ศาสตร์เกษตรดินปุ๋ย : ขอบคุณแหล่งข้อมูล : หนังสือพิมพ์แนวหน้า

http://www.naewna.com/local/224946

วันจันทร์ ที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2559, 06.00 น.

ปัญหาดินเสื่อมโทรม ขาดธาตุอาหารถือเป็นปัญหาสำคัญที่เกิดขึ้นกับเกษตรกรในหลายพื้นที่ ส่งผลให้เกษตรกรมีต้นทุนการผลิตสูงและประสบกับปัญหาการขาดทุนอย่างต่อเนื่อง ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีพัฒนาที่ดินระดับชุมชน จึงถือเป็นส่วนสำคัญที่จะเป็นแหล่งเรียนรู้ให้เกษตรกรนำองค์ความรู้ไปต่อยอดขยายผล เพื่อพัฒนาปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่ของตัวเองที่ประสบปัญหาดินเสื่อมโทรมให้สามารถทำการเกษตรได้ ยกตัวอย่าง ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลควนเมา อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง ที่ร่วมกันจัดตั้งธนาคารปุ๋ยอินทรีย์ ภายใต้การสนับสนุนและส่งเสริมของสถานีพัฒนาที่ดินตรัง นำปุ๋ยที่ผลิตได้จากวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรในท้องถิ่นไปพลิกฟื้นผืนดินที่เคยเสื่อมโทรม ให้สามารถกลับมาทำการเกษตรได้ และยังถ่ายทอดไปยังเกษตรกรอีกหลายๆ ราย ในพื้นที่ ส่งผลให้ชุมชนมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

นายนรา สุขไชย ผู้อำนวยการสถานีพัฒนาที่ดินตรัง เปิดเผยว่า กรมพัฒนาที่ดินให้ความสำคัญเรื่องดิน เป็นอันดับแรกในการทำเกษตรกรรม เพราะมีความเชื่อมโยงไปถึงการผลิตพืชทุกชนิด จึงมีเป้าหมายที่จะทำอย่างไรให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ สามารถเพิ่มพูนผลผลิต โดยแบ่งการดำเนินงานเป็น 2 ส่วน คือ ดินที่มีความอุดมสมบูรณ์อยู่แล้ว ก็จะต้องทำความเข้าใจกับเกษตรกรว่า จะทำอย่างไรให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่อเนื่องและยั่งยืน ส่วนดินที่ขาดความอุดมสมบูรณ์ ไม่เหมาะสมต่อการปลูกพืช ก็ต้องหาวิธีการในการพัฒนาปรับปรุงบำรุงดินให้เกษตรกรสามารถใช้ประโยชน์ในทางเกษตรได้ อันดับแรกจะต้องเข้ามาทำความเข้าใจกับเกษตรกรในการใช้ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพราะเกษตรกรส่วนใหญ่ยังขาดความเข้าใจที่ถูกต้อง คิดว่าดินทุกที่สามารถปลูกอะไรก็ได้ บางครั้งปลูกพืชตามกระแส โดยไม่ได้คำนึงถึงสภาพดิน พืชที่ปลูกไม่เหมาะสมกับสภาพดินในพื้นที่นั้นๆ ทำให้ไม่ได้ผลผลิตตามที่ต้องการ เสียเวลา และมีต้นทุนที่สูงขึ้น

สถานีพัฒนาที่ดินตรัง จึงต้องสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องให้เกษตรกรปลูกพืชตามความเหมาะสมกับสภาพดิน และให้ความสำคัญกับการเพิ่มอินทรียวัตถุในดินให้มีความเหมาะสมต่อการปลูกพืช โดยมีแนวทางส่งเสริมผ่านศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดินในชุมชน ดังตัวอย่างศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลควนเมา อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง ที่ทางสถานีพัฒนาที่ดินตรังเข้าไปส่งเสริมให้เกษตรกรรวมกลุ่มกันจัดตั้งธนาคารปุ๋ยอินทรีย์ นำไปปุ๋ยไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่ของตัวเอง อีกทั้งยังเป็นแหล่งเรียนรู้และเป็นต้นแบบให้กับเกษตรกรในพื้นที่เข้ามาเรียนรู้อีกด้วย

“เกษตรกรได้ร่วมกันจัดตั้งธนาคารปุ๋ยอินทรีย์เพื่อที่จะนำปุ๋ยหมักสูตรต่างๆ ไปใส่เพิ่มลงในดินเพื่อให้ดินมีโครงสร้างที่ดีขึ้น ทำให้เกษตรกรสามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินได้อย่างยั่งยืนบนพื้นฐานของการมีส่วนร่วม ก่อให้เกิดความสำเร็จ ความสุข ความยั่งยืนในชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่สามารถเผื่อแผ่ให้กับเกษตรกรรายอื่นๆ ต่อไปได้ สร้างความอยู่ดีกินดีให้กับเกษตรกรในชุมชน”นายนรา กล่าว

นายสมหมาย ธรรมกิจ ประธานศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดินตำบลควนเมา อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง กล่าวเพิ่มเติมว่า เดิมสภาพพื้นดินที่ศูนย์ แห่งนี้เป็นหนองน้ำ สภาพดินเป็นกรด ไม่เหมาะสมต่อการทำเกษตร สถานีพัฒนาที่ดินตรังได้เข้ามาให้คำแนะนำถึงการเลือกปลูกพืชให้เหมาะสมกับดินและให้ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาปรับปรุงบำรุงดินด้วยการเพิ่มอินทรียวัตถุในดินให้มีความเหมาะสม โดยส่งเสริมให้จัดตั้งธนาคารปุ๋ยอินทรีย์ เพื่อให้เกษตรกรนำวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรในท้องถิ่นมาผลิตปุ๋ยเป็นปุ๋ยหมักตามสูตรพระราชทานของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อเกษตรกรต้องการใช้ปุ๋ยหมักก็สามารถมาเบิกไปใช้ได้ตามอัตราส่วนที่นำวัสดุมาฝาก ช่วยให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนการผลิต รู้ถึงประโยชน์เหลือใช้ทางการเกษตรในชุมชน ลดการเผาทำลายเศษวัสดุทางการเกษตรอีกด้วย