(ตอนที่ 1)

โรคนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หรือ Cystic calculiเป็นปัญหาหนึ่งที่เกิดขึ้นได้บ่อยในสัตว์เลี้ยงแสนรักของเราที่ทำให้สุนัขเกิดความเจ็บปวดและทรมานอย่างมาก รวมถึงทำให้เจ้าของต้องทรมานใจไม่แพ้กันด้วยครับ วันนี้เรามารู้จักโรคนี้รวมถึงวิธีการป้องกันและการรักษากันนะครับ

@นิ่ว คืออะไร?

นิ่ว คือ การสะสมของตะกอนแร่ธาตุ ซึ่งเกิดได้ตลอดทางเดินปัสสาวะ ได้แก่ ใน กระเพาะปัสสาวะที่ท่อปัสสาวะ และที่ไต แต่ที่มักพบได้บ่อยในสัตว์เลี้ยงนั้นมักเป็นนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ

นิ่วมีหลายชนิด ขึ้นกับองค์ประกอบของนิ่ว ซึ่งมักพบภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบร่วมด้วย เนื่องจากก้อนนิ่วระคายเคือง ทางเดินปัสสาวะ

@เจ้าตูบเจ้าเหมียวของเรา จะเป็นนิ่วได้อย่างไรและเหตุใดจึงเป็นโรคนิ่ว?

โรคนิ่วเกิดได้จากหลายปัจจัยร่วมกัน ได้แก่

*อายุมาก

*กินน้ำน้อย กลั้นปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะมีความเข้มข้นสูงขึ้น การตกตะกอนของผลึกนิ่วเกิดได้มากขึ้น

*ได้รับอาหารที่มีโปรตีนสูง แร่ธาตุสูงเป็นประจำเช่น เครื่องในสัตว์ สัตว์ปีก

*ติดเชื้อแบคทีเรียที่ทางเดินปัสสาวะ ทำให้เปลี่ยนแปลง ความเป็นกรดด่าง ส่งผลให้เกิดการตกตะกอนนิ่ว

*เป็นสายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงในการเกิดโรคนิ่วสูงเช่น ดัลเมเชียน

*สัตว์ที่เป็นโรคบางโรคที่โน้มนำให้เกิดตะกอนนิ่วมากกว่าปกติ เช่น ไทรอยด์เป็นพิษ โรคมะเร็งบางชนิด

*สัตว์ที่มีระดับแคลเซียมในกระแสเลือดและปัสสาวะสูงซึ่งเกิดได้จากการเสริมแคลเซียม วิตามินดีหรือฟอสฟอรัสมากเกินไป

@เราจะทราบอย่างไร ว่าสัตว์เลี้ยงของเราเป็นนิ่ว?

อาการที่บ่งบอกว่าเจ้าตูบ เจ้าเหมียวของท่านเริ่มเป็นโรคนิ่ว ได้แก่

*ปัสสาวะบ่อยขึ้น แต่ปริมาณน้อยกว่าปกติ

*ปัสสาวะเป็นสีแดงหรือมีเลือดปน

*แสดงอาการปวดเบ่งตอนปัสสาวะ

*บางตัวมีนิ่วอุดตันท่อปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะไม่ออก ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินควรพาสุนัขมาพบสัตวแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษาโดยเร่งด่วน เพราะถ้าปล่อยทิ้งไว้อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

*อาการทางระบบอื่นๆ เช่น ซึม เบื่ออาหารอ่อนแรง อาเจียน อาจพบร่วมกับอาการข้างต้นได้

จะเห็นได้ว่าอาการของโรคนิ่วในกระเพาะปัสสาวะของสุนัขมีการแสดงออกหลายแบบ สุนัขบางตัวอาจเกิดอาการหลายอย่างร่วมกัน แต่บางตัวอาจแสดงอาการเพียงอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น ดังนั้น “การสังเกตอาการโดยเจ้าของ” จึงมีความจำเป็นอย่างมาก เพราะจะเป็นประโยชน์ต่อการช่วยวินิจฉัยของสัตวแพทย์ และจะช่วยให้สัตวแพทย์ให้การรักษาอย่างถูกต้องและแม่นยำด้วยครับ สัปดาห์หน้าเรามาคุยกันถึงเรื่องการรักษาโรคนิ่วในกระเพาะปัสสาวะกันครับ

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร

ฝ่ายประชาสัมพันธ์และส่งเสริมภาพลักษณ์องค์กร

คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย