ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘๕๐ปีจีน-ไทย’ภูมิสัมพันธ์สร้างฝันประชาคม

วันอาทิตย์ ที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568, 06.00 น.

สี จิ้นผิง และ แพทองธาร

ในวาระครบรอบ ๕๐ ปี การสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างจีนและไทยในเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๘ นี้ ด้วยความร่วมกันของภาครัฐและธุรกิจเอกชน จึงมีกิจกรรมการแสดงสำคัญพร้อมกันกับงานเทศกาลตรุษจีนเกิดขึ้นมากมาย จากประวัติศาสตร์สยามนั้นปรากฏว่าสยาม หรือไทยกับจีนได้มีความผูกพันและติดต่อกันมาอย่างยาวนาน ตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันตก (จักรพรรดิฮั่นอู่ตี้) ของจีน ซึ่งมีบันทึกว่าชนชาติสยามหรือไทยนั้นมีการติดต่อค้าขายสัมพันธ์กันระหว่างแคว้นสุโขทัยกับจีน และสยามก็ได้รับเทคโนโลยีเครื่องปั้นดินเผามาจากจีน ต่อมาเมื่อชาวจีนอพยพมาในช่วงสงครามสมัยราชวงศ์หยวน และช่วงต้นราชวงศ์หมิงก็น่าจะเข้ามามีครอบครัวบ้างแล้วนับแต่นั้นมาจีนได้ติดต่อค้าขายกันมาตลอด ทำให้มีชาวจีนจำนวนมากเข้ามาตั้งถิ่นฐานในสยาม โดยเฉพาะในช่วงสงครามโลกและสงครามกลางเมืองของจีนในทศวรรษที่ ๑๙๓๐-๑๙๕๐ นั้น มีชาวจีนจำนวนมากจากมณฑลทางใต้ของจีน อาทิ กวางตุ้ง ไห่หนาน ฝูเจี้ยนและกวางสี หลบหนีภัยสงครามและความอดอยากเข้ามาสร้างชีวิตใหม่ในสยาม จนมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดเป็นเครือญาติระหว่างจีน-ไทยมายาวนาน

ในหลวง ร.๑๐ กับ สี จิ้นผิง

จากการเมืองโลกในยุคสงครามเย็นนั้นได้ทำให้สยาม หรือไทยกับจีนได้ขาดการติดต่อกันอยู่ระยะหนึ่งก็เป็นแต่ทางการที่ไม่อาจตัดความผูกพันและความใกล้ชิดทางวัฒนธรรมที่มีการสืบต่อมาอย่างแนบแน่นของชาวสยามหรือไทยกับชาวจีนภายหลังทั้งสองประเทศสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างกันเมื่อวันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๑๘ ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างไทย-จีนอย่างเป็นทางการร่วมกันพัฒนาก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว แม้จะเป็นแบบอย่างหนึ่งของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่มีระบบการปกครองและวิถีวัฒนธรรมประเพณีที่แตกต่างกันในทศวรรษแรกหลังจากการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างกันนั้น ไทยและจีนประสบความสำเร็จในการเสริมสร้างความเข้าใจและความไว้เนื้อเชื่อใจต่อกันอันนำไปสู่การเป็นหุ้นส่วนในการแก้ไขปัญหาความไม่มั่นคงในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในยุคนั้น ซึ่งได้ช่วยสนับสนุน การพัฒนาภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จากสนามรบกลายเป็นสนามการค้า นอกจากนี้ พื้นฐานความเข้าใจและความใกล้ชิดด้านวัฒนธรรมได้มีส่วนสำคัญในการส่งเสริมและกระชับความสัมพันธ์และความร่วมมือระหว่างจีนกับประเทศอาเซียนอีกด้วย

รัชกาลที่ ๑๐ ทรงสักการะพระเขี้ยวแก้ว

ดังนั้น ใน พ.ศ.๒๕๖๘ จากการที่ ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีของจีนได้พบกับ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรีของไทย ในการประชุมอย่างไม่เป็นทางการของผู้นำเอเปก ครั้งที่ ๓๑ต่างมีความเห็นพ้องกันในการส่งเสริมการสร้างประชาคมที่มีอนาคตร่วมกันระหว่งจีน-ไทยในอนาคตและร่วมกันจึงประกาศให้เป็นวาระครบรอบ ๕๐ ปีความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างจีนและไทย อันเป็น “ปีทองแห่งมิตรภาพจีน-ไทย”เพื่อจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองที่หลากหลายเพื่อให้มิตรภาพจีน-ไทยนั้นร่วมสร้างประชาคมที่ยั่งยืนยิ่งขึ้น และร่วมกำหนดคำขวัญเนื่องในโอกาสครบรอบ 50 ปี ของการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตว่า “จีน-ไทยสานใจกันร่วมสร้างฝันประชาคม” โดยจีนยินดีทำงานร่วมกับไทยในการดำเนินการจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองเช่น การอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุพระเขี้ยวแก้วประดิษฐานในประเทศไทย และ คอนเสิร์ต “จีน-ไทย ครอบครัวเดียวกัน” เป็นต้น เพื่อขยายความร่วมมือด้านการค้า การลงทุน การเชื่อมโยงนวัตกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วัฒนธรรม และการศึกษา เป็นต้น โดยร่วมกันสร้างตราสัญลักษณ์ ๕๐ ปี ความสัมพันธ์ทางการทูตไทย-จีนจากกระทรวงการต่างประเทศทั้งสองฝ่าย ซึ่งนำพญานาคและมังกร สัตว์มงคลในตำนานมาขดคล้องกันเป็นเลข ๕๐ เพื่อเป็นตัวแทนตามสีธงชาติของไทยและจีน โดยต่างหันหน้าเข้าหากันและมองไปยังดวงแก้วสีเหลืองทอง สื่อถึงการมุ่งสู่จุดหมายเดียวกันในการสร้างประชาคมที่มีอนาคตร่วมกัน เพื่อความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนยิ่งขึ้น สอดคล้องกับคำขวัญ “จีน-ไทยสานใจกันร่วมสร้างฝันประชาคม”จนกลายเป็นแบบอย่างที่ดีของการอยู่ร่วมกันและพัฒนาร่วมกัน ภายใต้กลยุทธ์ของผู้นำทั้งสองประเทศร่วมกันสร้างประชาคมที่มีอนาคตตามฝัน ด้วยสีสันจากศูนย์การค้า วัดวาริมแม่น้ำเจ้าพระยา และย่านถนนเยาวราชที่เป็นเสน่ห์และท่องเที่ยวเมืองไทย

การสถาปนาความสัมพันธ์ ๒๕๑๘