คำถาม ผมต้องการเลี้ยงและขยายพันธุ์แหนแดง เพื่อใช้เป็นปุ๋ยพืชสดในนาข้าว ครับ ขอทราบวิธีปลูกด้วยครับ

สายทอง หนุนศรีไทย

อ.ลาดหลุมแก้ว จ.ปทุมธานี

คำตอบ

แหนแดง เป็นพืชน้ำขนาดเล็ก จำพวกเฟิร์นชนิดหนึ่ง เจริญเติบโตได้ดีในเขตร้อนและอบอุ่น โดยลอยอยู่ผิวน้ำในที่มีน้ำขัง แหนแดงประกอบด้วยส่วนต่างๆ คือ ลำต้น ราก และใบ และมีกิ่งแยกจากลำต้น และมีใบสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินอาศัยอยู่ในลักษณะพึ่งพาอาศัย ซึงกันและกัน สาหร่ายชนิดนี้ สามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศ แล้วเปลี่ยนให้เป็นสารประกอบในรูปของแอมโมเนียให้แหนแดงเอาไปใช้ได้ ทำให้แหนแดงมีธาตุไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบการสูง

การเลี้ยงแหนแดง การขยายปริมาณแหนแดงสำหรับใช้เป็นเชื้อพันธุ์ การที่จะขยายปริมาณของเชื้อพันธุ์แหนแดงตามต้องการ และภายในระยะเวลาที่กำหนด ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลักคือ ปริมาณของเชื้อพันธุ์ที่ใช้เริ่มต้น ขนาดพื้นที่เลี้ยงเชื้อพันธุ์ และระยะเวลาที่ใช้ในการเลี้ยงขยายเชื้อพันธุ์ ปริมาณแหนแดงจะกระจายบนที่ผิวน้ำ และสามารถเจริญเติบโตได้เต็มพื้นที่ได้ ภายในเวลา 4-6 วัน แหนแดงที่ขยายเต็มพื้นที่ จะได้น้ำหนักแหนแดงสด ประมาณ 1.5-2 กิโลกรัม/ตารางเมตร

แนวทางการเพาะเลี้ยงแหนแดง มีดังนี้

1. เตรียมขยายพันธุ์แหนแดง โดยใช้เป็นเชื้อพันธุ์ในพื้นที่ประมาณ 25-50 ตารางเมตร ต่อพื้นที่เพาะปลูกข้าว 1 ไร่

2. ให้รักษาระดับน้ำในนาข้าวให้ลึก 5- 10 เซนติเมตร

3. ใส่เชื้อพันธุ์แหนแดง โดยใช้แหนแดงที่ได้เตรียมขยายไว้แล้ว อัตรา 50-100 กิโลกรัม/ไร่

4. ใส่ปุ๋ยฟอสเฟต ในอัตราส่วน 3 กิโลกรัมต่อไร่ โดยใส่ในวันใส่เชื้อพันธุ์แหนแดงเลย

5. หลังจากนั้น 7-10 วัน ให้ใส่ปุ๋ยฟอสเฟตในปริมาณเท่าเดิม

6. ต้องหมั่นดูแล และสังเกตปัญหาเรื่องโรคและแมลงรบกวนด้วย

การเลี้ยงและขยายแหนแดง เพื่อใช้เป็นปุ๋ยพืชสดในนาข้าว

เมื่อแหนแดงได้เจริญเต็มพื้นที่นาในสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสมแล้ว จะให้น้ำหนักสด 2-3 ตันต่อไร่ ภายในเวลา 2-3 สัปดาห์ ในการเลี้ยงและขยายแหนแดงเพื่อใช้เป็นปุ๋ยพืชสดในนาข้าว ต้องเลี้ยงในระยะก่อนปักดำ 3 สัปดาห์ แล้วทำการไถกลบพร้อมกับการเตรียมแปลงปักดำข้าว หรือเริ่มเลี้ยงพร้อมปักดำ เมื่อแหนแดงขยายเต็มพื้นที่แล้ว ก็ปล่อยให้ตายเองตามธรรมชาติ หน่วยงานทางการเกษตร ได้ให้แนะนำว่า การเลี้ยงขยายแหนแดงก่อนปักดำแล้วไถกลบในระยะปักดำ จะดีกว่าวิธีไม่ไถกลบ นะครับ

นาย รัตวิ