จากสถานการณ์การระบาดของหนอนหัวดำ ศัตรูมะพร้าวที่กำลังสร้างความเสียหายต่อผลผลิตมะพร้าวอย่างมาก ซึ่งกระทบต่อรายได้ของเกษตรกร ทั้งยังส่งผลต่อเนื่องถึงผู้ประกอบการและผู้บริโภค คณะรัฐมนตรีจึงมีมติอนุมัติให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ดำเนินโครงการป้องกันกำจัดศัตรูมะพร้าว (หนอนหัวดำ) ด้วยวิธีผสมผสานแบบครอบคลุมทุกพื้นที่ โดยการมีส่วนร่วมอย่างยั่งยืน

นายสมชาย ชาญณรงค์กุล อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า ตามที่พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้ประกาศ
เจตนารมณ์อย่างชัดเจนว่า หนอนหัวดำต้องไม่มีที่ยืนในประเทศไทย เนื่องจากได้สร้างผลกระทบต่อเกษตรกร และเศรษฐกิจในภาพรวมของประเทศ ซึ่งขณะนี้พบการระบาดแล้ว 29 จังหวัด มากกว่า 100,000 ไร่ หากไม่ดำเนินการกำจัดหนอนหัวดำให้สิ้นซากก็จะกลายเป็นปัญหาที่ไม่สิ้นสุด อย่างเช่นที่ผ่านมา มีการป้องกันกำจัดหนอนหัวดำมะพร้าวที่เข้าทำลายผลผลิตของเกษตรกร แต่ไม่ได้ทำอย่างครอบคลุมทุกพื้นที่ จึงไม่สามารถตัดวงจรการระบาดของหนอนหัวดำมะพร้าวได้ทั้งหมด ทำให้ยังมีแหล่งอาศัยและแพร่ขยายพันธุ์จนสร้างปัญหาอยู่ในขณะนี้

ครั้งนี้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมส่งเสริมการเกษตรได้ร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ดำเนินโครงการป้องกันกำจัดศัตรูมะพร้าว หนอนหัวดำ ด้วยวิธีผสมผสานแบบครอบคลุมพื้นที่โดยการมีส่วนร่วมอย่างยั่งยืนขึ้น ในพื้นที่เป้าหมาย 29 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ สุราษฎร์ธานี ชลบุรี สมุทรสาคร ฉะเชิงเทรา กรุงเทพมหานคร นนทบุรี อ่างทอง ราชบุรี นครปฐม สมุทรสงคราม เพชรบุรี สมุทรปราการ ระยอง จันทบุรี ตราด อุดรธานี สงขลา สตูล นราธิวาส บุรีรัมย์ ศรีสะเกษ นครศรีธรรมราช กระบี่ พังงา ภูเก็ต ระนอง ชุมพร และปัตตานี รวมพื้นที่ดำเนินการ 78,954 ไร่ ระยะเวลาดำเนินการตั้งแต่เดือนเมษายน-ธันวาคม 2560

การจะแก้ไขปัญหานี้ให้เด็ดขาด ต้องดำเนินการครอบคลุมทุกพื้นที่อย่างต่อเนื่องและพร้อมเพรียงกัน โดยเน้นการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ทั้งเจ้าหน้าที่จากกรมส่งเสริมการเกษตร กรมวิชาการเกษตร องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้ว่าราชการจังหวัด ที่สำคัญคือตัวเกษตรกร และเจ้าของที่ดินที่เป็นแหล่งอาศัยของศัตรูมะพร้าว เพราะการกำจัดหนอนหัวดำมะพร้าว ต้องกำจัดให้สิ้นซากเพื่อตัดวงจรประชากรหนอนหัวดำให้หมดไป มาตรการแรกที่เกษตรกรเจ้าของสวนทำได้ทันทีเมื่อพบการระบาดคือการตัดทางใบและเผาทำลาย เพื่อตัดแหล่งอาศัยของหนอนหัวดำทั้งจากพืชอาหาร พืชอาศัยหรือพืชหลบภัย เช่น พืชตระกูลมะพร้าว ตระกูลปาล์ม กล้วย เป็นต้น มาตรการที่สอง ปล่อยแตนเบียนบราคอน ซึ่งกรมวิชาการเกษตรศึกษาวิจัยมาแล้วว่าเป็นพันธุ์ที่เหมาะสมต่อการควบคุมประชากรหนอนหัวดำไม่ให้เพิ่มขึ้น โดยจะปล่อยแตนเบียนพร้อมกันทุกพื้นที่ รวม 4 ครั้ง
จนกระทั่งสามารถมั่นใจได้ว่าสามารถควบคุมจำนวนประชากรหนอนหัวดำได้ในระดับที่กำหนด ก็เข้าสู่มาตรการที่สาม คือการใช้สารเคมีฉีดเข้าลำต้นหรือพ่นทางใบ เพื่อกำจัดหนอนหัวดำให้เด็ดขาดส่วนมาตรการที่สี่ กรณีแปลงเกษตรกรที่ทิ้งร้างไม่มีผู้ดูแลหรือที่สาธารณะที่มีแหล่งพืชอาศัยของหนอนหัวดำ จำเป็นต้องใช้มาตรการทางการปกครองและทางกฎหมาย เพื่อเข้าไปดำเนินการ จากนั้น ต้องมีมาตรการในการเฝ้าระวังและสำรวจ รวมถึงการสร้างสวนใหม่ทดแทน ปลูกพืชหลากหลาย

อย่างไรก็ตาม กรมส่งเสริมการเกษตร ร่วมมือกับกรมวิชาการเกษตร จัดงานสัปดาห์รณรงค์ป้องกันกำจัดศัตรูมะพร้าว หนอนหัวดำ ด้วยวิธีผสมผสานแบบครอบคลุมพื้นที่ โดยการมีส่วนร่วมอย่างยั่งยืน ระหว่างวันที่ 5-11 พฤษภาคม 2560 พร้อมกันทั้ง 29 จังหวัดที่พบการระบาด เพื่อเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างการรับรู้การมีส่วนร่วมในการกำจัดหนอนหัวดำมะพร้าวให้หมดไปจากประเทศไทย ภายในงานจะมีนิทรรศการถ่ายทอดความรู้เรื่องการควบคุมศัตรูมะพร้าวแบบผสมผสาน การผลิตแตนเบียน
บราคอนควบคุมหนอนหัวดำโดยเกษตรกรและชุมชน สาธิตวิธีกำจัดหนอนหัวดำมะพร้าว เสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กิจกรรมป้องกันกำจัดหนอนหัวดำของศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน

การกำจัดหนอนหัวดำมะพร้าวด้วยวิธีผสมผสานแบบครอบคลุมพื้นที่โดยการมีส่วนร่วม ที่มีแผนปฏิบัติงานเป็นขั้นตอนอย่างชัดเจนของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์และหน่วยงานภาคีในครั้งนี้ น่าจะสามารถแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน