คำถาม ผมยังไม่ค่อยเข้าใจเกี่ยวกับช่วงเวลาการปลูกพืชฤดูแล้ง ขอทราบเรื่องนี้ด้วยครับ

นที แสงครุฑ
อ.เมือง จ.ยโสธร

คำตอบ การปลูกพืชฤดูแล้ง หมายถึง พืชที่ปลูกหลังจากการเก็บเกี่ยวข้าวนาปีแล้ว โดยยึดช่วงเวลาทำการเพาะปลูกตั้งแต่ต้นเดือนพฤศจิกายน จนถึงปลายเดือนเมษายนของปีถัดไป พืชใดที่ทำการเพาะปลูกก่อนหรือหลังช่วงเวลาดังกล่าว ไม่ถือว่าเป็นพืชฤดูแล้งตามแนวทางของนักวิชาการยกเว้น จังหวัดที่อยู่ในภาคใต้ฝั่งตะวันออก ได้แก่ นครศรีธรรมราช สงขลา พัทลุง ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส ซึ่งนับเวลาการปลูกพืชฤดูแล้งตั้งแต่ต้นเดือนมีนาคม จนถึงกลางเดือนมิถุนายนของปีเดียวกัน

การปลูกข้าวนาปรัง หมายถึง ข้าวที่เกษตรกรทำการเพาะปลูกอยู่ในช่วงเวลาตั้งแต่ต้นเดือนพฤศจิกายน จนถึงปลายเดือนเมษายนของปีถัดไป ยกเว้นจังหวัดที่อยู่ในภาคใต้ฝั่งตะวันออก ข้าวนาปรัง จะหมายถึงข้าวที่ทำการเพาะปลูกตั้งแต่วันที่ 7 มีนาคม ถึงวันที่ 20 มิถุนายนของปีเดียวกัน โดยไม่คำนึงถึงช่วงเวลาการเก็บเกี่ยว

– การปลูกข้าวนาปรัง ครั้งที่1 เป็นข้าวที่เกษตรกรทำการเพาะปลูกอยู่ในช่วงเวลาตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน 2559 ถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560 ยกเว้นจังหวัดที่อยู่ในภาคใต้ฝั่งตะวันออก

– การปลูกข้าวนาปรัง ครั้งที่ 2 เป็นข้าวที่เกษตรกรทำการเพาะปลูกอยู่ในช่วงเวลาตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2560 เป็นต้นไป ไม่รวมจังหวัดที่อยู่ในภาคใต้ฝั่งตะวันออก

การปลูกพืชไร่ฤดูแล้ง เป็นการปลูกพืชไร่ทั่วไป เช่น ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ถั่วเหลือง ถั่วลิสง ถั่วเขียว งา เกษตรกรสามารถทำการเพาะปลูกพืชต่างๆ เหล่านี้ ในช่วงเวลาตามการปลูกพืชฤดูแล้ง คือระหว่าง 1 พฤศจิกายน ถึง 30 เมษายนของปีถัดไปพืชไร่ที่ไม่นับรวมเป็นพืชฤดูแล้ง คือ อ้อย มันสำปะหลัง และสับปะรด

การปลูกพืชผักฤดูแล้ง เป็นการปลูกพืชผักโดยทั่วไปที่เกษตรกรทำการเพาะปลูกในช่วงเวลาตามคำนิยามพืชฤดูแล้ง

การปลูกพืชในพื้นที่ในเขตชลประทานเป็นการปลูกพืชในพื้นที่เพาะปลูกพืชที่อยู่ในเขตโครงการชลประทานของกรมชลประทาน และทำการเพาะปลูกโดยใช้น้ำจากระบบชลประทาน

การปลูกพืชในพื้นที่นอกเขตชลประทาน เป็นการปลูกพืชในพื้นที่เพาะปลูกพืชที่อยู่นอกเขตโครงการชลประทานของกรมชลประทาน และทำการเพาะปลูกโดยใช้น้ำจากการสูบน้ำด้วยไฟฟ้า แหล่งน้ำบาดาล และแหล่งน้ำธรรมชาติหรืออื่นๆ

สรุป คือ ระยะเวลาอ้างอิงในการเก็บรวบรวมข้อมูลช่วงเวลาการปลูกพืชฤดูแล้งจะนับตั้งแต่ระยะเวลาที่เกษตรกรเริ่มเพาะปลูกตั้งแต่ 1 พฤศจิกายน ถึง 30 เมษายนของปีถัดไปของทุกภาค ทั้งนี้ ยกเว้นภาคใต้ฝั่งตะวันออก 6 จังหวัด ได้แก่ นครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส จะมีระยะเวลาเริ่มเก็บข้อมูลช่วงเวลาการปลูกพืชฤดูแล้ง ตั้งแต่ 7 มีนาคม ถึง 20 มิถุนายนของปีเดียวกัน

นาย รัตวิ