กรมชลฯเตรียมแก้มลิง13ทุ่ง รับน้ำได้กว่า2พันล้านลบ.ม. ลดผลกระทบน้ำท่วมพื้นที่ชุมชน-แหล่งเศรษฐกิจ22จว.ลุ่มเจ้าพระยา เล็งจ่ายค่าเช่าทุ่งนาทำเป็นแก้มลิงเก็บน้ำไร่ละ2พันบาท คาดพายุเข้าไทย1ลูกภาคกลาง-ภาคใต้

เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2562 นายทองเปลว กองจันทร์ อธิบดีกรมชลประทาน เปิดเผยว่า ขณะนี้รับน้ำหลากเข้าแก้มลิงทุ่งบางระกำ จ.พิษณุโลก – จ.สุโขทัย กว่า 200 ล้าน ลบ.ม.จากที่รับได้ 550 ล้าน ลบ.ม.ซึ่งเป็นพื้นที่เก็บเกี่ยวแล้วในพื้นที่แก้มลิงบางระกำโมเดล 70,000 ไร่ การผันน้ำเข้าไปเก็บกักในพื้นที่ทุ่งบางระกำ จะช่วยลดผลกระทบทั้งตามแนวแม่น้ำยมสายเก่า และคลองเมมคลองบางแก้ว อีกทั้งลดผลกระทบในพื้นที่ตอนล่างตั้งแต่ จ.พิจิตรลงไป เนื่องจากขณะนี้แม่น้ำยม และแม่น้ำน่าน มีปริมาณน้ำมาก โดยยังคงรับน้ำเข้าเข้าทุ่งอย่างต่อเนื่อง เป็นไปตามความต้องการของเกษตรกรในพื้นที่โครงการ เนื่องจากน้ำที่ขังทุ่งจะหมักตอข้าวกลายให้เป็นปุ๋ยธรรมชาติ กำจัดโรคพืชโรคแมลง วัชพืช และหนูที่คอยกัดกันข้าว ในฤดูนาปี 2562 มีหนูนาชุกชุมกัดกินข้าวเสียหาย เนื่องจากเมื่อปี 2561 ปริมาตรน้ำที่ผันเข้าทุ่งน้อยทำให้หนูนาขยายพันธุ์เป็นจำนวนมาก ชาวนาจึงพึงพอใจที่ปีนี้มีน้ำผันเข้าไปในทุ่งเพื่อตัดวงจรศัตรูพืช ก่อนเริ่มเพาะปลูกใหม่ในปีหน้า

“เตรียมประสานกรมประมงเพื่อนำพันธุ์ปลาไปปล่อยในทุ่งเพื่อให้เกษตรกรมีบริโภคในครัวเรือน และจับขายเป็นรายได้เสริมจนถึงพฤศจิกายน ซึ่งจะเข้าสู่ฤดูแล้ง ตามนโยบายของ นายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จากการที่ดำเนินโครงการบางระกำโมเดลมาตั้งแต่ปี 2560 ได้รับความร่วมมือจากเกษตรกรในการปรับเปลี่ยนระยะเวลาปลูกข้าวให้เร็วขึ้น และยินดีให้ใช้พื้นที่ที่เก็บเกี่ยวแล้วเป็นทุ่งรับน้ำ บรรเทาปัญหาน้ำท่วมซ้ำซากในลุ่มน้ำยมได้ผล และขยายมาดำเนินโครงการปรับร่นเวลาทำนาในพื้นที่ลุ่มต่ำ 12 ทุ่งลุ่มเจ้าพระยา โดยให้เกษตรกรเพาะปลูกตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม ขณะนี้เกษตรกรทยอยเก็บเกี่ยว คาดว่าเสร็จสิ้นประมาณกลางเดือนนี้ จากนั้นพื้นที่ทุ่งเหล่านี้พร้อมจะเป็นทุ่งรับน้ำหลากได้ถึง 1,500 ล้าน ลบ.ม.เท่ากับมีเขื่อนป่าสักฯ อีก 2 เขื่อน ซึ่งแก้มลิง 13 ทุ่ง ทั้งแก้มลิงบางระกำ อยู่เหนือเขื่อนเจ้าพระยา และ 12 ทุ่งลุ่มต่ำเจ้าพระยา อยู่ท้ายเขื่อนเพื่อไว้รองรับน้ำเหนือไหลลงแม่น้ำเจ้าพระยา และช่วงเดือน ก.ย. – ต.ค.แนวร่องฝนมาอยู่ภาคกลาง และเลื่อนลงภาคใต้ เดือน ต.ค.รวมทั้งอาจมีพายุเข้าอีก 1 ลูก ในเดือนนี้ ภาคกลางตอนล่าง หรือภาคใต้ ซึ่งทำให้มีฝนตกท้ายเขื่อนมากขึ้น จึงต้องเตรียมแก้มลิงไว้รับน้ำหลากด้วย อย่างไรก็ตาม ต้องดูปริมาณน้ำที่จะนำเข้าแก้มลิงเพื่อลดผลกระทบน้ำท่วมในพื้นที่ชุมชนและพื้นที่เศรษฐกิจ แนวจังหวัดลุ่มเจ้าพระยา 22 จังหวัด อีกทั้งจะมีภาวะน้ำทะเลหนุนเดือนสองเดือนหน้านี้ ทำให้การระบายน้ำหลากลงอ่าวไทย ทำได้ช้าลง” นายทองเปลว กล่าว

ทั้งนี้ นายกรัฐมนตรีได้สั่งการให้เร่งสำรวจพื้นที่แก้มลิงเพื่อจ่ายค่าเช่าพื้นที่เกษตรให้กับเกษตรกรให้อยู่ได้ ซึ่งกำลังทำข้อมูลรายละเอียดอย่างรอบด้าน ซึ่งจะเป็นพื้นที่แก้มลิง 13 ทุ่งนี้ โดยจะดูปริมาณน้ำ กำหนดขอบเขตพื้นที่ ขนาดใด กี่ไร่ ระดับความลึกของน้ำที่นำไปเก็บในทุ่ง เป็นจำนวนทุ่งเท่าไหร่ และระหว่างนี้กำลังหารือกับสำนักงานกฤษฎีกา หากจะจ่ายค่าเช่าต้องออกเป็นประกาศกฤษฎีกาชดเชยพื้นที่แก้มลิงให้กับเกษตรกร โดยจ่ายค่าเช่าพื้นที่เกษตรไว้สำหรับผันน้ำหลากเข้าไปเก็บชะลอไว้ระยะเวลา 4 เดือน ซึ่งเป็นค่าชดเชยที่เกษตรกรไม่ได้ทำนา ทำการเกษตรอื่นๆ เบื้องต้นประเมินค่าเช่าไร่ละ 2 พันบาท เป็นอัตราที่คำนวนจากส่วนต่างที่เกษตรกรมีรายได้จากทำนา โดย รมว.เกษตรฯ ได้เร่งรัดมาตรการชดเชยพื้นที่แก้มลิงเพื่อเสนอเข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรี (ครม.) โดยเร็ว

สำหรับพื้นที่ทุ่งแก้มลิงบางระกำ มีพื้นที่ 3.8 แสนไร่ เก็บชะลอน้ำได้ 550 ล้าน ลบ.ม. พื้นที่ 12 ทุ่งลุ่มเจ้าพระยา 1.15 ล้านไร่ เก็บชะลอน้ำได้ 1.5 พันล้าน ลบ.ม.