นายสำราญ สาราบรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร เปิดเผยว่า รัฐบาลให้ความสำคัญกับการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก เพราะป็นพื้นฐานพัฒนาประเทศให้มั่นคง เช่นเดียวกับงานส่งเสริมการเกษตรที่มุ่งพัฒนาความเป็นอยู่ของเกษตรกรให้ดีขึ้นและเป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากในพื้นที่ทั่วประเทศ เริ่มจากวิเคราะห์พื้นที่เป้าหมายให้ครอบคลุมมิติพื้นที่ – คน – สินค้า ตามหลักสำคัญของงานส่งเสริมการเกษตร จนเข้าสู่การส่งเสริมการเกษตรในรูปแบบแปลงใหญ่ในปัจจุบัน โดยส่งเสริมให้เกษตรกรรายย่อยรวมกลุ่มบริหารจัดการการผลิตและการตลาดสินค้าเกษตร ซึ่งการพัฒนายังไม่ขยายผลไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชน อีกทั้ง ภารกิจของกรมส่งเสริมการเกษตรยังมีหน้าที่จดทะเบียนผู้ประกอบการเป็นวิสาหกิจชุมชน เพื่อเพิ่มโอกาสพัฒนายกระดับกิจการ และยังมีเกษตรกรรุ่นใหม่ หรือ Young Smart Farmer (YSF) ที่มีศักยภาพ จึงคิดว่าทำอย่างไรจะให้กลุ่มเหล่านี้มาทำงานร่วมกันเชื่อมโยงกันได้ครบวงจร ดังนั้น จึงจัดทำโครงการพัฒนางานส่งเสริมการเกษตรเชิงพื้นที่ โดยปรับวิธีทำงานให้บูรณาการทำงานทุกภาคส่วนในพื้นที่เป้าหมายร่วมพัฒนาชุมชนเกษตรให้เข้มแข็ง พึ่งตนเองได้

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาการดำเนินกิจการของกลุ่มเกษตรกร โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วม และเกษตรกรรุ่นใหม่มีบทบาทในกระบวนการพัฒนา ซึ่งจะส่งผลให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชน รวมทั้งรูปแบบการทำงานส่งเสริมการเกษตรเชิงพื้นที่ ให้ยกระดับเป็นต้นแบบการพัฒนาที่ยึดพื้นที่เป็นหลัก โดยปี 2562 กำหนดพื้นที่เป้าหมาย 6 จุด ประกอบด้วย 1) แปลงใหญ่ผักปลอดภัย อ.สามโคก จ.ปทุมธานี 2) วิสาหกิจชุมชนมะพร้าวอ่อนน้ำหอม ต.ดอนมโนรา อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม 3) แปลงใหญ่มะพร้าว ต.บางตลาด อ.คลองเขื่อน จ.ฉะเชิงเทรา 4) แปลงใหญ่ผัก อ.นามน จ.กาฬสินธุ์ 5) แปลงใหญ่มังคุด อ.ลานสกา จ.นครศรีธรรมราช และ 6) อโวคาโดพบพระ อ.พบพระ จ.ตาก

อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตรกล่าวว่า รูปแบบการดำเนินโครงการฯ มีกรอบแนวคิดพัฒนางานส่งเสริมการเกษตรเชิงพื้นที่ 5 กรอบเป็นหลัก ได้แก่ 1) คัดเลือกกลุ่มเป้าหมายและพื้นที่ หลักเกณฑ์ คือ ต้องมีพื้นที่ดำเนินการ สินค้า และเกษตรกรเป้าหมายที่ชัดเจน มีเกษตรกรรุ่นใหม่ YSF เป็นสมาชิกในกลุ่ม รวมทั้งมีแนวคิดขยายเครือข่ายให้ครอบคลุมกลุ่มต่างๆ ของชุมชน 2) เตรียมพร้อม/จัดทำแผนพัฒนา โดยวิเคราะห์และประเมินศักยภาพของกลุ่ม การปรับวิธีคิด เพิ่มทักษะการบริหารจัดการ/ขับเคลื่อนกลุ่ม จัดทำแผนพัฒนากลุ่ม โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วม 3) สนับสนุนพัฒนากลุ่ม โดยรวบรวมและวิเคราะห์แผนพัฒนาของกลุ่ม บูรณาการกิจกรรมและงบประมาณ หาแหล่งทุน รวมทั้งประสานความร่วมมือจากทุกภาคส่วน 4) ขับเคลื่อนการพัฒนากลุ่ม เน้นส่งเสริมการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดต้นทุน พัฒนาคุณภาพ/มาตรฐานสินค้าเกษตร และสนับสนุนการใช้ปัจจัยการผลิตที่มีคุณภาพ กลางทาง พัฒนาการแปรรูปสินค้า การสร้างมูลค่าเพิ่มในรูปแบบต่างๆ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์ และบริการ การสร้าง Brand สินค้า และระบบตรวจสอบย้อนกลับ ปลายทาง มีการเชื่อมโยง/พัฒนาตลาด และเพิ่มช่องทางตลาด ให้เข้าถึงผู้บริโภคได้มากขึ้น 5) เพิ่มขีดความสามารถสร้างเครือข่ายธุรกิจที่เข้มแข็ง สร้างเครือข่ายกลุ่มธุรกิจและพันธมิตร เพื่อขยายขอบเขตการดำเนินกิจการได้ยั่งยืน โดยจะมีงบประมาณสนับสนุนให้แก่กลุ่มเกษตรกรทั้ง 6 พื้นที่นี้กลุ่มละ 500,000 บาท

“ผลที่คาดว่าจะได้รับ จะทำให้กลุ่มเกษตรกรทั้ง 6 กลุ่มในพื้นที่ได้รับการสนับสนุน และดำเนินการตามแผนพัฒนากลุ่ม คนรุ่นใหม่มีส่วนร่วมกระบวนการพัฒนากับองค์กรเกษตรกร พัฒนาเศรษฐกิจชุมชน เป็นต้นแบบการทำงานส่งเสริมการเกษตรแบบบูรณาการโดยยึดพื้นที่เป็นหลัก นำไปขยายผลสู่พื้นที่อื่นต่อไป”