ปัญหาภัยแล้งไม่เพียงแต่เป็นปัญหาของเกษตรกร ชาวนา ชาวสวน ชาวไร่ เท่านั้น แต่เป็นปัญหาระดับประเทศ ที่ทุกคนล้วนได้รับผลกระทบไม่มากก็น้อย ไม่เว้นแม้แต่ภาคครัวเรือน หรือภาคอุตสาหกรรม เพราะทุกภาคส่วนต้องใช้น้ำเป็นองค์ประกอบทั้งสิ้น ดังนั้น เพื่อให้สามารถผ่านพ้นวิกฤตินี้ไปได้ ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือร่วมใจกันใช้น้ำอย่างรู้คุณค่ามากที่สุด

สำหรับภาคเกษตรถือว่าได้รับผลกระทบรุนแรงต่อเนื่องมาตั้งแต่ปีที่แล้ว ซึ่งรัฐบาลได้ตระหนักถึงปัญหาที่จะตามมา จึงมีมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 6 ต.ค. 2558 ที่ผ่านมา เห็นชอบโครงการบูรณาการมาตรการช่วยเหลือเกษตรกรที่ได้รับผลกระทบจากภัยแล้ง ปี 2558/2559 เพื่อสนับสนุนโครงการบูรณาการช่วยเหลือเกษตรกรที่ได้รับผลกระทบจากภัยแล้งปี 2558/2559 มีกรอบการดำเนินงานจำนวน 8 มาตรการ ได้แก่ 1.มาตรการส่งเสริมความรู้และสนับสนุนปัจจัยการผลิต เพื่อลดรายจ่ายในครัวเรือน 2.มาตรการชะลอหรือขยายระยะเวลาชำระหนี้ที่เกษตรกรมีภาระหนี้กับสถาบันการเงิน 3.มาตรการจ้างงานเพื่อสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกร 4.มาตรการเสนอโครงการตามความต้องการของชุมชนเพื่อบรรเทาผลกระทบภัยแล้ง 5.มาตรการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำ 6.มาตรการเพิ่มปริมาณน้ำต้นทุน 7.มาตรการเสริมสร้างสุขภาพและความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน และ 8.มาตรการสนับสนุนอื่นๆ

ในส่วนของกระทรวงเกษตรฯ รับผิดชอบทั้งหมด 2 มาตรการ จากทั้งหมด 8 มาตรการ คือ มาตรการที่ 1 ส่งเสริมความรู้
และสนับสนุนปัจจัยการผลิต เพื่อลดรายจ่ายในครัวเรือน โครงการสร้างรายได้จากพืชทดแทนนาปรัง ในพื้นที่ 22 จังหวัดลุ่มน้ำเจ้าพระยา ล่าสุดช่วยเหลือแล้วทั้งหมด 18 จังหวัด เหลืออีก 4 จังหวัดที่บางพื้นที่อยู่ระหว่างการมอบปัจจัยการผลิต ซึ่งคาดว่าจะสามารถให้ความช่วยเหลือครบทุกพื้นที่ภายในเดือนมกราคมนี้ ซึ่งปัจจุบันมีการถ่ายทอดความรู้ให้เกษตรกรแล้ว 38,645 ราย ส่งมอบปัจจัยการผลิต 37,521 ราย และดำเนินการเพาะปลูก 12,853 ราย

ส่วนมาตรการที่ 4 การเสนอโครงการตามความต้องการของชุมชน เพื่อบรรเทาผลกระทบภัยแล้ง โครงการตามแผนพัฒนาอาชีพเกษตรกรตามความต้องการของชุมชน เพื่อบรรเทาภัยแล้งปี 2558/2559 กรณีพืชน้ำน้อยทั้งประเทศ โดยระยะที่ 1 จำนวน 167 โครงการ งบประมาณ 167,566,685 บาท ดำเนินการแล้ว ส่วนระยะ 2 จำนวน 406 โครงการ อยู่ระหว่างเสนอรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อเสนอ 206.23 ล้านบาท จ่ายชดเชยดอกเบี้ยเงินกู้แทนสมาชิกกว่า 1.34 แสนราย จาก 651 สถาบันเกษตรกร พร้อมจัดสรรเงิน กพส.วงเงิน 300 ล้านบาท ช่วยเหลือสหกรณ์ 183 แห่ง

กรมส่งเสริมสหกรณ์ เป็นอีกหน่วยงานหนึ่งในสังกัดกระทรวงเกษตรฯ ที่นำนโยบายดังกล่าว ไปช่วยเหลือเกษตรกร นายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า ขณะนี้ได้มอบหมายให้สหกรณ์จังหวัดในพื้นที่ 22 จังหวัดลุ่มน้ำเจ้าพระยา ร่วมบูรณาการขับเคลื่อนมาตรการช่วยเหลือสมาชิกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ 22 จังหวัดลุ่มน้ำเจ้าพระยา ที่ประสบปัญหาภัยแล้ง โดยเน้นให้เชื่อมโยงนโยบายไปสู่การปฏิบัติในพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพ เบื้องต้นกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้มีแผนเร่งให้การช่วยเหลือบรรเทาภาระหนี้สิน และลดต้นทุนของสมาชิกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าว โดยจัดสรรงบประมาณ จำนวน 206.233 ล้านบาท ที่ได้รับอนุมัติจาก ครม. เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน 2558 ที่ผ่านมา เพื่อจ่ายชดเชยดอกเบี้ยเงินกู้แทนสมาชิกสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร อัตราร้อยละ 3 ต่อปี เป็นระยะเวลา 6 เดือน มีสมาชิกเป้าหมาย จำนวน
134,479 ราย จาก 651 สถาบันเกษตรกร ซึ่งมีทั้งสัญญากู้เดิมและสัญญากู้ใหม่ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2557-30 เมษายน 2559

อีกทั้งยังมีแผนสนับสนุนสินเชื่อระยะสั้นให้แก่สมาชิกสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ 22 จังหวัดลุ่มน้ำเจ้าพระยาที่ได้รับผลกระทบจากภัยแล้งด้วย โดยคณะกรรมการบริหารกองทุนพัฒนาสหกรณ์ (กพส.) ได้อนุมัติกรอบวงเงิน กพส. จำนวน 300 ล้านบาท ให้สหกรณ์กู้ยืมไปใช้เป็นทุนหมุนเวียนแบบไม่มีดอกเบี้ย เป็นระยะเวลา 6 เดือน ซึ่งจากการสำรวจความต้องการของสหกรณ์ พบว่า มีสหกรณ์ขอรับการช่วยเหลือ จำนวน 183 สหกรณ์ใน 19 จังหวัด โดยขณะนี้คณะกรรมการบริหาร กพส. อยู่ระหว่างเร่งพิจารณาจัดสรรเพื่อให้การช่วยเหลืออย่างทั่วถึง นอกจากนี้ ยังมีแผนเร่งส่งเสริมให้สมาชิกสหกรณ์ในพื้นที่ดังกล่าวปลูกพืชใช้น้ำน้อยและอายุเก็บเกี่ยวสั้น เพื่อสร้างรายได้ในช่วงหน้าแล้งทดแทนการทำนาปรัง โดยเฉพาะพืชเศรษฐกิจที่ตลาดมีความต้องการสูง เช่น ถั่วเขียว และถั่วเหลือง เป็นต้น โดยมุ่งสนับสนุนการผลิตและใช้เมล็ดพันธุ์ดี มีคุณภาพและได้มาตรฐาน ซึ่งเป็นแนวทางหนึ่งที่จะช่วยลดต้นทุนการผลิตให้แก่สมาชิกได้อย่างเป็นรูปธรรม