คำถาม ช่วงนี้ เป็นช่วงที่นิยมปลูกปอเทืองกันมากนะครับ ผมขอทราบวิธีการปลูกและการดูแลด้วยครับ

เกรียงไกร อาจณรงค์

อ.เมือง จ.ลพบุรี

คำตอบ ปอเทือง เป็นพืชตระกูลถั่วที่นิยมนำมาใช้เป็นปุ๋ยพืชสด ลักษณะเป็นไม้พุ่มความสูง 1-3 เมตร ลำต้นกลม ใบยาวเรียวแหลม มีดอกสีเหลือง ฝักเป็นรูปทรงกระบอก เมล็ดคล้ายรูปไตสีน้ำตาล ความยาวประมาณ 6 มิลลิเมตร มี 10-20 เมล็ด/ฝัก เป็นพืชที่ใช้ต้นทุนในการปลูกต่ำ และเป็นพืชทนแล้ง เมื่อทำการไถกลบแล้วจะเป็นปุ๋ยพืชสด เพื่อใช้ปรับปรุงบำรุงดินให้มีคุณภาพ และสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์นำไปขายต่อได้

วิธีการปลูกปอเทืองในนาข้าว มีการปลูก 2 วิธี คือ

1.ปลูกโดยไม่ต้องเตรียมดิน หลังการเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จแล้ว ให้ใช้เมล็ดพันธุ์ปอเทืองหว่าน ไปเลยในนาข้าว หรือใช้เมล็ดปอเทืองหว่านตามร่องรถเกี่ยวข้าว แล้วกระจายฟางข้าวให้ทั่วแปลง

2.การปลูกโดยการเตรียมดิน ทำได้โดยใช้รถไถขณะดินมีความชื้นอยู่ แล้วหว่านเมล็ดปอเทือง จะคราดกลบหรือไม่ก็ได้ ถ้าคราดกลบจะงอกได้สม่ำเสมอ และเจริญเติบโตได้ดี

การเก็บเกี่ยวผลผลิต มี 2 วิธี คือ

1.ใช้รถเกี่ยวข้าวเก็บเกี่ยว แต่ไม่เป็นที่นิยม เนื่องจากไม่คุ้มกับการลงทุน เพราะลำต้นของมันมีความแข็ง จะทำให้เกิดความเสียหายต่อเครื่องจักรได้ และสำหรับเกษตรกรจะได้ผลผลิตค่อนข้างต่ำ จึงไม่คุ้มต่อการลงทุน

2.ใช้เคียวเกี่ยว ผึ่งแดดไว้ 3-4 วัน แล้วนำมาใส่กระสอบ แล้วทุบให้ฝักแตก หรือนำมากองบนผ้าใบ บนตาข่าย หรือบนลาน แล้วใช้รถย่ำในบริเวณแปลงนาได้เลย ผลผลิตจะนำไปขาย หรือเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ซ้ำได้

การดูแลรักษาปอเทือง หลังการหว่านเมล็ดพันธุ์ปอเทืองแล้ว ประมาณ 3-5 วัน จะงอก โดยอาศัยความชื้นที่มีอยู่ในดิน ไม่ต้องให้น้ำ เมื่ออายุ 50-60 วัน ดอกเริ่มบานจากข้างล่างก่อน หลังดอกร่วงโรยจะติดฝักจากข้างล่างก่อน ฝักจะแก่เก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 120-130 วัน ศัตรูที่สำคัญ ได้แก่ หนอนผีเสื้อ จะเจาะฝักกินเมล็ดข้างใน

ทางราชการได้ส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกปอเทือง เพื่อทำเป็นปุ๋ยพืชสดบำรุงดินในพื้นที่ต่างๆ นั้น กรมพัฒนาที่ดิน ได้รับมอบหมายจากทางรัฐส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกมานานแล้ว และมีเกษตรกรปลูกปอเทือง เพื่อทำปุ๋ยสดกันเป็นจำนวนมาก ในเบื้องต้น กรมพัฒนาที่ดิน จะสนับสนุนเมล็ดพันธุ์ตั้งต้น เมื่อเกษตรกรปลูกแล้วให้ส่งคืน เพื่อนำไปส่งเสริมในพื้นที่อื่นต่อไป กรณีที่เกษตรกรซื้อเมล็ดพันธุ์มาปลูกเอง เมื่อได้เมล็ดพันธุ์แล้ว สามารถขายต่อได้ กรมพัฒนาที่ดิน ก็ยินดีรับซื้อกลับคืนมา

เมื่อไถกลบปอเทืองจะกลายเป็นปุ๋ยชั้นดี เกษตรกรสามารถลดการใช้ปุ๋ยเคมีบางชนิดได้มากกว่าครึ่งจากที่เคยใช้ นอกจากนี้แล้ว ไร่ปอเทือง ยังมีประโยชน์แฝงอีกคือ สามารถจัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยวให้ผู้คนได้ไปเที่ยวชมความสวยงาม ที่ไม่แพ้ทุ่งทานตะวัน จะช่วยเสริมสร้างให้เกษตรมีรายได้เพิ่มมากขึ้น จากการขายของที่ระลึก ขายอาหาร เครื่องดื่ม และอื่นๆ อีกมากมาย นะครับ

นาย รัตวิ