ปัจจุบันนี้การซื้อขายออนไลน์กลายเป็นเทรนด์ที่ได้รับความนิยมมาก จะซื้ออะไรหรือขายอะไรก็อยู่ที่ปลายนิ้วสัมผัส ไม่ต้องเดินทางไปถึงร้านค้าหรือแหล่งผลิต แหล่งจำหน่ายกันให้เสียเวลา จนกลายเป็นอีกหนึ่งช่องทางของเกษตรกรในการจำหน่ายสินค้าในยุคปัจจุบัน ผู้บริโภคหรือผู้ซื้อได้รับความสะดวกสบาย สามารถเลือกซื้อสินค้าเกษตรและแปรรูปได้ทุกที่ทุกเวลา เพียงใช้ปลายนิ้วเลื่อนดูรายการสินค้าและกดสั่งสินค้าได้ทันที จะว่าไปแล้ว ตลาดสินค้าเกษตรออนไลน์ ไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่หรือน่าตื่นเต้นมากนัก เพราะได้เริ่มทำกันมานานในกลุ่มเกษตรกรหัวสมัยใหม่ หัวก้าวหน้า หรือที่เรียกกันว่าYoung Smart Farmer และภาพรวมถือว่าประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี แต่ก็เป็นเรื่องที่น่าจับตามมอง เพราะตลาดกลุ่มนี้กำลังเป็นที่นิยมและมีอัตราการเติบโตที่สูง มีจำนวนผู้ซื้อผ่านระบบออนไลน์มากถึง 4 – 5 ล้านคน/วันเลยทีเดียว แต่ก็เชื่อว่ายังมีเกษตรกรอีกจำนวนมากที่ยังไม่เข้าถึงตลาดกลุ่มนี้ ดังนั้น การเสริมเขี้ยวเล็บให้เกษตรกรเป็นนักขายออนไลน์มืออาชีพจึงเป็นสิ่งที่ต้องช่วยกันผลักดัน

หลายวันก่อน นายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้จัดโครงการดีๆนั่นคือ โครงการตลาดสินค้าเกษตรออนไลน์ “เปลี่ยนเกษตรกรให้เป็นผู้ค้าออนไลน์มืออาชีพ” ขนทัพหน่วยงานต่างๆ นำเกษตรกรมาติวเข้ม ปั้นสู่นักขายออนไลน์บนแพลทฟอร์มยักษ์ใหญ่อย่าง LAZADA ที่มีจำนวนผู้เข้าชมมากกว่าวันละ 2 ล้านคน ตอกย้ำตลาดนำการเกษตร พร้อมกับย้ำว่า ต่อไปเกษตรกรจะไม่ใช่แค่ขายเป็น แต่ต้องขายได้ เพิ่มเงินเข้าประเป๋าด้วย ซึ่งโครงการนี้ จะช่วยเพิ่มช่องทางการจำหน่ายสินค้าเกษตรให้กับเกษตรกรได้ขายผลผลิตแปรรูป ผลิตภัณฑ์เกษตร และกระจายผลผลิตสินค้าเกษตรในรูปผลสดในช่วงผลผลิตออกสู่ตลาดมาก ทำให้ราคาสินค้าเกษตรมีเสถียรภาพ โดยในเบื้องต้น ได้คัดเลือกสินค้าที่มีศักยภาพจากกลุ่มเกษตรกร 4 กลุ่ม ประกอบด้วย กลุ่มเกษตรกรในระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่ กลุ่มวิสาหกิจชุมชน สหกรณ์การเกษตร และกลุ่ม Young Smart Farmer โดยมีทีมงานมืออาชีพจาก LAZADA เป็นผู้สอนฟรีทุกอย่าง ทั้งด้านการตลาด การนำสินค้าเกษตรขึ้นขายบนแพลตฟอร์มออนไลน์ เทคนิคการถ่ายภาพ และการเขียน Story ให้ดูน่าสนใจ รวมถึงการทำโปรโมชั่นสินค้าเกษตรของตนเอง ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้เกษตรกรขายสินค้าได้หรือไม่ได้ด้วย เพราะแม้ว่าของจะดีแค่ไหนแต่หากไม่มีวิธีนำเสนอ ไม่มี Story ก็ไม่มีใครสนใจ ไม่มีใครรู้จัก ขายยากเหมือนกันนะ เกษตรกรออนไลน์จึงจะต้องหาจุดเด่นของสินค้าของเราว่าแตกต่างหรือโดดเด่นกว่าของเจ้าอื่นอย่างไร ต้องมีการจัดแพ็คเกจ (Packaging) ที่ดึงดูดใจ รูปภาพสวยดึงดูด มีรายละเอียดสินค้าที่ชัดเจน แต่เหนือสิ่งอื่นใด สินค้าที่เกษตรกรจะนำไปขายบนแพลทฟอร์มสินค้าออนไลน์ คือเรื่องของคุณภาพ สินค้าที่มีคุณภาพ เมื่อขายได้แล้วในครั้งแรก ก็ย่อมมีครั้งที่ 2 ที่ 3 ตามมา

ผมได้มีโอกาสเดินดูตัวอย่างสินค้าที่เกษตรกรนำมาจัดแสดงในวันเปิดโครงการ ภาพรวมส่วนใหญ่เป็นสินค้าที่น่าสนใจ มีความหลากหลาย มี Story ที่น่าสนใจ โดยเฉพาะประเภทอาหารพร้อมทาน ยิ่งชูเรื่องสุขภาพด้วยแล้ว ผมนี่สนใจเป็นพิเศษ ได้มีโอกาสชิม ถือว่ารสชาติใช้ได้เลยทีเดียว ส่วนสินค้าประเภทอื่นๆ ไม่ว่าสินค้าแปรรูป หัตถกรรม หรือของใช้จำเป็นในชีวิตประจำวันก็มีให้เลือกไม่น้อย ซึ่งผู้สนใจที่อยากอุดหนุนสินค้าพรีเมี่ยมที่ผลิตโดยเกษตรกรไทย สามารถเข้าไปเลือกซื้อได้ที่แพลทฟอร์มของ LAZADA ได้เลยตั้งแต่วันนี้ หรือจะเป็นในส่วนของไปรษณีย์ไทย ก็ได้มีสินค้าของเกษตรกรวางขายในแพลตฟอร์ม https://www.thailandpostmart.com/ มาก่อนหน้านี้แล้ว ซึ่งปัจจุบันมีการจำหน่ายสินค้าพรีเมี่ยม กว่า 28 รายการ คิดเป็นมูลค่ากว่า 25 ล้านบาทเลยทีเดียว

การสร้างตลาดสินค้าเกษตรออนไลน์ จึงเป็นโอกาสในการพัฒนาระบบตลาดสินค้าเกษตรในรูปแบบใหม่ๆ เป็นการเพิ่มช่องทางการตลาดที่หลากหลาย เกษตรกรยุคใหม่จะต้องไม่ใช่แค่ผลิตได้ แต่ต้องขายเป็นและขายได้ด้วย

สุธิพงศ์ ถิ่นเขาน้อย