ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือพิมพ์แนวหน้า
http://www.naewna.com/local/219553
นางสาวกมลภัทร ศิริพงษ์ นักวิชาการเกษตรชำนาญการ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรจันทบุรี สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6 กรมวิชาการเกษตร เปิดเผยว่า สำรองเป็นพืชท้องถิ่นของภาคตะวันออก เป็นไม้ยืนต้นพบได้ทั่วไปตามป่าดงดิบและป่าพื้นราบ ซึ่งผลสำรองใช้เป็นอาหาร มีสรรพคุณเป็นสมุนไพร พอกแก้เจ็บตา แก้ร้อนใน แก้ไข้ แก้ไอ หอบหืด แก้ท้องเดิน และลดอาการอักเสบ ในตำรับยาจีนใช้ผลสำรองร่วมกับชะเอมแก้เจ็บคอ เนื้อจากผลสำรองเมื่อฟอกสีแล้วใช้ทำรังนกเทียม ปัจจุบันยังมีการส่งผลสำรองออกไปขายยังต่างประเทศ เช่น จีน และประเทศแถบตะวันออกกลาง เป็นต้น
แต่ด้วยต้นสำรองในป่าธรรมชาติมีน้อยลง ประกอบกับการออกดอกติดผลในแต่ละปีไม่แน่นอน ไม่ออกดอกทุกปี อาจติดต่อกัน 2-3 ปีแล้วเว้นช่วงไป 1-2 ปีหรืออาจออกดอกปีเว้นปีก็ได้ อีกทั้งสภาพอากาศที่แปรปรวน ทำให้สำรองออกดอกน้อยและดอกร่วงเป็นจำนวนมาก ไม่สามารถคาดการณ์ปริมาณผลผลิตแต่ละปีได้ จึงมีการรับซื้อผลสำรองในช่วงผลแก่ราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 300-800 บาท ขึ้นอยู่กับปริมาณผลผลิตในแต่ละปี นอกจากนี้ ต้นสำรองที่ให้ผลแล้วจะมีลำต้นสูงมาก อีกทั้งยังมีผลทยอยร่วงหล่นและสามารถปลิวตามลมไปได้ไกล ทำให้ยากแก่การเก็บจำหน่าย ทำให้ต้นสำรองที่เคยมีอยู่ตามธรรมชาติถูกตัดโค่นเพื่อเก็บผลในคราวเดียวโดยผลที่ยังไม่แก่สามารถนำไปผึ่งแดดให้แห้งก็สามารถขายได้เช่นเดียวกัน หรือวิธีลานกิ่งซึ่งทำให้ต้นดังกล่าวไม่มีผลผลิตให้เก็บเกี่ยวไปอีกหลายปี ผลผลิตจึงไม่เพียงพอ ส่งผลกระทบต่อกิจการแปรรูปสำรองหรืออุตสาหกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้องเป็นวงกว้าง ผลผลิตที่วางจำหน่ายในท้องตลาดส่วนใหญ่จึงเป็นผลที่เก็บไว้ข้ามปีมีคุณภาพต่ำ และอาจมีมอดและเชื้อราเข้าทำลายได้หากเก็บรักษาไม่ถูกวิธี อาจเป็นอันตรายเมื่อนำไปบริโภคได้
ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรจันทบุรี จึงเร่งทำการศึกษาวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตสำรอง ตั้งแต่การคัดเลือกพันธุ์ที่ให้ผลผลิตสูง การปลูกและจัดการในสภาพแปลงเดี่ยว หรือปลูกร่วมกับไม้ผลเศรษฐกิจอื่น เช่น มังคุด ลองกอง และสละ เป็นต้น การควบคุมบังคับทรงพุ่มให้เตี้ยและแผ่กว้างง่ายต่อการเก็บเกี่ยว การบังคับการออกดอก การเก็บรักษาผลผลิตตลอดจนการแปรรูป เพื่อเป็นองค์ความรู้และแนวทางในการพัฒนาต่อยอดการผลิตเป็นเชิงการค้าในอนาคต สร้างความมั่นใจให้เกษตรกรในการตัดสินใจปลูก ยกระดับพืชป่าซึ่งเป็นพืชท้องถิ่นของภาคตะวันออกให้กลายเป็นพืชเศรษฐกิจ โดยไม่ต้องทำลายต้นสำรองที่อยู่ในธรรมชาติอีกต่อไป