คำถาม ที่ไร่ของผมส่วนใหญ่เป็นดินปนหินและดินลูกรังครับ จะปลูกอะไรก็ไม่ค่อยขึ้น ขอทราบวิธีแก้ปัญหานี้ด้วยครับ ขอบคุณมากครับ

ขจรศักดิ์ สุวรรณอัปสร

อ.ขามทะเลสอ จ.นครราชสีมา

คำตอบ

ดินปนหินและดินลูกรังเป็นดินที่มีปริมาณของหน้าดินน้อยมีธาตุอาหารต่ำ ไม่เหมาะสมกับการปลูกพืชใดๆ เลย การปลูกพืชในดินลูกรังจึงเป็นไปได้ยาก จะต้องมีการลงทุนปรับปรุงบำรุงดินให้มีคุณภาพเสียก่อน จึงจะมีความเหมาะสมต่อการปลูกพืชได้

แนวทางปรับปรุงบำรุงดินปนหินและดินลูกรังมีวิธีดังนี้

1. หาแหล่งน้ำในการทำการเกษตรเพราะพื้นที่ดินลูกรังส่วนใหญ่จะเป็นเป็นพื้นที่เขาซึ่งขาดน้ำ จึงต้องขุดสระกักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้งเป็นลำดับแรก

2. งดใช้สารเคมีในการกำจัดวัชพืชโดยเด็ดขาดและให้ใช้ปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักเท่านั้นเพราะปุ๋ยเคมีจะทำให้ดินยิ่งเสื่อมหนักไปกว่าเดิม

3. กำจัดวัชพืช โดยใช้วิธีการตัดหรือถาง แล้วนำเศษวัชพืชมาทำเป็นปุ๋ยหมักเพื่อใส่ต้นพืชที่จะปลูกต่อไป

4. ปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดิน เพื่อสร้างพื้นดินให้ไส้เดือนสามารถอยู่ได้จะได้ช่วยปรับปรุงบำรุงดินให้ดีขึ้น

5. ปลูกต้นกล้วย เพื่อสร้างร่มเงาให้กับไม้ยืนต้นที่จะปลูกก่อนเป็นพืชแรก

6. รดน้ำและใช้น้ำอย่างประหยัด เพื่อรักษาความชื้นของดิน

7. ปลูกไม้ยืนต้นและไม้ผลต่างๆ เมื่อต้นกล้วยโตแล้ว โดยต้องขุดหลุมให้กว้างกว่าปกติแล้วรองก้นหลุมด้วยปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก จากนั้นให้คลุมโคนต้นด้วยเศษหญ้าเพื่อรักษาความชื้นของดิน

8. ปลูกพืชแบบผสมผสานเพื่อให้ต้นไม้พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน

9. ทำการกำจัดวัชพืช เมื่อวัชพืชต่างๆ สูงขึ้นมากเกินไป ให้ทำการทับให้วัชพืชนั้นๆ ล้มลงไป เพื่อให้หญ้าและวัชพืชต่างๆ ยังคงรักษาความชื้นในดินได้และเศษหญ้ายังย่อยสลายกลายเป็นหน้าดินต่อไป

10. งดให้น้ำเป็นบางช่วงเมื่อต้นไม้เริ่มโตขึ้นแล้ว ให้งดให้น้ำบ้าง เพื่อหัดให้ต้นไม้สามารถหากินได้เอง แต่ต้องทำการใส่ปุ๋ยให้ปีละประมาณ 2-3 ครั้ง

การจัดการดินปนหินและดินลูกรังให้เหมาะสมต่อการปลูกพืช มีหลักที่สำคัญคือ การรักษาความชื้นในดินโดยการปลูกพืชคลุมดินการคืนชีวิตให้กับดินโดยการเลี้ยงไส้เดือนดิน การใช้ปุ๋ยหมักการสร้างหน้าดินโดยการทับหญ้าให้หญ้าย่อยสลายกลายเป็นหน้าดินและการปรับปรุงฟื้นฟูสภาพดินปนหินและดินลูกรัง จำเป็นอย่างยิ่งต้องมีการลงทุน ต้องทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป ใจต้องรักและอดทนนะครับ

นาย รัตวิ