“ทีมข่าวการเมือง” ขอโฟกัสไปที่สององค์กรตรวจสอบหลัก เริ่มจาก นายพิศิษฐ์ ลีลาวชิโรภาส ผู้ว่าการสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) มีอำนาจตรวจสอบหลักฐานการใช้จ่ายเงินการจัดซื้อจัดจ้าง จะช่วยแบ่งเบาภาระการตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการจัดซื้อว่าขั้นตอนใดผิดระเบียบหรือไม่

ขณะนี้องค์กรอิสระต่างฝ่ายต่างทำหน้าที่สอดรับซึ่งกันและกัน ไม่ซ้ำซ้อน แต่เป็นการซ้ำเสริม ถ้าทั้งสองฝ่ายได้ข้อมูล สตง.ก็รวบรวมข้อมูลตามที่เรามีประสบการณ์ส่งให้คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) หรือกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ)

และถ้า ป.ป.ช.ได้รายชื่อผู้รับสินบนมาแล้ว ต้องการหลักฐานรายละเอียดให้เราช่วยสอบ หรือ ป.ป.ช.จะตรวจสอบเองก็ไม่เป็นอะไร สุดท้ายทุกอย่างจะเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม หรืออาจจะเข้าศูนย์อำนวยการต่อต้านการทุจริตแห่งชาติ (ศอตช.) ที่ถือเป็นเครื่องมือในการปราบปรามการทุจริตของรัฐบาล

เห็นได้จากการใช้มาตรา 44 สั่งพักงานเจ้าหน้าที่รัฐ ทำให้เจ้าหน้าที่เกรงกลัว เพราะ ทำงานรวดเร็ว ตรงไปตรงมา หลักฐานไปถึงไหนก็ไปถึงนั้น ไม่ประจบใครหรือเอาใจใคร ทราบว่าจะมีการเรียกประชุมในเร็วๆนี้ เพื่อหารือถึงปัญหานี้ เพราะกระทบต่อภาพลักษณ์ของประเทศไทย

นับจากนี้ไป สตง.จะต้องขยันปราบปรามการคอร์รัปชัน หลังจาก พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ส่งสัญญาณเอาจริงกับปัญหานี้ เพื่อสร้างธรรมาภิบาลการบริหารบ้านเมืองให้ดีขึ้นเรื่อยๆ

ทันทีที่เป็นข่าวบริษัทโรลส์รอยซ์จ่ายสินบนการจัดซื้อเครื่องยนต์และเครื่องจักรแก่เจ้าหน้าที่รัฐในบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) และบริษัท ปตท.จำกัด (มหาชน) สตง.ก็รีบเข้าไปตรวจสอบ ปมนี้ถึงจะตรวจสอบตามปกติก็ไม่ปรากฏร่องรอย เพราะเป็นการรับสินบนในที่ลับ

เมื่อมีเบาะแสแพลมออกมา เรามีหน้าที่ค้นหาความจริงให้มากที่สุด โดยไม่ยึดติดอายุความ อย่างน้อยถ้าไม่สามารถดำเนินการคดีอาญา แพ่ง หรือเอาผิดทางวินัยได้ สตง.จะเปิดเผยรายชื่อให้สังคมได้รับรู้ว่าใครรับสินบน

ที่ผ่านมาได้ย้ำมาตลอดว่า รายชื่อผู้ที่มีส่วนร่วมในการจัดซื้อ ทั้งในส่วนของการบินไทยและ ปตท.อยู่ในกำมือแล้ว แล้วนำมาสังเคราะห์ว่าใครอยู่ในเส้นทางการจัดซื้อบ้าง มีตั้งแต่ระดับเจ้าหน้าที่ที่เสนอเรื่องจัดซื้อผ่านรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องและเข้าคณะรัฐมนตรี (ครม.)

