แผ่นดินไหวเขย่าเอกวาดอร์ ชาติภูมิภาคตะวันตกเฉียงเหนือทวีปอเมริกาใต้ ริมมหาสมุทรแปซิฟิกเมื่อช่วงค่ำวันเสาร์ 16 เม.ย.2559 ตามเวลาท้องถิ่น ขนาดแรงสั่นสะเทือน 7.8 แมกนิจูด…

ก่อนหน้านั้น 14 เม.ย.แผ่นดินไหวขนาด 6.4 แมกนิจูด ตามด้วยแผ่นดินไหวอีกครั้งแรงขึ้นขนาด 7.1 แมกนิจูดเมื่อวันเสาร์ 16 เม.ย. เขย่าพื้นที่ภาคกลางบนเกาะคิวชู ฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของญี่ปุ่นในทวีปเอเชีย…

ธรณีพิโรธรุนแรงที่เกิดขึ้นในทั้งสองประเทศ แม้อยู่ห่างคนละซีกโลก แต่ทั้งสองชาติต่างตั้งอยู่บนแนวรอยเลื่อนของเปลือกโลกที่เรียกกันว่า “Ring of Fire” หรือ “วงแหวนไฟ”

“วงแหวนไฟ” หรือแนวรอยเลื่อนของเปลือกโลกบริเวณมหาสมุทรแปซิฟิก ไล่เลาะเป็นรูปทรงเกือกม้าขนาดใหญ่ ความยาวโดยรวมราว 40,000 กม. พื้นที่นี้มีภูเขาไฟปะทุตั้งอยู่ 452 ลูก หรือมากกว่า 75 เปอร์เซ็นต์ของภูเขาไฟปะทุที่มีอยู่บนผิวโลก แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นบนผิวโลกราว 90 เปอร์เซ็นต์ รุนแรงที่สุดราว 81 เปอร์เซ็นต์ เกิดขึ้นบนแนววงแหวนไฟแห่งนี้

เฉพาะแผ่นดินไหวรุนแรงที่สุดของโลกถึงขนาด 9.0 แมกนิจูด ล้วนเกิดขึ้นบนแนววงแหวนไฟ ไล่ตั้งแต่ 22 พ.ค.ปี 2503 แผ่นดินไหว 9.5 แมกนิจูด เขย่าภาคใต้ชิลี คร่าผู้คน 1,716 ชีวิต // 28 มี.ค.ปี 2507 แผ่นดินไหว 9.2 แมกนิจูด เขย่ารัฐอลาสกา คร่าผู้คน 131 ชีวิต // 26 ธ.ค.ปี 2547 แผ่นดินไหว 9.1 แมกนิจูด เขย่าอินโดนีเซียและเกิดสึนามิ คร่าชีวิตผู้คน 230,000 ชีวิต // 11 มี.ค.ปี 2554 แผ่นดินไหว 9.0 แมกนิจูด เขย่าพื้นที่ชายฝั่งภาคตะวันออกเฉียงเหนือญี่ปุ่น คร่าผู้คนกว่า 18,000 ชีวิต

ประเทศหรือดินแดนบนแนวรอยเลื่อน “วงแหวนไฟ” ไล่ตั้งแต่ทวีปเอเชียจากนิวซีแลนด์ ปาปัวนิวกินี อินโดนีเซีย ไต้หวัน ญี่ปุ่น รัสเซีย แอนตาร์กติกา แคนาดา สหรัฐฯ เม็กซิโก คอสตาริกา เอกวาดอร์ เปรู โบลิเวีย และชิลี แต่ใช่ว่า ที่อื่นจะปลอดภัยไร้กังวล

ผู้เชี่ยวชาญด้านธรณีวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยดิ โอเพ่น ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของอังกฤษ ศาสตราจารย์เดวิด โรเธอรี ชี้ว่า แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นในญี่ปุ่นกับเอกวาดอร์คราวนี้ไม่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กันโดยตรง แต่แผ่นดินไหวในเอกวาดอร์ขนาด 7.8 แมกนิจูด ได้ปลดปล่อยพลังงานรุนแรงมากกว่าแผ่นดินไหวในญี่ปุ่นขนาด 7.1 แมกนิจูด เมื่อวันเสาร์ถึงราว 6 เท่า เพราะแผ่นดินไหวในเอกวาดอร์เกิดนานและรุนแรงกว่าที่ญี่ปุ่น

แผ่นดินไหวที่เอกวาดอร์ยังเกิดใต้ผิวดินตื้นกว่าญี่ปุ่น ยิ่งทำให้ความเสียหายที่เอกวาดอร์มากกว่าญี่ปุ่น นอกเหนือจากระบบโครงสร้างอาคารสิ่งปลูกสร้างในเอกวาดอร์ด้อยกว่าญี่ปุ่นมาก

บทเรียนจากแผ่นดินไหวในเอกวาดอร์ สิ่งสำคัญที่สุดน่าจะเป็นเรื่องการพัฒนายกระดับมาตรฐานงานก่อสร้างอาคารและการจัดระบบสาธารณูปโภคพื้นฐานให้มั่นคงแข็งแรงยิ่งขึ้น

ส่วนญี่ปุ่นต้องเพิ่มระแวดระวังผลกระทบดินถล่มหลังเหตุแผ่นดินไหวและจัดการกลุ่มคนปล่อยข่าวลือ ข่าวร้าย ข่าวลวงผ่านสื่อสังคมออนไลน์ ปลุกเร้าสถานการณ์ให้แย่ลงอีก…

อานุภาพ เงินกระแชง