คุณผู้อ่านเคยเลี้ยงสัตว์เลี้ยงอะไรบ้างไหมครับ อาจจะเป็น หมา แมว นก ไก่ ปลา

หากคุณเคยเลี้ยงพวกเขาเหล่านั้น คุณจะรู้ดีว่า สัตว์ที่คุณเลี้ยงดูเขาเป็นอย่างดีนั้นช่วยทำให้คุณมีความสุขใจทุกยามที่ได้อยู่กับเขา แต่ก็อาจจะเศร้าใจเวลาที่เขาเจ็บป่วยหรือตายจากไป คนทุกคนที่เลี้ยงสัตว์เลี้ยงจะคิดถึงเขามากในเวลาที่คุณต้องจากเขาไปไหนไกลๆ สักระยะหนึ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนที่เลี้ยงหมาจะซาบซึ้งดีว่าทั้งหมาและทั้งคนต่างคิดถึงกันและกันในเวลาที่เจ้าของและสัตว์เลี้ยงต้องห่างไกลจากกัน

มีคนกล่าวไว้เสมอๆ ว่า คนที่รักสัตว์และเลี้ยงดูสัตว์นั้นจะมีจิตใจที่อ่อนโยน ไม่หยาบกระด้าง และเป็นคนที่มีเมตตากรุณา คุณเห็นด้วยไหมครับ

ส่วนคนที่ยิงหมาริมถนนจนตายด้วยกระสุนปืน 5 นัดนั้นคงไม่ได้จัดอยู่ในกลุ่มของคนจำพวกที่มีจิตใจรักและเมตตาต่อสัตว์อย่างแน่นอนโดยมิต้องสงสัย

คนบางกลุ่มสามารถรักสัตว์เดรัจฉานได้อย่างสนิทใจ สาเหตุที่รักก็เพราะเห็นว่าเขาคือเพื่อนร่วมโลกของเรา และเชื่อมั่นว่าคนไม่ควรรังแกสัตว์ ไม่ควรทำร้ายสัตว์ นอกจากนี้ยังเห็นว่าสัตว์เดรัจฉานทุกตัวก็มีส่วนร่วมเป็นเจ้าของโลกใบนี้ไม่แตกต่างไปจากสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่าคน

วันนี้ผมจะชวนคุณไปเที่ยวสวนสัตว์เล็กๆ ที่ชื่อ สวนสัตว์เพื่อนเดรัจฉาน ตั้งอยู่ที่ถนนรามอินทรา ซอยรามอินทรา 5 สวนสัตว์แห่งนี้มีพื้นที่ประมาณ 250 ตารางวาเท่านั้น เป็นสวนสัตว์ที่ไม่เก็บค่าเข้าชม แต่ก็ยินดีรับบริจาคหากคุณๆ จะร่วมบริจาคตามความสมัครใจ สวนสัตว์แห่งนี้เป็นของ พิสิษฐ์ ณ พัทลุง ประธานมูลนิธิคุ้มครองสัตว์ป่าและพันธุ์พืชแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชินูปถัมภ์ อดีตผู้อำนวยการสวนสัตว์

พิสิษฐ์บอกว่าตั้งสวนสัตว์นี้ขึ้นมาเพราะต้องการดูแลสัตว์จำนวนมาก โดยเฉพาะสัตว์แปลกๆ ประหลาดๆ จากต่างประเทศที่ถูกคนนำไปทิ้งหลังจากไม่ต้องการเลี้ยงพวกเขาแล้ว หากปล่อยให้พวกเขาเหล่านั้นอยู่ตามยถากรรมก็จะเป็นอันตราย เพราะอาจถูกจับไปกิน หรือไปฆ่า หรือมิฉะนั้นหากปล่อยไปตามธรรมชาติจนเข้าไปผสมพันธุ์แพร่ขยายลูกหลานออกมาแล้ว ก็จะเป็นอันตรายต่อพันธุ์สัตว์ของประเทศไทยอย่างมหันต์