แต่ขบวนการ “เชียร์ ชม ชิม” โดยเชียร์ ชมว่าเครื่องยนต์ยี่ห้อไหนดี จะฟันธงคนนี้รับสินบนยังไม่ได้ จะต้องนำไปประกอบกับหลักฐานจากคนให้สินบนหรือคนที่ไปสอบคนให้สินบน เพื่อยืนยันว่าใครเป็นคนชิมสินบน เพราะเขาอาจจะไม่ได้เรียก แต่มีคนมาเสนอให้ เพราะมีอำนาจหน้าที่

กรณีนี้จะสามารถคลี่คลายความซับซ้อนถึงคนรับสินบนได้อย่างไร นายพิศิษฐ์ บอกว่า แต่ละองค์กรที่ถูกระบุถึงมีเอกสารหลักฐานเป็นบันทึกการประชุม โดยเฉพาะของการบินไทยที่ทำบันทึกค่อนข้างละเอียดว่า ใครนำเสนออย่างไร ใครทะเลาะกับใคร จุดนี้จะชี้ให้เห็นร่องรอยว่าใครทำผิดบ้าง

หากเชื่อมโยงถึงคนนอกเราก็มีร่องรอยให้ค้นหาต่อ เชื่อมั่นสิ่งที่เราทำจะไม่สูญเปล่า สุดท้ายจะส่งอัยการเพื่อดำเนินการยืนฟ้องต่อศาลได้

แต่จะสามารถสาวถึงนักการเมืองได้แค่ไหน นายพิศิษฐ์ บอกว่า อย่าเพิ่งไปพูดให้คนรับสินบนดีใจ ควรปล่อยให้คนรับสินบนร้อนๆหนาวๆไปก่อน เพราะกลัวถูกประจาน แม้จะไม่สามารถเอาผิดตามกฎหมายได้

แต่ไม่หลุดพ้นโทษทางสังคมที่จะจดจำชื่อคนทำผิดได้

ขณะที่ ป.ป.ช.ถูกสังคมจับตาเป็นพิเศษว่า จะหาหลักฐานเด็ดมัดตัวคนรับสินบนโรลส์รอยซ์ได้ นายสรรเสริญ พลเจียก เลขาธิการ ป.ป.ช. บอกว่า ทันทีเรื่องนี้ถูกเปิดโปง ป.ป.ช.ได้ตั้งคณะทำงานสืบสวนและรวบรวมข้อมูลสินบนโรลส์รอยซ์

พร้อมรายงานข้อเท็จจริงไปยังคณะกรรมการ ป.ป.ช.ว่า ข้อมูลที่ขอจากการบินไทยและ ปตท.ถึงการจัดซื้อในช่วงนั้น ตอนนี้การบินไทยและ ปตท.ต่างตั้งคณะกรรมการสอบข้อ เท็จจริง

และหลังจากคณะทำงานฯประชุมทางไกลผ่านระบบเทเลคอนเฟอเรนซ์ เพื่อประสานข้อมูลกับสำนักงานปราบปรามการทุจริตของประเทศอังกฤษ (เอสเอฟโอ) ทางอังกฤษยินดีให้ความร่วมมือในการเปิดเผยข้อมูล เพราะต่างฝ่ายต่างมีความร่วมมือกันอยู่แล้ว

แต่เอสเอฟโอขอให้ ป.ป.ช.ทำหนังสือยืนยันมาอย่างเป็นทางการ ว่า เป็นหน่วยงานหลักที่มีหน้าที่รับผิดชอบในการตรวจสอบคดีนี้ และขอความร่วมมือมาทางการไทยให้ระวังการให้ข่าว เพราะคดีดังกล่าว อยู่ในระหว่างการพิจารณาของศาลอังกฤษ อาจจะมีผลต่อรูปคดี

ส่วนที่กระทรวงยุติธรรมของสหรัฐอเมริกาที่ตรวจสอบเรื่องนี้อยู่ ก็ตอบกลับมาว่ายินดีให้ความร่วมมือ แต่กรอบความร่วมมือจะต้องประสานพูดคุยกันอีกครั้งว่า เราต้องการอะไร และเขาจะให้ได้มากน้อยเพียงใด

ขั้นตอนจากนี้ไปจะสืบให้ลึกลงไปว่า เริ่มตั้งแต่แผนการจัดซื้อแล้วเสนอใครบ้าง จนถึงขอมติ ครม. ข้อมูลเหล่านี้ได้จากการบินไทยและ ปตท.แล้ว และทราบว่าใครเข้าไปเกี่ยวข้องบ้าง ถัดไปจะต้อง ไปดูว่าการจ่ายค่าสินบนตามการสืบสวนของต่างชาติหรือไม่ ใครคือ ผู้รับสินบน

