(ภาพ: REUTERS)

รัฐบาลญี่ปุ่นแถลงเมื่อ 9 มิ.ย.ว่า เรือพิฆาตติดขีปนาวุธ “เซโตะกิริ” ของญี่ปุ่น พบเรือรบชั้นฟริเกตของจีน ชื่อ “เจียงไค” ระวางขับน้ำ 3,963 ตัน แล่นเข้าใกล้เขตรอบหมู่เกาะ “เซนกากุ” หรือที่จีนเรียก “เตี้ยวหวี” ในทะเลจีนตะวันออก ซึ่งญี่ปุ่นและจีนต่างอ้างกรรมสิทธิ์ เมื่อเวลา 00.50 น. เช้าวันที่ 9 มิ.ย. เวลาท้องถิ่น ก่อนแล่นจากไปในเวลา 03.10 น. และยังพบเรือรบรัสเซียอีก 3 ลำ แล่นเข้าไปในบริเวณดังกล่าวในเวลาไล่เลี่ยกัน ตั้งแต่ 21.50 น.วันที่ 8 มิ.ย. ก่อนแล่นจากไปในเวลา 03.05 น. วันที่ 9 มิ.ย.

แม้เรือพิทักษ์ชายฝั่งของญี่ปุ่นจะลาดตระเวนบริเวณดังกล่าวเป็นกิจวัตร แต่นับเป็นครั้งแรกที่ตรวจพบเรือรบจีนที่นั่น ด้านนายอากิตากะ ซาอิกิ รมช.ต่างประเทศญี่ปุ่น เรียกนายเฉิง หยงหัว เอกอัครราชทูตจีนประจำญี่ปุ่นเข้าพบเพื่อยื่นประท้วง แต่นายเฉิงอ้างว่าเรือฟริเกตของจีนได้รับอนุญาตให้เข้าไปในน่านน้ำดังกล่าว ส่วนนายโยชิฮิเดะ ซูกะ เลขาธิการคณะรัฐมนตรีญี่ปุ่น จัดแถลงข่าวแสดงความวิตกกังวลอย่างสูง และตำหนิจีนที่ทำให้ความตึงเครียดในภูมิภาคทวีขึ้น และญี่ปุ่นจะหารือกับสหรัฐฯ อย่างใกล้ชิด ขณะที่นายเกน นากาตานิ รมว.กลาโหมญี่ปุ่น แถลงขณะเยือนไทยว่าญี่ปุ่นจะรับมือกับเรื่องนี้อย่างสงบรอบคอบเพื่อไม่ให้สถานการณ์แย่ลงโดยไม่จำเป็น

ด้านกระทรวงกลาโหมจีนแถลงว่า กำลังตรวจสอบเรื่องนี้ และว่ากองทัพเรือจีนมีสิทธิ์ทุกประการที่จะปฏิบัติการในน่านน้ำของตน การที่เรือรบจีนแล่นเข้าไปในน่านน้ำที่จีนมีขอบเขตอำนาจนั้นชอบด้วยเหตุผลและกฎหมาย ประเทศอื่นไม่มีสิทธิ์พูดโดยไม่ยั้งคิดในเรื่องนี้ ส่วนนายโคลิน วิลเลตต์ รองผู้ช่วย รมว.ต่างประเทศสหรัฐฯ ฝ่ายกิจการเอเชียตะวันออกและแปซิฟิกเผยว่ารู้เรื่องนี้แล้ว และกำลังขอรายละเอียดจากญี่ปุ่นก่อนให้ความเห็นใดๆ

นายซูกะยังเผยว่า ญี่ปุ่นกำลังสอบสวนว่าการเข้ามาของเรือรบจีนและรัสเซียเกี่ยวข้องกันหรือไม่ โดยญี่ปุ่นกับรัสเซียก็มีกรณีพิพาทแย่งชิงหมู่เกาะคูริล ซึ่งรัสเซียยึดไปหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 การกระทบกระทั่งกันครั้งนี้ยังมีขึ้นขณะที่ญี่ปุ่น สหรัฐฯ และอินเดีย เตรียมซ้อมรบทางทะเลครั้งใหญ่ในมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตก ภายใต้ปฏิบัติการ “มาลาบาร์” เริ่มตั้งแต่ 10 มิ.ย. และมีขึ้นขณะที่ความตึงเครียดในทะเลจีนใต้ซึ่งจีนกับหลายชาติในอาเซียนและไต้หวันแย่งกันครอบครองทวีขึ้นเช่นกัน อนึ่ง หมู่เกาะเซนกากุหรือเตี้ยวหวีมีความสำคัญ เพราะอยู่ใกล้เส้นทางเดินเรือ เป็นแหล่งสัตว์น้ำชุกชุม อีกทั้งอยู่ใกล้พื้นที่ซึ่งเชื่อว่ามีน้ำมันและก๊าซธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ และในปี 2555 ความสัมพันธ์จีน-ญี่ปุ่น เลวร้ายลง หลังรัฐบาลญี่ปุ่นซื้อหมู่เกาะเซนกากุจากเอกชนญี่ปุ่น.