มาโมเสท

พิสิษฐ์ฝากข้อคิดว่า หากคิดจะเลี้ยงสัตว์อะไรก็ตาม ขอให้ผู้เลี้ยงคิดและศึกษาให้ดีเสียก่อน ต้องรู้จักธรรมชาติของเขาให้ดี ต้องรู้ข้อดีข้อเสียของเขา ไม่ใช่เห็นแค่ว่าเขาน่ารักตอนเป็นสัตว์ตัวเล็กๆ แล้วก็นำไปเลี้ยง พอเขาโตขึ้น เขามีความต้องการมากขึ้น แล้วเขาก็อาจไม่น่ารักเหมือนตอนเขาเป็นสัตว์ตัวเล็กๆ ก็ทอดทิ้งเขา อย่าลืมว่าสัตว์นั้นเมื่อโตขึ้นอาจจะไม่น่ารักเหมือนสัตว์ตัวเล็กๆ ดังนั้นจึงต้องรับผิดชอบเขาให้ตลอดเมื่อนำเขาไปเลี้ยง หากคิดว่าไม่สามารถรับผิดชอบได้ ก็อย่าไปนำเขามาเลี้ยง

สวนสัตว์แห่งนี้มีลิงตัวจิ๋วๆ ซึ่งตัวเล็กที่สุดในโลก คือตัวปิ๊กมี่มาโมเสท (Pygmy Marmoset) (ขนาดพอๆ กับนิ้วมือของผู้ใหญ่ หนักประมาณ 130 กรัม)มีนางอาย หรือลิงลม มีนกแก้วมาคอว์ (Macaw) สีสวยสด และมีนกตัวเล็กๆ คล้ายๆ นกแก้วซึ่งมีสีสันสดสวยอีกประมาณ 10 ตัว มีไก่ฟ้า มีจระเข้น้ำจืด และจระเข้เคแมนแคระ มีงูหลามตัวเล็ก มีกิ้งก่าสีเขียวสด (กิ้งก่าคามิเลียน จากแอฟริกา) มีกระจง มีเต่าบก มีแมวดาว และนกชนิดอื่นๆ อีกจำนวนหนึ่ง

ขอบอกก่อนว่า สัตว์ที่นี่มีจำนวนไม่มากนัก แต่ส่วนมากเป็นสัตว์แปลกที่หาชมได้ยากในเมืองไทย แต่ความน่าสนใจของสวนสัตว์แห่งนี้คือ กรงของสัตว์จะไม่ใช่กรงสี่เหลี่ยมธรรมดา โดยเฉพาะสัตว์จำพวกมาโมเสทนั้นจะอาศัยในกรงที่สามารถวิ่งเล่นได้เกือบทั่วบริเวณสวน เนื่องจากทำเป็นกรงแล้วมีช่องทางให้เขาได้วิ่งเล่นไป-มาได้จนถึงยอดต้นไม้

ปรัชญาการทำงานของบุคลากรในสวนสัตว์แห่งนี้คือ การให้ความรู้กับผู้เข้าชมว่า หากคิดจะเลี้ยงสัตว์ไม่ว่าจะชนิดใดก็ตาม ต้องถามตัวเองให้ชัดเจนก่อนว่าพร้อมจะเสียสละตัวเองเพื่อดูแลชีวิตของเขาหรือไม่ และอย่าลืมว่าเมื่อสัตว์อยู่กับคนนานๆ เขาก็จะเข้าใจว่าคนก็คือเพื่อนของเขา เนื่องจากเขาไม่ได้คุ้นเคยหรือคลุกคลีอยู่กับสัตว์อื่นๆ ตามธรรมชาติ เพราะฉะนั้นหากทอดทิ้งเขา เขาก็จะไม่สามารถดำรงชีวิตอยู่ในธรรมชาติได้ต่อไปได้โดยง่ายนัก