คณะทำงานสอบสวนและรวบรวมข้อมูลฯจะต้องพิสูจน์ตรงนี้ให้ได้ว่า ใครเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ ใครเรียกรับสินบน เรียกกันเมื่อไหร่ อย่างไร ใครเกี่ยวข้องบ้าง ใครเป็นนายหน้าสนับสนุน ก่อนสรุปรายงานให้คณะกรรมการ ป.ป.ช.พิจารณาตั้งคณะอนุกรรมการไต่ส่วนปมนี้หรือไม่ อย่างไร

ถ้าที่ประชุมใหญ่ ป.ป.ช.เห็นชอบให้ตั้งคณะอนุกรรมการไต่สวน จะมีการมอบหมายให้กรรมการ ป.ป.ช.รับผิดชอบและการดำเนินคดีกับคนที่เราตั้งคณะกรรมการสอบสวนต่อไป

หลักฐานในเบื้องต้นพอจะพิสูจน์ได้หรือยังว่าใครบ้างที่อยู่ในข่ายตั้งคณะกรรมการสอบสวน นายสรรเสริญ บอกว่า วันนี้ที่ได้ข้อมูลจากเมืองไทยเพียงพอแล้วว่าใครเกี่ยวข้องในแต่ละขั้นตอน ในแต่ละช่วงเวลา และน่าจะสรุปได้ว่าใครในประเทศไทยที่เกี่ยวข้อง

ขั้นตอนต่อไปอยากได้ข้อมูลจากต่างประเทศที่สอบสวนเอาไว้เรียบร้อยแล้ว ซึ่งจะต้องทำตามขั้นตอนตาม พ.ร.บ.ความร่วมมือทางอาญาระหว่างประเทศ การได้มาซึ่งหลักฐานต้องผ่านอัยการสูงสุด ผ่านกระทรวงการต่างประเทศส่งไปยังหน่วยงานนั้นๆ

ถึงจะเป็นหลักฐานที่ใช้ในสำนวนได้ เรื่องนี้ละเอียดอ่อนการได้พยานหลักฐานต้องทำโดยชอบ

ศาลถึงจะรับฟัง และเอาคนผิดมาลงโทษได้

แต่กระแสสังคมต้องการให้เอาคนผิดมาลงโทษโดยเร็ว นายสรรเสริญ บอกว่า ยอมรับว่าสังคมไทยอยากทราบว่าใครรับสินบน เพราะเงินในรัฐวิสาหกิจเป็นภาษีของคนไทย ฉะนั้นในการไต่สวนของ ป.ป.ช.ดูทั้งหมด จะบอกให้รู้ว่าใครเป็นคนทำเรื่องนี้ ฟ้องได้หรือไม่ ติดเงื่อนไขอายุความก็ว่ากันไป จะอธิบายให้ได้ว่ามีการกระทำเช่นนั้นจริงหรือไม่ ทางคดีอาญา คดีแพ่ง ยึดทรัพย์ได้ทำหรือไม่

ทีมข่าวการเมือง ถามว่า ข้อมูลสินบนโรลส์รอยซ์ของเอสเอฟโอจากอังกฤษ เปิดเผยชัดเจนระดับไหน ถึงขั้นชี้ชัดว่าใครรับสินบนเลยหรือไม่ นายสรรเสริญ บอกว่า เอสเอฟโอมีข้อมูล

แต่ในรายงานไม่ระบุชื่อว่าเป็นใคร บอกเพียงเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐตำแหน่งนั้นตำแหน่งนี้

แบบนี้ไม่มีปัญหา เราสามารถสืบได้ว่าระยะเวลานั้นใครเป็นคนทำ

ทั้งหมดเป็นการให้ข้อมูลกลางๆ ไม่ขอลงลึกในรายละเอียด

อย่ามาคาดคั้นให้ ป.ป.ช.เปิดเผยมากนัก เพื่อให้เอสเอฟโอไว้ใจทางการไทย

จะได้ส่งข้อมูลมายืนยันกับข้อมูลของเรา

การไต่สวนคดีนี้จะรวดเร็วขึ้น.

ทีมการเมือง