร็จ การส่งเสริมให้เกษตรกรไทยได้เลี้ยงหอยลาย จะเกิดขึ้นทันที.

ชาติชาย ศิริพัฒน์