และอีกสิ่งหนึ่งที่บุคลากรของสวนสัตว์นี้จะบอกกับเด็กๆ ก็คือ สัตว์ทุกตัวรักชีวิตและกลัวตายเหมือนคน สัตว์ไม่ดุร้ายหรอก เขากลัวคนมาก ดังนั้นจึงไม่ควรทำร้ายหรือทำอันตรายกับเขา หากไม่ชอบเขาก็อยู่ให้ห่างจากเขาก็พอแล้ว ไม่ต้องไปตี ไปทุบ ไปยิง ไปฆ่าเขาหรอก เขารักชีวิตเหมือนเราทุกคน อย่างเช่นคนมักจะกลัวงู เห็นงูไม่ได้ต้องตีให้ตาย เพราะอ้างว่าหากปล่อยไว้มันจะกัดเอา ซึ่งที่จริงแล้ว งูกลัวคนมาก เมื่อเขาได้ยินเสียงของคนเขาก็จะหนีโดยทันที ส่วนมากที่คนถูกงูกัดก็เพราะไปเหยียบหรือไปถูกตัวเขาก่อน เขาจึงกัดเอาเพื่อป้องกันตัว เขาไม่ได้กินคนเป็นอาหาร เพราะฉะนั้นที่สอนกันว่าเจองูให้ตีให้ตายนั้นเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง แค่เอาไม้เคาะๆ ไล่เขา เขาก็ไปแล้ว ส่วนพวกที่ทำร้ายสัตว์ ยิงสัตว์ ตีสัตว์นั้น ยิ่งน่าละอายมาก ไม่รักเขา ไม่ชอบเขา ก็อย่าไปใกล้เขา แล้วที่สำคัญเขาก็ไม่ได้อยากอยู่ใกล้กับคนหรอก เขากลัวคนจะตายไป

สวนสัตว์เพื่อนเดรัจฉานพยายามส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนเป็นผู้ที่รักสัตว์ เข้าใจสัตว์ และมีเมตตาต่อสัตว์ รวมถึงพยายามสอนตลอดเวลาว่า หากคิดจะนำสัตว์มาเลี้ยงแล้วต้องเลี้ยงให้ตลอด อย่าทอดทิ้งเขาเป็นอันขาด หากเลี้ยงไม่ได้ก็ไม่ควรนำมาเลี้ยงตั้งแต่แรก

สวนสัตว์เพื่อนเดรัจฉานตั้งอยู่ในซอยรามอินทรา 5 ขับรถเข้าไปจากปากซอยประมาณ 2 กิโลเมตรเศษๆ เปิดให้บริการโดยไม่เก็บค่าเข้าชม ตั้งแต่ 10 โมงเช้า ถึง 6 โมงเย็น ปิดให้บริการทุกวันจันทร์ แต่ยินดีรับบริจาคตามความสมัครใจ หรือหากต้องการช่วยสนับสนุนโครงการด้วยการซื้อเสื้อผ้า และของที่ระลึกของโครงการก็ยินดีน้อมรับ

(พิสิษฐ์ ณ พัทลุง เจ้าของสวนสัตว์บอกกับผู้เขียนว่า ไม่ได้หาซื้อสัตว์เหล่านี้มา แต่ได้สัตว์มาจากการถูกทอดทิ้ง จึงนำมาเลี้ยงไว้ ส่วนที่มีข้อกล่าวหาว่าสวนสัตว์แห่งนี้มีการซื้อ-ขายสัตว์ในเชิงพาณิชย์นั้น ขอยืนยันว่าไม่เป็นความจริง และขอความกรุณาอย่านำสัตว์ใดๆ ไปทิ้งไว้ที่หน้าสวนสัตว์อีก เนื่องจากไม่มีพื้นที่สำหรับเลี้ยงดูได้อีกแล้ว)

กิ้งก่าจากต่างประเทศ

นางอาย

แมวดาว

เรียนรู้ทำความรู้จักกับสัตว์ร่วมโลก