ถาม ผมอยากทราบความรู้ความเข้าใจ
ในการทำเกษตรอินทรีย์จะทำให้เกิดระบบที่มีประสิทธิภาพได้อย่างไร

ณรงค์ชัย บุญสว่าง

อ.อินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี

คำตอบ ปัจจุบัน กระแสความนิยมการบริโภคผลิตภัณฑ์เกษตรอินทรีย์ที่มีแนวโน้มสูงขึ้น ประชากรในประเทศหันมาบริโภคสินค้าเกษตรและอาหารที่ผลิตด้วยวิธีเกษตรอินทรีย์มากขึ้น การทำเกษตรอินทรีย์เป็นการช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรให้มีอยู่อย่างยั่งยืน และช่วยฟื้นฟูทรัพยากรการเกษตรที่เสื่อมโทรมไปจากการทำการผลิตทางการเกษตรแบบที่ใช้สารเคมี ผลผลิตในการเพาะปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ จะช่วยแก้ปัญหาด้านสุขภาพอนามัยของเกษตรกรที่ได้รับผลกระทบจากการใช้สารเคมี และที่สำคัญคือ ผลผลิตทางการเกษตรนั้น ปลอดภัยในการบริโภค

ส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง องค์กรพัฒนาเอกชน ชุมชน และเกษตรกร ได้ร่วมกันการกำหนดแนวทาง สรุปเบื้องต้นได้ดังนี้

การส่งเสริมสนับสนุนด้านนโยบาย

1.ในด้านการผลิต ควรกำหนดนโยบายที่ช่วยส่งเสริมและสนับสนุนการทำเกษตรอินทรีย์ ให้แยกออกจากแหล่งที่ทำการเกษตรแบบทั่วไป เพื่อลดการปนเปื้อนจากสารที่เป็นพิษต่างๆ

2.ในด้านการตลาด ควรกำหนดนโยบายส่งเสริมและสนับสนุนการทำการเกษตรอินทรีย์ ในแบบระบบการค้าร่วมกันระหว่างภาครัฐและเอกชน

การส่งเสริมสนับสนุนระดับปฏิบัติการ

1.ขั้นตอนการผลิต จัดสร้างโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นต่อการทำเกษตรอินทรีย์ สร้างองค์ความรู้ และเผยแพร่อย่างกว้างขวางไปสู่เกษตรกร ให้บริการความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการทำเกษตรอินทรีย์ ให้บริการคำปรึกษา ให้ข้อมูล ให้เงินทุนสนับสนุนแก่เกษตรกรที่เริ่มเข้ามาทำการเกษตรอินทรีย์ และสร้างแรงจูงใจในการทำเกษตรอินทรีย์ผ่านมาตรการทางภาษี และการให้สินเชื่อต่างๆ สนับสนุนด้านเมล็ดพันธุ์อินทรีย์ และสร้างระบบหลักประกันแก่เกษตรกรผู้ทำการเกษตรอินทรีย์

2.ขั้นเก็บเกี่ยวผลผลิต สร้างเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตที่ดี ที่สามารถรักษามาตรฐานผลผลิตอินทรีย์ได้อย่างมีคุณภาพ ให้ความรู้ ให้บริการที่ปรึกษา และให้ข้อมูลที่เกี่ยวกับการดูแลรักษาผลผลิต ตามกฎระเบียบมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ให้มีระบบประกันคุณภาพสินค้า สร้างแรงจูงใจผ่านมาตรการทางภาษี

3.ขั้นตอนการออกใบรับรองมาตรฐาน ให้มีหน่วยงานที่ได้รับการประกันระบบการรับรองคุณภาพมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ สร้างระบบความร่วมมือกับภาคเอกชน ให้การอุดหนุนในด้านค่าใช้จ่ายในการตรวจสอบรับรองมาตรฐานเกษตรอินทรีย์แก่เกษตรกร

4.ขั้นตอนการตลาด ส่งเสริมและจัดการด้านการตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์ ให้ข้อมูล สร้างแรงจูงใจ พัฒนาและสร้างช่องทางตลาดทางเลือก ให้กับเกษตรกรและผู้ประกอบการค้าสินค้าเกษตรอินทรีย์ และผู้บริโภคให้มีมากขึ้น

การทำเกษตรอินทรีย์ที่ดี จะต้องกระทำเป็นแบบองค์รวม มีความสัมพันธ์กันทั้งระบบ เมื่อระบบมีมาตรฐานถูกต้อง ผลผลิตที่ได้จากการผลิตในพื้นที่ที่มีระบบการผลิตแบบอินทรีย์ที่ได้มาตรฐาน ก็ย่อมเป็นผลิตผลอินทรีย์ที่มีมาตรฐานไปด้วย การที่จะส่งเสริมให้ไทยเป็นประเทศแนวหน้าในการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์ สู่ตลาด ทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ ภายใต้วัตถุประสงค์ของการเพิ่มรายได้เกษตรกร จากระดับราคาที่สูงกว่าสินค้าเกษตรทั่วไป เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรที่เสื่อมโทรมไปจากการทำเกษตรที่ใช้สารเคมีเป็นปัจจัยการผลิต เพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม และเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันในตลาดโลกที่ปัจจุบัน มีการกีดกันทางการค้าในรูปที่มิใช่ภาษี โดยการตั้งข้อกำหนดที่เข้มงวดในด้านสุขอนามัย ความปลอดภัยในการบริโภคจากสิ่งเจือปนต่างๆ และการผลิตที่จะไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม และระบบนิเวศของสิ่งมีชีวิตนั้น

ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องจะต้องเข้ามาให้ความสนใจอย่างจริงจัง ซึ่งต้องให้การสนับสนุนทั้งระบบ และถือเป็นนโยบายการเกษตรแห่งชาติ ข้อเสนอทั้งหมดนี้ บางส่วนได้มีการดำเนินการไปแล้วบ้าง ซึ่งเกษตรกรเองก็ได้ยึดถือปฏิบัติตามระบบการทำเกษตรอินทรีย์ที่ดี

นาย รัตวิ