แจงสี่เบี้ย : การจัดทำฐานข้อมูลด้านทรัพยากรดิน (3) ดินปัญหา

ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือพิมพ์แนวหน้า

http://www.naewna.com/local/200324

227832

วันอังคาร ที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559, 06.00 น.

ดินปัญหา หมายถึง ดินที่สมบัติไม่เหมาะสมหรือเหมาะสมน้อย สำหรับการเพาะปลูกทางการเกษตร หากนำดินเหล่านี้มาใช้ปลูกพืชจะไม่ได้ผลผลิตหรือได้ผลผลิตต่ำ ดังนั้น จึงจำเป็นต้องมีการจัดการดินเป็นกรณีพิเศษกว่าดินทั่วไป จึงจะสามารถใช้ประโยชน์ในการเพาะปลูกและให้ผลผลิตดีเท่าที่ควร ดินปัญหาทางการเกษตรจำแนกตามสาเหตุของการเกิด ได้เป็น 2 ประเภท คือ

1.ดินปัญหาที่เกิดตามสภาพธรรมชาติ ได้แก่ ดินเปรี้ยวจัด หรือดินกรดกำมะถัน มีเนื้อที่รวมประมาณ 5.57 ล้านไร่ ดินอินทรีย์มีเนื้อที่รวมประมาณ 0.34 ล้านไร่ ดินเค็มมีเนื้อที่ราวประมาณ 4.22 ล้านไร่ ดินทรายมีเนื้อที่รวมประมาณ 11.76 ล้านไร่
ดินตื้นมีเนื้อที่ 34.04 ล้านไร่ และดินบนพื้นที่สูงชันหรือพื้นที่ภูเขา มีความลาดชันมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์ 96.97 ล้านไร่

2.ดินปัญหาที่เกิดจากการใช้ประโยชน์ที่ดิน ได้แก่ ดินดาน ดินปนเปื้อน ดินเหมืองแร่ร้าง และพื้นที่ผ่านการเลี้ยงกุ้ง สำหรับดินปนเปื้อนในประเทศไทย นับว่าโชคดีที่ยังมีค่าเฉลี่ยปริมาณโลหะหนักไม่เกินค่ามาตรฐานที่อ้างอิงในดินต่างประเทศ ทั้งในยุโรป อเมริกา และเอเชีย ที่กำหนดไว้

ความอุดมสมบูรณ์ของดิน

จากการสำรวจและจำแนกดินของกรมพัฒนาที่ดินในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ ทำให้ทราบถึงการกระจายตัวของดิน สมบัติต่างๆ ของดิน รวมถึงความอุดมสมบูรณ์ของดินในสภาพของดินดั้ งเดิม ซึ่งในปี 2552 กรมพัฒนาที่ดินได้จัดทำโครงการหนึ่งหมู่บ้านหนึ่งจุดเก็บตัวอย่างดิน เพื่อให้ได้ข้อมูลผลการวิเคราะห์พร้อมกันทั้งประเทศในคราวเดียวกัน อันนำไปสู่การประเมินสถานภาพปริมาณธาตุอาหารพืชของไทย จำนวนตัวอย่างที่เก็บทั้งสิ้น 76.263 ตัวอย่าง โดยแต่ละตัวอย่างจะได้รับการวิเคราะห์หาปริมาณอินทรียวัตถุ ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินสรุปผลได้ดังนี้

1.สถานภาพความอุดมสมบูรณ์ของดินประเทศไทย ส่วนใหญ่มีความอุดมสมบูรณ์ในระดับต่ำ

2.สถานภาพความเป็นกรดเป็นด่างของดิน ส่วนใหญ่มีสภาพเป็นกรด (pH <6.5) ซึ่งแตกต่างกันตามสภาพพื้นที่และวัตถุต้นกำเนิด

3.สถานภาพปริมาณอินทรียวัตถุในดิน ส่วนใหญ่มีปริมาณอินทรียวัตถุต่ำถึงปานกลาง กระจายตัวแตกต่างกันแต่ละภาค

4.สถานภาพปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ ในประเทศไทยเป็นดินที่มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์อยู่ระหว่าง 10-25 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม พบกระจายอยู่ทั่วไปในทั่วทุกภาค

5.สถานภาพปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ส่วนใหญ่มีปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ในระดับต่ำ (<60 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม)

Leave a comment